موتور سیکلت‌ها وسایل نقلیه ی سبک و در دسترسی هستند که به وفور در خیابان‌های شهر یافت می‌شوند. در این مقاله ما به بررسی موتور سیکلت در ایران و جایگاه این وسیله ی نقلیه می‌پردازیم. ما در تولید این وسیله در ایران هرگز نتوانستیم به خودکفایی برسیم و تولید ملی داشته باشیم. تولید این وسیله ی نقلیه در ایران از گذشته به صورت مونتاژ انجام می‌گیرد و قطعات اصلی از سایر کشورها وارد می شود.در سال های گذشته تولید این وسیله ی نقلیه در ایران به شدت کاهش یافته است. با ما در این مقاله همراه باشید تا علت رکود این صنعت در ایران را بررسی کنیم.
موتور سیکلت اولین بار توسط چه کسی ساخته شد؟
ایده‌ی ساخت دوچرخه‌های موتور دار، توسط مخترع فرانسوی، پیر میچاکس آزمایش شد. این آزمایش‌ها توسط افراد مختلف به تدریج تکامل پیدا کردند و موتور سیکلت‌ها به شکل امروزی در آمدند. این تاریخچه از قرن نوزدهم شروع شد. اولین تولید کنندگان موتور سیکلت دو مهندس آلمانی به نام‌های گوتلیپ دایملر و ویلهلم باخ بودند که از ایده موتور با احتراق داخلی استفاده کردند. این سرآغاز محبوبیت و گستردگی موتور سیکلت در جهان است، اختراع و ابداعی که وظیفه‌ی اصلی اش بخشیدن هیجان و سرعت به زندگی بشر است.
تاریخچه موتور سیکلت در ایران
اولین موتور سیکلت در ایران توسط تجار ایرانی که در سفرهای خود با این وسیله آشنا شده بودند، وارد خاک ایران شد. در دهه ی 20 شمسی اولین موتور سیکلت ها در ایران، موتور سیکلت های کمپانی اشتوتگارت و تریومف وارد ایران شدند. با گذشت حدود 20 سال یکه تازی موتور سیکلت های انگلیسی، ورود موتور سیکلت در ایران، از سایر کشورها مانند ایتالیا و آلمان آغاز شد. از انواع موتور سیکلت‌های وارداتی می‌توان به برند های ایتالیایی وسپا و دوکاتی و برند معروف آلمانی زاکس-زونداب اشاره کرد. در دهه ی 40 با توجه به پیشرفت جاده ها و نیاز به موتور سیکلت، واردات موتورسیکلت‌های ژاپنی که اولین برند وارداتی یاماها بود، شروع شد. در دهه های بعدی با توجه به بیشتر شدن نیاز به این وسیله و محبوبیت آن ها در بین استفاده کنندگان، در دهه 50 شمسی اولین نمایندگی انحصاری برند یاماها در ایران توسط آقای گلابچی، تاجر ایرانی برنج تاسیس شد. در دهه ی 60 به دلیل جنگ بین ایران و عراق، واردات موتور سیکلت به ایران متوقف شد. اما در دهه ی 70 واردات برندهای سوزوکی و رقیبش کاواساکی مجدداً از سر گرفته شد.
وضعیت فعلی واردات و تولید موتور سیکلت در ایران
امروزه اکثر موتور سیکلت‌های موجود در ایران از چین وارد می‌شوند. در سال های گذشته به علت تحریم و عدم واردات موتور سیکلت های ژاپنی، واردات موتور سیکلت‌ها از کشورهایی مانند کره جنوبی، اندونزی، تایلند و مالزی صورت می‌گیرد. پس از تحریم ها برخی از برندهای مطرح موتور سیکلت در دنیا توسط کارخانه های تحت لیسانس در کشور های آسیایی یا توسط کشور های ثالث و واسطه وارد ایران شده اند. البته موتورهای چینی در ایران به محبوبیت خوبی دست پیدا کرده‌اند و توانسته‌اند پاسخگوی نیازهای مردم باشند.
