خب به قول میلاد مهرآرام، به جز استارتآپ هایی که در معرفی مدل درآمدی خود کم می آورند و در نهایت خود را خیریه معرفی می کنند، اما عده ای دیگر هستند که با آگاهی پسوند "خیریه" را بر خود اتلاق می کنند. در این میان اما بیشترین چیزی که اتمسفر استارتآپی آنرا خیریه بحساب آورده است استارتآپ هایی هستند که در مبحث تامین مالی جمعی در ایران کار میکنند و بصورت تامین سرمایه برای سایر کسب و کار یا استارتآپ ها یا هدیه و صدقه جهت تامین سرمایه خیریه ها مبالغی را مستقیما از مردم و خیرین دریافت می کنند. برای حالت اول یعنی تامین مالی جمعی برای استارتآپ ها یا کسب و کارها موردی که بتوان آنرا خیریه در نظر گرفت یا خودش هویت خود را خیریه قلمداد کند نمی شناسم. ممکن است یک استارتآپ مثل باسلام طرح های خیرانه ای را اجرا کند که برای آنها تامین سرمایه جمعی کرده باشد اما اینکه بگوییم این استارتآپ در کل یک خیریه است درست نیست. در واقع تعریف سازمان های خیریه و غیر انتفاعی در تضاد با تعریف و ماهیت استارتآپ است. یک استارتآپ تاسیس شده است تا مالک و فاندر خود را ثروتمند کند اما خیریه برای کسب سود و ثروت شخصی نیست بلکه حتی سودهای ناشی از فعالیت همانند سود فروش کالا، ارائه خدمات و یا حتی تامین مالی جمعی بعنوان سرمایه کار به خیریه بر میگردد و به عنوان سود به سرمایه گذاران یا موسسین بر نمی گردد. از سال 1396 شامد نشان شفافیت فعالیت های خیریه ای آنلاین می باشد. بر اساس مفاد تفاهمنامه ای بین وزارت ارشاد و اداره اوقاف نماد شامد شامل شفاف بودن اقدامات موسسات خیریه در فضای مجازی از سوی مرکز رسانههای دیجیتال وزارت ارشاد و با نامه اداره اوقاف استان تهران اعطا میشود.موسسات خیریه بر اساس این تفاهمنامه میتوانند بعد از معرفی صورت گرفته از سوی اداره اوقاف و امور خیریه استان تهران و تأییدیه مرکز فناوری اطلاعات و رسانههای دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدامات خود را در فضای مجازی انجام دهند. برخی سایت ها هم مثل ویکی نیکی وجود دارند که دقیقا نمی توان از آنها به عنوان یک خیریه ی آنلاین نام برد شاید همان بانک اطلاعات مددجویان و ابزاری برای استفاده ی خیریه ها مناسب تر باشد. در این سامانه، اطلاعات مربوط به مددجویان و سوابق کمکهای دریافتی آنان ثبت میشود. نکته ی مهم ویکی نیکی است که اطلاعات مددجویان تنها برای موسسات دارای مجوز و ثبت شده در سامانه، قابل مشاهده میباشد. به هر صورت بهترین نمونه های استارتآپ های خیریه ای یا بازارهای خیریه ای آنلاین به صورت زیر هستند:
حامی بازار (www.hamibazar.com) یک موتورجستجوی خرید است و علاوه بر آن در دل خود یک بازار آنلاین از 5000 محصول زنجیره ی تولید کنندگان برند حامی را با هدف کمک به مددجویان و خانواده شان عرضه می کند. بنیاد تعاون زندانیان یک نهاد عام المنفعه با سابقه 65 سال خدمت رسانی می باشد که این مهم را در تمام این سال ها بدون دریافت بودجه دولتی و به صورت خودگردان انجام داده است و اینک حامی بازار بعنوان یک شرکت استارتآپی مورد حمایت این بنیاد قراردارد. شما می توانید این محصولات را مستقیما از خود تولیدکنندگان خریداری نمایید. با آن ها در ارتباط باشید و سفارشات ویژه خود را ثبت کنید. از این رو حامی بازار تنها بازار خیریه ای آنلاین و استارتآپی ایران است که با فاندرهای آن هیچ گونه سهامی در آن ندارند و کل سهام آن متعلق به بنیاد تاون زندانیان و شرکت های وابسته ی آن می باشد.
محبت اقتصادی تئوری خواجه نصیرالدین طوسی محور فعالیت ها و الگوسازی حامی بازار است. در تئوری محبت اقتصادی همانطور که استادکاران و تولیدکنندگان کیفیتی بیش از انتظار شما و دستمزدشان را ارائه می کنند، از بخشی از سود خود نیز به نفع مددجویان و مشتریان می گذرند، پس شما با هر خرید در حامی بازار در هر حال ارائه ی محبتی اقتصادی هستید اما بصورت ویژه و دلخواه نیز می توانید مبلغی بیشتر از مبلغ هر خرید را مشخص کرده و پرداخت نمایید. این مبالغ با انتخاب شما در طرح های آزادسازی مددجویان جرائم غیرعمد یا دوره های حرفه آموزی ایشان استفاده می شود. (بخش انتخاب طرح ها توسط حامیان و مشتریان گرامی و داشبورد مشاهده ی وضعیت پیشرفت طرح ها در دست راه اندازی است.) در واقع حامی بازار، بصورت مقطعی بخشی از سود خود را برای امور خیرخواهانه مصرف نمیکند بلکه بصورت دائمی و برای تمامی سود خود این کار را انجام می دهد.
حامی بازار علاوه بر یک مارکت پلیس جهت خرید از تولیدکنندگان و فروشندگان آزاد، بصورت ویژه محصولات 2200 واحد تولیدی که نیروی کارشان از مددجویان تامین شده است را به شما معرفی می نماید.
بنیاد قاعده ی زیبایی در پرداخت حقوق و دستمزد مددجویان دارد بصورتی که نیمی از آن به خود مددجو و نیم دیگری از آن بحساب خانواده ایشان واریز می شود. از این رو شما با حمایت از برند حامی بصورت مستقیم در بهبود وضعیت خانواده مددجویان گام نهاده اید.
دوره های حرفه آموزی در 200 رشته فنی به هدف ورود به کارگاه های تولیدی و یا اشتغال پس از آزادی، یکی از مهم ترین فعالیت های بنیاد می باشد که چرخه ی ایجاد جامعه ای با استانداردهای کیفی بالا را در زنجیره ی فعالیت های صورت گرفته کامل می کند.
مهربانه یک بازار نیست اما یک استارتآپ برای ارائه راه حل های مناسب تامین سرمایه جمعی است. مهربانه در واقع نخستین سرویس تأمین سرمایه جمعی (کرادفاندینگ) با هدف جمعآوری مبالغ موردنیاز برای مؤسسات خیریه رسمی است. مدل مهربانه اهدا (donation) است. دستاورد مهربانه در طی ۳ سال فعالیت به شرح زیر است:
دونیت به موسسـات خـیریه، سـازمانهای مردمنهاد، فعالان اجتماعی و کارآفرینان جوان کمک می کند تا بودجه لازم برای پروژههای خود را از طریق مشارکت عمومی مردم، تامین کنند. این مشارکتها میتواند بدون انتظار بازگشت (دونِیت - اهدا) یا در ازای دریافت یک پاداش باشد. برای دونیت همین بس که محی سنسیل فاندر اصلی اش است.