علاوه بر دستهبندی بر اساس حالت مو، از صاف تا انواع فر، عوامل دیگری در تعیین روش مناسب برای نگهداری از مو و محصولات مناسب آن دخیل هستند. اگر روی بستهبندی محصولات مو را نگاه کرده باشید عباراتی همچون «مخصوص موهای خشک»، «مخصوص موهای آسیبدیده»، «برای موهای معمولی» و امثال آن را دیدهاید. این تعاریف گاهی گولزننده هستند و باعث میشوند علیرغم پول زیادی که بابت محصولی خاص دادهایم، نتیجه مناسبی از آن نگیریم.
دو گروه پرپشتی/کمپشتی مو و نازکی/ضخامت مو بیشتر اوقات با هم اشتباه گرفته میشوند. چیزی که پرپشتی یا کمپشتی مو را تعیین میکند تعداد مو بر سطح مشخصی از پوست سر است. بر اساس اینکه وقتی به سر خود نگاه میکنید چه مقداری از پوست سرتان دیده میشود سه دسته خواهیم داشت: پرپشت (پوست سر دیده نمیشود)، معمولی (مقدار کمی از پوست سر دیده میشود) و کمپشت (سطح زیادی از پوست سر دیده میشود).
نازکی و ضخامت مربوط به یک تار موی مجزاست. قطر یک تار مو میتواند نازک، معمولی و یا ضخیم باشد. به عبارتی یک نفر میتواند موهای پرپشت اما نازکی داشته باشد.
ضخامت و پرپشتی مو به ژنتیک و عوامل زیاد دیگری وابسته است. همه ما مثل هم نیستیم و تا زمانی که تغییر ناگهانی در حالت موها اتفاق نیفتاده و ریزش بیش از حد مو مشاهده نمیشود، هیچکدام از این خصوصیات تعیین کننده سلامت یا نشانه بیماری خاصی نیست. گفته میشود ریزش روزانه بین پنجاه تا دویست تار مو طبیعی است. معمولاً کسی که موی فر دارد در حمام متوجه ریزش بیشتر موهایش خواهد شد، زیرا موهایی که در فاصله دو حمام از پوست سر جدا میشوند همچنان در میان بقیه موها باقی میمانند.
موهای نازک یا کمپشت سریعتر خشک میشوند و زمان کمتری برای جذب مواد مفید ماسک مو نیاز دارند. از سوی دیگر باید مرتبتر شسته شوند زیرا به راحتی با نرمکننده، کرم مو و استایلرهای دیگر سنگین شده و حالت چربی میگیرند. برای این موها باید از محصولات سبکتر و حاوی چربی کمتر استفاده کرد. برای این افراد موسها و فومها گزینههای مناسبتری به نسبت ژل و کرم مو هستند. ژلها و کرمهای آبکی و روانتر نسبت به محصولات غلیظ بهتر جواب میدهند. دنبال محصولاتی باشید که حجم دهنده هستند یا خاصیت root lifting دارند. موهای ضخیم یا پرپشت دیرتر خشک میشوند و برای حفظ فرم و رطوبت نیازمند محصولات سنگینتر و غنیتر هستند.
موارد غلطانداز دیگر خشکی و آسیبدیدگی مو است. موهای شما میتوانند کاملاً سالم ولی خشک باشد. وز شدن مو هم میتواند از علائم خشکی مو باشد، هم نشانه موی آسیبدیده. عوامل مختلفی منجر به آسیبدیدگی مو میشوند: حرارت زیاد، تابش شدید و طولانی آفتاب، آلودگی هوا، مواد شیمیایی (رنگها) و عوامل فیزیکی (باد شدید، شانهکردن موی فر در حالت خشک).
سطح هر تار مو با تعداد زیادی کوتیکول پوشیده شده است. لایه کوتیکول حالت متخلخلی دارد. به صورت طبیعی بعضی افراد موهای متخلخلتر یا کمتر متخلخلی دارند. با خیس شدن مو، لایه کوتیکول متورم شده و شرایط برای نفوذ رطوبت و مواد تقویتکننده به داخل تار مو فراهم میشود. پس از خشک شدن، کوتیکولها به حالت اول برمیگردند و تار مو حالت صافی به خود میگیرد. در حالتی که مو آسیبدیده باشد کوتیکولها به حالت اول بر نمیگردند. به این صورت رطوبت به همان آسانی که وارد تار مو میشود از آن خارج میشود. از سوی دیگر این زبری سطح مو باعث تشدید اصطکاک و آسیب فیزیکی به موها شده و در نهایت منجر به شکستن تار مو یا موخوره میشود.
برای اصلاح خشکی مو از نرمکنندههای عمیق و ماسک موی رطوبترسان استفاده کنید. برای موی آسیبدیده از محصولات دارای پروتئین استفاده کنید. در لیست مواد سازنده به دنبال کلمه پروتئین، هیدرولایزد پروتئین و یا آمینو اسید باشید. دقت داشته باشید آسیب بیش از حد به مو قابل برگشت نیست و راهی جز کوتاه کردن ندارد. اگر موهای فر دارید مخصوصاً از دکلوره کردن مکرر و غیر اصولی مو در منزل خودداری کنید.