تولید موتور سیکلت در ایران
همانطور که قبلاٌ اشاره شد، تولید موتور سیکلت در ایران به صورت مونتاژ انجام می‌شود و با توجه به شرایط تحریم ها، آمار تولید موتور سیکلت ها در ایران روز به روز کمتر و کمتر می‌شود. در دهه ی 80، این صنعت با رشد و پیشرفت چشمگیری مواجه شد و حدود 300هزار موتور سیکلت از ایران به کشور های همسایه مانند عراق صادر می‌شد. اما آغاز تحریم ها و قطع شدن ارتباط بین کمپانی‌های تولید موتور سیکلت و کمپانی‌های قطعه سازی، این صنعت در ایران با افول مواجه شد. با این وجود کمپانی های تولید موتور سیکلت در ایران، که نقش مونتاژ دارند کم نیستند. در لیست زیر نام برخی از برندهای موتور سیکلت در ایران که فعال و نیمه فعال هستند، ارائه شده است.
· شاهین موتور
· متین خودرو
· نیکران موتور پاسارگاد
· سالار گستر آسیا
· بهرو سیکلت و سرعت سیکلت
· متین خودو
· زمرد سیکلت کویر
· دینو موتور قم
· آرمان موتور فارس
· چابکرو البرز
· تلاش
· اصفهان سیکلت
· هانی موتور البرز
· ایران دوچرخ ارشیا
موتور سیکلت در ایران از نگاهی دیگر
در این مقاله ما با یکی از افراد سرشناس و متخصص در حوزه موتور سیکلت‌ها مصاحبه کردیم و اطلاعاتی در مورد اولین‌های موتور سیکلت در ایران در اختیار شما قرار می‌دهیم.{با ورود موتور سیکلت در ایران زمینه زیادی برای درخشش و ماندگاری بسیاری از نام‌ها فراهم شد} که این افراد را به شما معرفی می‌کنیم.
اولین موتور سیکلت در ایران حدود 80 سال پیش به نام موتور FNکه یک موتور سیکلت نظامی ساخت اتریش بود، وارد ایران شد. برادران رفعت، نامی که شاید برای علاقه‌مندان به موتور سیکلت در ایران آشنا باشد. در سال 1317 شمسی، برادران رفعت اولین افرادی بودند که مشهور ترین برند موتور سیکلت، یعنی هارلی دیویدسون را به ایران وارد کردند. این موتور سیکلت‌ها به علت جنس و ساخت بسیار مرغوبی که داشتند در دهه ی 60 به عنوان موتور سیکلت‌های پلیس مورد استفاده قرار گرفتند. از واردکنندگان بنام این وسیله می‌توان به خانم ندیمه ناتاشا اشاره کرد که این فرد وارد کننده برند مشهور هارلی دیویدسون برای دربار و نظام و نیروی هوایی بود. کلیه‌ی ارگان‌های دولتی از موتورهای هارلی دیویدسون استفاده می‌کردند. اما بیشتر مردم عادی از موتور سیکلت‌های ساخت انگلستان استفاده می‌کردند.
موتور سیکلت جاوا، پس از هارلی دیویدسون وارد ایران شد. این موتور سیکلت اکنون در هند تولید می‌شود اما منشا این کمپانی از جمهوری چک است. موتور سیکلت‌های پکان که از نظر ظاهری بسیار شبیه هارلی دیویدسون بودند و اولین موتورهای سوپاپ دار بودند در ایران توجه‌ها را به خود جلب کردند.
صنعت موتور سیکلت در ایران
قبل از انقلاب که محدودیتی در رابطه با وارد کردن قطعات به ایران وجود نداشت، تقریباً می‌توان ادعا کرد که موتور سیکلت‌ها از سایر کشورها وارد می‌شدند. اطلاعات دقیق و واحدی از ساخت اولین موتور سیکلت در ایران و اولین فرد سازنده موتور سیکلت در ایران جود ندارد، اما چیزی که واضح است این است که کشور ما نتوانسته است در صنعت موتور سیکلت به خودکفایی برسد. همانطور که اشاره کردیم قطعات از سایر کشورها وارد و در ایران مونتاژ می‌شوند. البته ممکن است بعضی قطعات در ایران تولید شوند، اما بیشتر قطعات این روزها از چین وارد می‌شود.
