آیا تا حالا برای تو هم پیش اومده موقع یک امتحان یا تمرین به خودت بگی:
«من از پسش برنمیام، چون استعدادش رو ندارم»؟
یا وقتی اشتباه کردی، از خودت ناامید بشی و فکر کنی «من همیشه همینجورم»؟
این نوع فکرها از تفکر ثابت میان.
یعنی باور داری تواناییهات مثل رنگ چشم یا قدت، تغییر نمیکنند.
اما آدمهایی که تفکر رشد دارند، به یک چیز دیگه باور دارند:
اونها میگویند «میتوانم یاد بگیرم، حتی اگه الان بلد نیستم!»
و همین تفاوت، باعث میشود توی درس، ورزش، هنر و حتی روابط، موفقتر بشوند.
تفکر ثابت (Fixed Mindset): یعنی فکر کنی تواناییها و هوش تو از قبل مشخص شدند. مثلاً بگویی:
«من آدم باهوشی نیستم» یا «من توی ریاضی هیچوقت خوب نمیشم.»
وقتی این طرز فکر رو داری، از اشتباه میترسی چون حس میکنی ضعف نشونهی ناتوانیه.
تفکر رشد (Growth Mindset): یعنی بدونی مغزت با تمرین و تجربه رشد میکنه.
مثلاً بگویی:
«من هنوز ریاضی رو کامل یاد نگرفتم، ولی دارم پیشرفت میکنم!»
پژوهشهای خانم کارول دوک (Carol Dweck) از دانشگاه استنفورد نشون داده که دانشآموزهایی که تفکر رشد دارن، در طول زمان نمرههاشون بهتر میشه، استرسشون کمتره و از چالشها فرار نمیکنند.
مغز ما مثل یه عضلهست. هر بار که تلاش میکنیم یا اشتباه میکنیم، اون قویتر میشه.
تحقیقات مغزی نشون داده وقتی اشتباه میکنیم، قسمتهایی از مغز فعال میشوند که باعث رشد و یادگیری میشوند.
یعنی حتی وقتی جواب اشتباه میدهی، مغزت داره مسیر جدیدی برای فهمیدن پیدا میکنه!
پس به جای اینکه از اشتباه فرار کنی، ازش استفاده کن.
وقتی اشتباه کردی، از خودت بپرس:
«این اشتباه چی میخواست به من یاد بده؟»
همین سؤال ساده باعث میشه ذهنت یادگیری رو جایگزین ترس کنه.
جملههایی مثل:
«من نمیتوانم این نکته رو یاد بگیرم»
«من استعدادش رو ندارم»
رو به این شکل بنویس:
«من هنوز یاد نگرفتم، اما دارم تلاش میکنم»
«من دارم قدمبهقدم پیشرفت میکنم»
با این کار مغزت یاد میگیره به جای «ناامیدی»، روی «رشد» تمرکز کنه.
هر شب، سه تا چیز بنویس که امروز توش بهتر شدی.
حتی چیزهای کوچیک مثل:
«امروز تمرکزم توی کلاس بیشتر بود.»
«یه نکتهی سخت رو تونستم توضیح بدم.»
«اشتباه دیروز رو تکرار نکردم.»
این کار باعث میشه مغزت همیشه دنبال نشونههای رشد باشه، نه شکست.
یه موضوعی که همیشه برات سخت بوده رو انتخاب کن.
هر روز فقط پنج دقیقه وقت بذار برای تمرینش، بدون اینکه از خودت انتظار نتیجهی فوری داشته باشی.
بعد از یه هفته، وقتی ببینی چقدر راحتتر شده، تازه میفهمی قدرت تفکر رشد چقدر زیاده.
یادت باشه، هیچکس از اول «باهوش» یا «نابغه» نبوده.
همهی آدمهای موفق بارها شکست خوردن، ولی دست از تلاش برنداشتن.
تفکر رشد یعنی باور کنی مغزت با تمرین و صبر قویتر میشه.
پس از امروز، هر بار که خواستی بگی «من نمیتونم»، جملهات رو عوض کن و بگو:
«من هنوز نمیتونم، اما دارم یاد میگیرم.» 🌱
همین تغییر کوچک، میتونه مسیر زندگیت رو عوض کنه
من مریم غیاثی هستم و به دانشآموزان پایه نهمی کمک میکنم که هوشمندانه درس بخوانند و به جای اینکه وقت زیادی بگذارند در مدت زمان کوتاه تری درس بخوانند و عمیق تر یاد بگیرند .
اگر تو هم دوست داری که مدت زمان کمتری درس بخوانی و بیشتر و عمیق تر یا بگیری مسیر سبز را دنبال کن.
