در کتاب <<ایجاد دنیای بدون فقر>>( نوشته محمد یونس)،داستان راه اندازی کارخانه تولید ماست گرامین دنون،به عنوان نخستین کسب و کار اجتماعی در دنیا شرح داده شده است.قضیه تولید ماست گرامین به عنوان اولین کسب و کار اجتماعی به شرح زیر است: در اوایل سال 2007 که در حال تکمیل مطالب کتابم بودم،کارخانه تولید ماست گرامین دنون در بوجرای بنگلادش،شروع به کار کرده بود و اولین قوطی های ماست شاکتی دیو،که با ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز کودکان غنی شده بود،تولید و توسط بانوانی که به عنوان فروشندگان محلی استخدام شده بودند،در میان دوستان و همسایگانشان توزیع میشد. ما برای راه اندازی این کارخانه (به عنوان یک حرکت نو) بسیار مشتاق بودیم و می خواستیم به همه نشان بدهیم که کسب و کار اجتماعی می تواند مستحکم و پایدار باشد و منافع مهمی را برای مشتریان،تامین کنندگان و دیگر اعضای جامعه به همراه داشته باشد.برنامه گرامین دنون برای راه اندازی اولین کارخانه تولید ماست، در واقع به عنوان سکوی پرتابی برای توسعه مفهوم کسب و کار اجتماعی در کشور بنگلادش محسوب می شد و بر همین اساس دست اندرکاران گرامین دنون، امیدوار بودند تا به زودی، ساخت شبکه ایی با بیش از 50 کارخانه کوچک را آغاز و مواد مغذی مورد نیاز کودکان در بنگلادش را تامین کنند.
به طور معمول ایجاد تجربیات جدید با دشواری هایی روبه رو است که ما نیز در آن زمان و به دلیل اینکه هنوز کسب و کار اجتماعی چندان شناخته شده نبود،با دشواری های فراوانی در راه اندازی کارخانه ماست گرامین دنون روبه رو بودیم.
گرامین دنون در سه سال اول فعالیتش،نتایج و تجربیات ارزشمندی به دست آورد. گرامین دنون ( کارخانه تولید ماست بوجرا) پس از راه اندازی تا یک سال از رشد ثابتی در فروش برخوردار بود تا اینکه به دلیل رکود اقتصادی ایی که هیچ کس آن را پیش بینی نمیکرد با مشکل مواجه شد.برای مواجهه با این رکود،گرامین دنون ناچار شد سامانه توزیع و فروش جدیدی ایجاد کند و الگوی کسب و کارش را نیز دوباره طراحی کند. علاوه بر این،گرامین دنون،فرمول تولید را اصلاح و محصولات جدیدی را برای بخش جدیدی از مشتریان معرفی و عرضه کرد.
در سال 2010 ما رشد خوبی داشتیم و امیدوار بودیم که گرامین دنون عمر طولانی ای را تجربه کند.در فوریه، سال 2010، تولید ما به بیش از 100 تن در ماه رسید که درآمد حاصل از این حجم تولید،هزینه های عملیاتی شرکت را پوشش می داد و مازاد آن برای جبران هزینه های ثابت مصرف می شد.پس از آن تلاش کردیم تا با ارائه تسهیلات جدیدی،ظرفیت کارخانه را به 2000 تن در ماه افزایش دهیم. در ادامه ی این روند رو به رشد،تلاش کردیم تا ظرفیت تولید ماست را با احداث دومین کارخانه در نزدیکی شهر داکا و شروع به فعالیت آن از نوامبر 2010 افزایش بدهیم. در واقع همه ی این کارها در نتیجه قول و تعهدی بود که ما برای ایجاد سالی سرشار از موفقیت و هیجان انگیز برای گرامین دنون داده بودیم.
در کنار این موفقیت ها، درس هایی میتوان آموخت مثلا بخشی از این مشکلات و چالش ها، مشکلاتی هستند که اغلب شرکت ها و کارخانه ها به نوعی آنها را تجربه کرده اند اما بخش دیگری از مشکلات،مختص کسب و کارهای اجتماعی و فرایند ایجاد آنهاست.