علت محبوبیت موتور سیکلت‌ها
یکی از عواملی که باعث محبوبیت موتور سیکلت‌ها در ایران و به ویژه تهران شده است، قوانین محدوده ی طرح ترافیک است. در تهران عده‌ی زیادی از مردم از موتور سیکلت برای تردد در محدوه‌ی طرح ترافیک استفاده می‌کنند. استفاده از موتور سیکلت زمان رفت و آمد را بسیار کاهش می‌دهد و این خود یک مزیت است.
دلیل دیگر محبوبیت و استفاده‌ی موتور سیکلت ها، بالا رفتن قیمت اتومبیل ها است. کاهش در هزینه‌های رفت و آمد و کم بودن هزینه‌ی نگه داری و تعمیر کمتر از مزیت های این وسیله است. علاوه بر مزیت‌های گفته شده، یکی از معایب موتورها این است که بسیار راحت‌تر از سایر وسایل نقلیه دزدیده می‌شوند. این موضوع تا حدی با استفاده از دزدگیرها قابل کنترل است.
پر تقاضاترین موتور سیکلت‌ها در بازار ایران
موتور سیکلت‌ها به علت اشغال جای کمتر، سرعت بیشتر، هزینه‌ی کمتر تعمیر و نگهداری و ارزانتر بودن نسبت به سایر وسایل نقلیه بسیار پر کاربرد هستند. در این قسمت از مقاله برندها و مدل‌های موتور سیکلت که در ایران بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند را بررسی می‌کنیم.{ در ایران بیشتر سواران موتور سیکلت آقایان جوان هستند. برندهای بسیاری در ایران موجود است اما هوندا و یاماها شور هیجانی موتور سیکلت در ایران را برای جوانان فراهم کردند.} یاماها اولین برند موتور سیکلت ژاپنی در ایران بود که بسیار سریع محبوبیت زیادی پیدا کرد. ورود موتور سیکلت های سوزوکی به ایران، توسط آقای گلابچی که در قسمت‌‌های قبلی مقاله به آن اشاره کردیم صورت گرفت.
طبق آمار پلیس ناجا حدود 12 میلیون موتور سیکلت در کشور موجود است. این تعداد، تعداد کمی نیست. اگر شما در شرف خرید موتور سیکلت هستید، به شما پیشنهاد می‌شود تا از بین برندها و مدل‌های رایج بخرید. زیرا تعمیر آن‌ها راحت‌تر است و در صورت تمایل به فروش،می‌توانید سریع‌تر موتور خود را به وجه نقد تبدیل کنید.
ممنوعیت استفاده از بعضی موتور سیکلت‌ها
قبل از پرداختن به این مورد لازم است اطلاعاتی در مورد ظرفیت موتور سیکلت‌ها داشته باشید. ظرفیت موتورها از 50 سی‌سی به بالا شروع می‌شود. هرچه این ظرفیت بیشتر باشد، قدرت موتور سیکلت نیز بیشتر است. چندین سال است که در ایران واردات و استفاده از موتور سیکلت‌های سنگین، که منظور از آن‌ها موتورهایی با حجم موتور 250 سی‌سی و بیشتر است،ممنوع اعلام شد. علت این ممنوعیت قوانین گمرکی و سخت‌گیری برای واردات یا حمل و نقل قاچاق و عدم شماره گذاری است.
کلام آخر
این مقاله نگاهی مختصر به تاریخچه موتور سیکلت در ایران داشت. اگرچه اطلاعات کاملتری وجود دارد، اما ما سعی خود را کردیم تا اطلاعات مفیدی را به شما ارائه دهیم. موتور سیکلت ها جایگاه خود را در بین مردم ایران در حدود 80 سال پیش تثبیت کردند و امروزه جز لاینفکی از زندگی مردم شده اند. همچنین در بسیاری از مشاغل مانند راهنمایی و رانندگی، آتش نشانی، اورژانس و پیک استفاده می‌شوند. قطعاً همه‌ما حتی برای یک بار هم که شده، از حس آزادی ناشی از سواری موتور سیکلت لذت برده‌ایم. در پایان از شما بابت همراهی ما در این مقاله تشکر می‌کنیم و پذیرای نظرات و پیشنهادات شما هستیم. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر و اعلام موضوعات مورد علاقه خود، می‌توانید با ما با آدرس های زیر در ارتباط باشید.
www.xanyarclub.com
xanyarclub@gmail.com
