خوشبختانه در سالهای اخیر به ساخت فیلم ایرانی کمدی در سینمای ما بیشتر از قبل بها داده شده است چرا که مردمان جامعه فعلی با توجه به تغییرات بیش از پیش رخ داده در سبک زندگیشان، از نظر روحی نیاز به فیلم ایرانی خنده دار دارند که در کنار پر کردن اوقات فراغت خانوادگی، از نظر روحیهبخشی و القای حس خوب موثر واقع شود.
کمدی، معمولا سبکی همهپسند و شیرین است. اینکه دقایقی روح و روان خود را مهمان لبخند کنیم و از همه دغدغهها و چالشهای روزمره، کمی به آسودگی خیال برسیم.
همواره در گام نخست چنین به نظر میرسد که ژانر کمدی صرفا برای ایجاد خنده و تفریح است اما وقتی به حقیقت موضوع دقیقتر میشویم این نکته روشن میشود که در اکثر مواقع رسالت این ژانر، اشاره کردن به موضوعات جدی و اجتماعی رایج در یک جامعه است اما برای اینکه پرداختن به آن کمی از قالب رسمی خود خارج شود، به طنز پناه آورده میشود.
در فیلم طنز، نمایش فراز و فرود جنبههای مختلف شخصیت داستان چه پیروزی باشد و چه شکست، همواره جنبه سرگرمی و شادیآور خود را حفظ میکند و خاطر تماشاگر راحت خواهد بود که هر چیزی که در حال تماشا است منجر به تلخی و اندوه نخواهد شد.
اولین فیلم های کمدی ایران
داریوش مهرجویی با ساخت فیلم "گاو" در سال 1348 به شهرت رسید و پس از چند سال فیلم کمدی اجاره نشین ها را با حفظ فضایی اجتماعی اما به دور از کلیشههای رایج در جامعه، کارگردانی کرد. این فیلم با استعاره از طبقههای مختلف جامعه که در یک ساختمان گرد هم آمدهاند، روایتگر مسائل روز ایران بوده است.
فیلم سینمایی آدم برفی به کارگردانی داود میرباقری محصول سال ۷۳ است که به مسئله کوچ، مهاجرت و سختیهای حاصل از آن سخن به میان آورده است.
فیلمسینمایی ای ایران به کارگردانی ناصر تقوایی محصول ۱۳۶۸ بود که عدم توانایی در تعریف منسجم داستان، نقطه ضعف کار محسوب میشد.
پس از آنهای فیلمهای سینمایی بیپولی، هیچ، خواب تلخ، خواستگاری، دایره زنگی، سن پطرزبورگ، مهمان مامان، مکس، مرد عوضی، مارمولک و همسر تا دهه ۸۰ با چاشنی کمدی، عرضه شدند.
پرفروش ترین فیلم های کمدی خاطره انگیز
در ادامه، مروری بر محبوبترین فیلم های سینمایی ایرانی کمدی در دهه اخیر خواهیم داشت که از لحاظ فروش، گیشهها را به تسخیر خود درآوردند و تا همین امروز در لیست ۵۰ فیلم پرفروش قرار دارند و هم توجه علاقهمندان را به دفعات به خود جلب میکنند:
1. فیلم هزارپا
2. رحمان ۱۴۰۰
3. مطرب
4. چشم و گوش بسته
5. زیرنظر
6. جهان با من برقص
7. قانون مورفی
8. نهنگ عنبر۲
9. آینه بغل
10. خوب بد جلف
11. مصادره
12. تگزاس
13. من سالوادور نیستم
14. گشت ارشاد۲
15. سلام بمبئی
16. بارکد
17. اکسیدان
18. چهار انگشت
19. لس آنجلس تهران
همچنان در صدر جدول فیلمهای طنز و سرگرمکنندههستند که در این سالها مورد توجه واقع شدهاند.
کارگردان های کمدی ساز
تا به امروز، سینما پس از تلویزیون بستر مناسبی برای کشف استعدادهای نهان بوده است و راه برای کسب تجربه متفاوت و فراتر از جعبه جادو هموارتر شده است. همانطور که برخی از بازیگران و چهرههای سینما شهرت خود را مدیون رسانهای چون تلویزیون هستند کارگردانهای زیادی هم هستند که اولین تجربههای کارگردانیشان را با ساخت سریال به دست آوردند و رفته رفته وارد عرصه سینما شدند.
در این بین چند کارگردان کمدی ساز تلویزیون نیز هستند که در این گروه قرار میگیرند. مهران مدیری، رضا عطاران، سعید آقاخانی، رامبد جوان و سروش صحت پیش از اینکه فیلمی در سینما بسازند کارگردان سریالهای طنز تلویزیونی بودهاند اما با توجه به این موضوع که غالبا آنها برای ساخت اولین اثر سینماییشان سوژههای جدی را در کار خود دخیل کردند و به نظر میرسد این کارگردانان به سینما به عنوان هنری جدی و کاملا متفاوت از تلویزیون نگاه کردهاند و به همین دلیل هم ترجیح دادند ژانری متفاوت را نیز در این عرصه تجربه کنند. اما در این بین آثار طنزی خود را نیز به عرصه سینما ارایه کردهاند.
· مهران مدیری
پس از تلویزیون با شبکه نمایش خانگی به شهرتی بیش از پیش یافت، مجموعههایی چون ویلای من، شوخی کردم، در حاشیه و عطسهرا در کارنامه خود دارد. از آثار سینمایی اون که به صورت همه فن حریف چند حرفه را چون کارگردانی، نویسندگی، تهیهکنندگی و بازیگری را در یکجا گرد هم آورده، فیلم سینمایی ساعت ۵ عصر است.
· رضا عطاران
وی سابقه کارگردانی آثار تلویزیونی طنزی چون سیب خنده، مجید دلبندم، خانه به دوش، متهم گریخت، ترش و شیرین را داشته است و پس از آن با فیلم سینمایی خوابم میآد، ردکارپتو دراکولا را در سابقه سینمایی خود رقم زده است.
· سعید آقاخانی
اولین تجربه سینمایی آقاخانی پس از سابقه درخشان در عرصه کارگردانی مجموعههای طنز تلویزیونی، لامپ صد بوده است و وی این فیلم اجتماعی تلخ را به نام خود ثبت کرده است.
· رامبد جوان
کارگردانی فیلم سینمایی قانون مورفیو ورود آقایان ممنوع، دو تجربه کارگردانی طنز جوان بوده است که هر یک در زمان اکران خود، با استقبال ویژهای روبرو شدند. یکی از فیلمهای اجتماعی که نامزد سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی از ۳۵ امین دوره جشنواره فیلم فجر شده است، نگار نام دارد.
· سروش صحت
آثار صحت در کارگردانی تلویزیون بسیار درخشان است و میتوان از ساختمان پزشکان، پژمان، شمعدونی،لیسانسهها و فوقلیسانسهها یاد کرد.