اگر مادر در دوران بارداری به مدت طولانی استرس داشته باشد، غلظت هورمون‌های استرس در مایع آمنیوتیک افزایش پیدا می‌کند. با این حال به نظر نمی‌رسد که استرس کوتاه مدت تاثیر نامطلوبی بر رشد جنین داشته باشد. حالا که با شیوع ویروس کرونا بسیاری از مادران باردار نگران جنین درون شکمشان هستند و علاوه بر آن نگرانند که نکند خودشان به این ویروس مبتلا شده و آن را به جنین منتقل کنند بهتر است کمی درباره استرس و تاثیر آن بر جنین بیشتر بدانید.
احساس مداوم اینکه روی لبه تیغ راه می‌روید و همیشه مراقب همه چیز هستید تعادل را از شما می‌گیرد. اگر مادر باردار استرس را به مدت طولانی داشته باشد خطر اینکه جنین متولد نشده دچار بیماری روحی یا جسمی شود، بالا می‌رود. بعد از تولد و در طول رشدد ممکن است بیماری‌هایی مانند اختلال بیش فعالی کمبود توجه یا بیماری قلبی عروقی افزایش پیدا می‌کند. مکانیسم دقیق نحوه تاثیر استرس بر جنین داخل رحم کاملا روشن نشده است اما محققان دانشگاه زوریخ کشف کردند که استرس جسمی به مادر می‌تواند متابولیسم موجود در جفت را تغییر داده و بر رشد جنین متولد نشده تاثیر بگذارد.
بیشتر بخوانید: تاثیر استرس مادر بر جنین
هنگام استرس بدن انسان هورمون‌هایی را برای مقابله با استرس آزاد می‌کند که هورمون آزادکننده کورتیکوتروپین است و منجر به افزایش هورمون استرس کورتیزول می‌شود. این مکانیسم همچنین در دوران بارداری ادامه دارد و جفت که جنین را با مواد مغذی تامین می‌کند می‌تواند هورمون استرس CRH را ترشح کند. نتایج نشان می‌دهد مقدار کمی از این هورمون وارد مایع آمنیوتیک و متابولیسم جنین می‌شود. مطالعات حیوانی نشان داده است که این هورمون می‌تواند رشد جنین را تقویت کند. شرایط نامطلوب رشد باعث آزاد شدن این هورمون می‌شود و از این طریق شانس زنده ماندن در صورت تولد زودرس بالا می‌رود. با این حال در شرایط خاص این افزایش میزان هورمون می‌تواند عواقب منفیداشته باشد. ممکن است شتاب گسترده رشد منجر به بلوغ زودهنگام اندام‌ها شود.
واقعا استرس ذهنی مادر چه تاثیری در ترشح هورمون‌های استرس در جفت دارد؟ در یک تحقیق 34 زن باردار سالم که در کلاس آمادگی در دوران بارداری کردند آزمایش شدند. محققان برای تعیین اینکه جفت هورمون‌های استرس را نیز آزاد می‌کند، سطح کورتیزول موجود در بزاق مادر را با سطح CRH در مایع آمنیوتیک مقایسه کردند و مشخص شد که هیچ تاثیری وجود ندارد. جنین در برابر استرس کوتاه مدت و اثرات منفی ناشی از آن به خوبی محافظت می‌شود.
نتایج مربوط به استرس طولانی مدت کاملا متفاوت از استرس کوتاه مدت است. اگر مادر برای مدت طولانی استرس داشته باشد، سطح CRH در مایع آمنیوتیک افزایش پیدا می‌کند. این غلظت بالاتر هورمون استرس به نوبه خود رشد جنین را تسریع می‌کند. در نتیجه تاثیر این هورمون بر رشد تایید می‌شود. هورمون آزاد کننده کورتیکوتروپین CRH نقش پیچیده و پویایی در رشد جنین انسان دارد.
روانشناسان به خانم‌های باردار که در معرض شرایط استرس طولانی مدت قرار دارند، توصیه می‌کند برای رفع استرس به دنبال کمک از متخصص باشید. پیوند امن بین مادر و کودک پس از تولد می‌تواند اثرات منفی استرس دوران بارداری را خنثی کند به همین دلیل بهتر است از تکنیک‌های مدیریت استرس کمک بگیرید و از آن استفاده کنید.
