داده یا بینش؟ چرا برای تصمیم‌گیری طراحی، به هر دو نیاز داریم

برای درک کامل رفتار و نیازهای کاربران، محققان UX باید داده‌های کیفی و کمی را با هم ترکیب کنند.

چرا تحقیقات ترکیبی؟

تکیه بر یک روش تحقیق واحد – صرفاً کمی یا کیفی – باعث می‌شود تصویر ناقصی از تجربه کاربر به‌دست آید. روش‌های کیفی می‌توانند به ما بگویند چرا چیزی اتفاق می‌افتد؛ در حالی که روش‌های کمی به ما می‌گویند چه مقدار، چه زمانی، کجا، و چند بار اتفاق افتاده است.

با ترکیب این دو رویکرد، می‌توان به درکی عمیق‌تر و قابل اعتمادتر از رفتار کاربران رسید.

تفاوت داده‌های کمی و کیفی

مزایای روش ترکیبی

استفاده همزمان از داده‌های کمی و کیفی باعث می‌شود:

• شواهد معتبرتر به‌دست بیاید

• ریسک تصمیم‌گیری اشتباه کاهش یابد

• توصیه‌های طراحی کاربردی‌تر ارائه شود

مثلاً اگر کاربران در تست کاربردپذیری مشکلی را نشان دهند، داده‌های کمی می‌تواند ابعاد آن مشکل را در مقیاس بزرگ‌تری تأیید یا رد کند.

سه مدل ترکیب داده‌ها

1. توالی‌محور (Sequential):
   ابتدا از یک روش استفاده می‌شود و سپس روش دوم بر اساس نتایج اولیه طراحی می‌شود.
   مثلا: اول تحلیل کلیک، بعد مصاحبه برای درک علت رفتار.

2. همزمان (Concurrent):
   هر دو نوع داده به‌صورت موازی جمع‌آوری می‌شوند و سپس نتایج تحلیل و ترکیب می‌شوند.

3. تکراری (Iterative):
   داده‌های کیفی و کمی چندین بار و در چرخه‌های مختلف با هم ترکیب می‌شوند تا تصویر جامع‌تری ایجاد شود.

چه زمانی از روش ترکیبی استفاده کنیم؟

• وقتی مشکل پیچیده یا چندلایه‌ای است

• وقتی به داده برای متقاعد کردن ذی‌نفعان نیاز دارید

• وقتی می‌خواهید یک فرضیه را هم بفهمید، هم اندازه‌گیری کنید

• وقتی می‌خواهید مطمئن شوید که یافته‌های کیفی‌تان قابل تعمیم هستند

نتیجه‌گیری

هیچ روش تحقیقی به‌تنهایی کامل نیست.
با ترکیب داده‌های کمی و کیفی، محققان تجربه کاربری می‌توانند نه‌تنها مشکلات را کشف کنند، بلکه بفهمند چقدر آن مشکلات مهم هستند و چگونه باید آن‌ها را رفع کرد.

در فضای واقعی محصول، طراحان و تیم‌های UX اغلب نیاز دارند تصمیماتی بگیرند که هم کاربرمحور باشند، هم قابل دفاع برای ذی‌نفعان. تحقیقات ترکیبی دقیقاً این شکاف را پر می‌کند.

اگر فقط از تست‌های کیفی مثل مصاحبه استفاده کنیم، ممکنه بگیم "کاربرها این صفحه رو نمی‌فهمن". ولی بدون عدد نمی‌دونیم چند درصد کاربرها واقعاً این مشکل رو دارن. از اون طرف، فقط با عدد می‌دونیم مثلاً "نرخ کلیک دکمه ۴٪ کاهش داشته" ولی نمی‌فهمیم چرا.

تحقیقات ترکیبی یعنی:

• «ما فهمیدیم چرا این اتفاق افتاده» (کیفی)

• «و می‌دونیم چقدر این موضوع گسترده‌ست» (کمی)

در فضای پرسرعتی مثل طراحی محصول، این روش ابزاری قدرتمند برای ساخت محصولات بهتر و قابل دفاع در جلسات استراتژیک خواهد بود.

این مقاله بر اساس محتوای منتشر شده توسط Nielsen Norman Group نوشته شده است. در این بازنویسی تلاش شده تا با زبانی قابل‌درک‌تر برای طراحان و محققان UX فارسی‌زبان، مفهوم تحقیقات ترکیبی در طراحی تجربه کاربری بازآفرینی و تحلیل شود.

اگر به موضوع طراحی اپلیکیشن‌های پیچیده علاقه‌مند هستید، به‌زودی در مقاله‌ای جداگانه، به‌طور مفصل به استراتژی‌های ساده‌سازی تجربه کاربری در سیستم‌های پیچیده می‌پردازم — از چالش‌های شناختی گرفته تا طراحی ماژولار و شخصی‌سازی در سطح کاربر.

منتظر باشید!