خلاصه‌ای از کتاب تفکر سریع و کند که قراره بخونید: از نشر نوین
تو کتاب «تفکر سریع، تفکر سریع»، نویسنده به قلمرو خطاهای سیستماتیک، که همون سوگیری‌های شناختی تأثیرگذار بر قضاوت آدم در شرایط خاص هستن، می‌پردازه. یک مثال واضح "اثر هاله" هست، که در اون یک سخنران کاریزماتیک و جذاب تمایل داره ارزیابی‌های مطلوب‌تری از مخاطب دریافت کنه که محتوای سخنانش واقعاً بهتر از حد انتظار بوده. کتاب، این سوگیری رو به عنوان یک خطای سیستماتیک معرفی و پیش‌بینی، تشخیص و درک آن را برای خوانندگان آسان‌تر می‌کنه.
تمرکز اصلی کتاب حول سوگیری‌های شهودی می‌چرخه، و تأکیدش اینه که تایید این سوگیری‌ها به معنای هوش پایین افراد نیست. در حالی که افراد عموماً از نظر ذهنی سالم هستند، و عمدتاً بر اساس اعمال و احساساتشون هدایت می شن، مواردی وجود داره که اعتمادبه‌نفس با دقت همخوانی نداره. نویسنده خاطرنشان می کنه که شاهدان بی‌طرف اغلب خطاهای ما را راحت‌تر از خود ما تشخیص میدن.
عملکرد دو سیستمی:
زمانی که با مسئله‌ای مواجه می‌شوید -انتخاب حرکت مهرۀ شطرنج یا تصمیم‌گیری راجع به سرمایه‌گذاری در سهام- سیستم تفکر شهودی بهترین کاری را که به فکرش میرسه، انجام میده. اگر شخص تخصص مرتبطی با موضوع داشته باشه، شرایط رو تشخیص میده و راه‌حل شهودی که به ذهنش خطور کرده، یحتمل میتونه درست باشه. اما گاهی برخلاف اون‌چه که تصور میشه، نیاز به استفاده از تفکر کنترل شده‌تری هست. دنیل کانمن در کتاب تفکر سریع و کند این دو تفکر رو [سیستم ۱ و سیستم ۲] نامگذاری کرده:
سیستم ۱ :به‌طور خودکار و بسیار سریع عمل می‌کنه، تلاش زیادی نمی‌خواد یا در مواردی بی‌نیاز به هر گونه تلاشی هست و فرد هیچ‌گونه حس کنترل ارادی بر اون نداره.
سیستم ۲: توجهش رو به فعالیت‌های ذهنی که تلاش ذهنی زیادی لازم داره، نظیر محاسبات پیچیده، معطوف می‌کنه. عملکرد سیستم ۲ معمولا با تجربۀ ذهنی، انتخاب و تمرکز همراهه.
دو سیستم: بخش اولیه مؤلفه‌های اصلی رویکرد دو سیستمی را روشن می کنه. و تفاوت بین عملکرد خودکار سیستم 1 و عملکرد کنترل شده سیستم 2 را برجسته می کنه. نقش حافظه تداعی‌گر که هسته سیستم 1 هست، در شکل دادن به اتفاقاهای روزمره تفاسیر منسجمی با هدف ایجاد زبانی برای درک ذهن مورد بررسی قرار می‌گیره.
میان‌برها و سوگیری‌های ذهنی: بخش دوم به مطالعاتی درباره قضاوت‌های متاثر از میان‌برهای ذهنی می‌پردازه. و مسئلۀ گسترده‌تری بررسی میشه: چرا فکر کردن به شکل آماری برای ما این مقدار دشواره!؟
اعتماد به نفس بیش‌از‌حد: بخش سوم به بررسی مشکلات تفکر آماری می‌پردازه و محدودیت‌های ذهن رو مورد بحث قرار میده، از جمله اعتماد بیش‌از‌حد به دانش خود و عدم تمایل به تصدیق جهل و عدم اطمینان.
انتخاب‌ها: بخش چهارم درگیر گفت‌وگو با موضوع اقتصاد در مورد تصمیم‌گیری و به چالش کشیدن فرضیات خرد بازیگران اقتصادی هست. در این بخش با استفاده از مدل دوسیستمی، دیدگاه رایج راجع به مفاهیم مهم نظریۀ چشم‌انداز رو ارائه میده.
دو خود: بخش پنجم یکی از تحقیقات اخیر رو معرفی می‌کنه که بین خود تجربه‌کننده و خود یادآورنده تمایز قائل می شه، دو جنبه با تمایلات و علایق متفاوت.
هدف کلی این کتاب ارائه یک درک کلی از نحوه عملکرد ذهنیه که از پیشرفت‌های روانشناسیِ شناختی و اجتماعی استخراج میشه. مکاشفه‌های اخیر در مورد شگفتی‌ها و کاستی‌ها، فرآیندهای فکری شهودی رو برجسته می‌کنه.
نتیجه‌گیری: بخش پایانی پیامدهای سه تمایز کلیدی پیشنهاد شده رو بررسی می‌کنه: تمایز بین خودِ تجربه‌کننده و خود یادآورنده، فرق بین اقتصاد کلاسیک و اقتصاد رفتاری و تمایز بین سیستم خودکار 1 و سیستم پر تلاش 2.
این کتاب میتونه به هر کسب و کاری در هر زمینه ای که فعالیت میکنن راهگشا باشه. این دست کتابا مسائل کلی رو مطرح میکنن که میشه ازش نکات زیادی یاد گرفت.
