یک پروژه نرم‌افزاری چه هزینه‌های بالاسری داره؟

تو یادداشت قبلی در مورد نوشتن یک پروپوزال توضیح دادم، ولی یکی از مسئله‌های که در پیشنهاد پروژه‌های نرم‌افزاری باید به اون بیشتر توجه داشت، بحث نحوه قیمت‌گذاری این پروژه‌ها است. ولی صحبت ما اینجا در مورد نحوه قیمت گذاری نیست، بلکه می‌خوایم در مورد هزینه‌های بالاسری این پروژه‌ها صحبت کنیم.

در واقع برای قیمت گذاری یک پروژه راه‌های مختلفی وجود داره ولی باید حواسمون باشه که هزینه مستقیم پروژه (مثلا حقوق نیروی انسانی، اجاره سرور و ...) تنها هزینه ما رو شامل نمیشه و موارد زیادی به عنوان بالاسری به پروژه‌ها تحمیل میشه که قیمت نهایی یک پیمان رو خیلی تغییر میده. هزینه‌هایی مثل اجاره ساختمان، بیمه و یا مالیات بخشی از این هزینه‌های ناخواسته است که می‌تونه سوددهی یک پروژه نرم افزاری رو به شدت تغییر بده.

تو این یادداشت مبنی محاسبه هزینه‌های بالاسری رو هم تعرفه نرخ پایه خدمــات فنی-تخصصی انفورماتیک، منتشر شده توسط سازمان نظام صنفی رایانه‌ای در نظر گرفتیم (البته معمولا تعرفه‌های بالای نظام صنفی مورد نقده ولی در این مورد تحلیل خوبی روی ضرایب هزینه‌های بالاسری پروژه‌ها داره.)

هزینه‌های بالاسری به دو بخش اصلی تقسیم میشه:

1. هزینه بالاسری نیروی انسانی
2. هزینه‌های بالاسری پیمان و شرکت

بخش مهمی از درآمد پروژه‌های فاوا، صرف هزینه نیروی انسانی میشه؛ به همین دلیل محاسبه دقیق هزینه‌های بالاسری پرسنلی اهمیت بالایی داره. در جدول زیر این ضرایب به تفکیک موضوع ارائه شده. بر این اساس 66% حقوق پایه پرسنل به عنوان سربار مستقیم نیروی انسانی لحاظ میشه که حتی در برخی محاسبات اقتصاد مهندسی طرح‌های توجیهی این ضریب خیلی بالاتر و به میزان 90% نیز در نظر گرفته میشه.

ضریب بالاسری نیروی انسانی در پروژه‌ها 66% لحاظ می‌شود.

• بیمه سهم کارگر و همچنین مالیات حقوق هم چون از حقوق پایه کسر میشه، در محاسبات لحاظ نشده
• جزئیات هر کدوم از این ضرایب هم نیاز به توضیح مفصل داره که خارج از موضوع این یادداشته!

بخش دوم بالاسری پروژه مرتبط با هزینه‌‌های غیرمستقیم پیمان و شرکت است که شامل پنج مورد اصلی به شرح جدول زیر میشه.

ضریب بالاسری مرتبط با سربار عملیاتی: این نوع سربار شامل هزینه‌هایی است که به طور معمول در اجرای یک کار مصرف می‌شوند؛ مواردی مانند هزینه فضا، تجهیزات و استهلاک، پذیرایی و ایاب و ذهاب. سازمان نظام صنفی ضریب 62% رو به صورت تجربی برای این بالاسری در نظر گرفته.

• ضریب بالاسری مرتبط با سربار غیرعملیاتی: سربارهای اشاره شده در بخش قبلی، به طور مستقیم مربوط به اجرای کار هستن. ولی هر واحد صنفی دارای انواع دیگری از هزینه‌ها است که بدون آنها شاکله اصلی واحد صنفی از دست میره و بدون اون هزینه‌ها، پروژه به سرانجام نمیرسه. از جمله این هزینه‌ها می‌توان به هزینه‌های اداری- تشکیلاتی و بازاریابی و فروش اشاره کرد. سازمان نظام صنفی ضریب 33% رو به صورت تجربی برای این بالاسری در نظر گرفته.
• ضریب سربار سود قرارداد: که به صورت میانگین 20% لحاظ شده. این میزان سود، حداقل سود مورد توقع در صنعت فناوری اطلاعات و ارتباطات است.
• سربار تضامین و سپرده‌ها: به طور معمول در قراردادها، کارفرما به میزان 10% از مبلغ پروژه را به عنوان حسن انجام کار بلوکه می‌کنه. همچنین 5% از قرارداد هم به عنوان سپرده بیمه از هر پرداخت کسر میشه. آزادسازی این مبالغ منوط به اخذ مفاصا حساب بیمه از سازمان تأمین اجتماعی (خودش هفت خان که مفصل نیاز به بحث داره) است. چنانچه متوسط زمان بلوکه شدن 3 ماه تا اخذ مفاصا فرض شود، بر اساس متوسط نرخ سود کوتاه مدت بانکی عدد 1 %برای سربار تضامین سپرده‌ها برآورد می‌شود.
• سربار مالیات: با توجه به سربار مالیات عملکرد سالانه به میزان یک چهارم (25%) از سود مورد توقع، این سربار 5 %برآورد شده است.

مجموع سربارهای عملیاتی و غیرعملیاتی در پیمان‌ها 121% برآورد می‌شود.

با توجه به محاسبات فوق الذکر می‌توان قیمت گذاری پیشنهادی برا پیمان‌های فناروری اطلاعات رو به صورت دقیق‌تر انجام داد.
امیدوارم این توضیحات مفید باشه

ایمیل بنده در صورت نیاز h.vahdani3000@gmail.com