راز عزت پذیری
آنچه که آدمی را عزیز یا ذلیل می‌کند نگاه دیگران است مخصوصاً نزدیکان و عزیزان. کسی که تو را خوار و احمق و بی‌لیاقت می‌بیند بدون شک از تو مسئولیتی هم نمی‌خواهد و انتظار هیچ عمل درستی هم ندارد.
از نگاه چنین کسی زجر می‌کشی و مستمراً له می‌شوی ولی از ترحم و رقت انگیزی او و از بی مسئولیتی خود در رابطه با او به آسایش و لذتی حیوانی می‌رسی.
ولی کسی که تو را آدم می‌بیند و عزت و عظمت روح تو را مخاطب می‌سازد تو را در نزد خودت عالی و عزیز می‌کند و از این نگاه او مفتخر و مست می‌شوی ولی مسئول هم می‌شوی تا رفتارت را هم عالی و عزیز سازی و درستکار باشی و این مستلزم جهادی بر علیه نفس راحت طلب و حیوان صفت خویشتن است و زحمت دارد...
ولی بسیار اندکند که عزت را به همراه مسئولیت و جهادنفس پذیرا شوند تا عزت را واقعاً در نفس خود بکارند و تبدیل به مقامی وجودی کنند. لذا نسبت به آن نگاه انسانی دچار عداوت شده و به آن پشت می‌کنند و روی به سوی همان نگاه‌های خفت بار و رقت انگیز می‌نمایند تا ترحم دیگران را نسبت به خود برانگیزند و از هر مسئولیتی مبرا باشند و به زندگی حیوانی خود ادامه دهند.
این همان رابطه مردم با مردان حق است که نگاهی خدایگونه بر مردم دارند و مردم را دعوت به حق و تعالی می‌کنند ولی اکثر مردم به آنان پشت نموده و عداوت می‌کنند و دوباره روی به اربابان ظالم خود می‌کنند تا در حالیکه زیر پای آنها له می‌شوند لقمه‌ای نان بسویشان پرتاب کنند.
این راز عزت ناپذیری بشر است.
🍀 دائرةالمعارف عرفانی جلد پنجم ص۲۴۲
استاد علی اکبر خانجانی:
www.khanjany.org
