تو این پست میخوایم تاریخچه رابط‌های کاربری دیجیتال رو بررسی کنیم. موضوعی بسیار گسترده و جذاب.
این پست به صورت خلاصه نوشته شده، نسخه کامل رو میتونید از چنل یوتیوب تماشا کنید.
چرا تاریخچه رابط کاربری مهم است؟
مطالعه تاریخچه به ما کمک می‌کند تا متوجه شویم که چگونه فناوری‌ها شکل گرفته و تکامل یافته‌اند.
با بررسی اشتباهات و موفقیت‌های گذشته، می‌توانیم از آنها درس بگیریم و الگوهای موفقی را برای طراحی‌های فعلی و آینده استخراج کنیم.
آشنایی با روندهای طراحی هر دوره، به طراحان کمک می‌کند تا عناصری که در طول زمان مؤثر بوده‌اند را شناسایی کنند و از آنها در طراحی‌هایشان بهره ببرند.
تاریخچه رابط‌های کاربری می‌تواند الهام بخش باشد. مشاهده چالش‌ها و راه‌حل‌های طراحان گذشته می‌تواند به طراحان امروزی ایده‌های جدیدی بدهد.
۱. قبل از دهه ۱۹۶۰ میلادی: قبل از دهه ۶۰، کامپیوترها اینترفیس دیجیتال نداشتند. فقط دارای کنترلرها و ورودی و خروجی‌های ساده بودند. در آن زمان، کامپیوترهای شخصی و خانگی وجود نداشت و کامپیوترها بسیار بزرگ بودن، به اندازه یک اتاق. عمدتاً برای انجام کارهای خاص و محاسبات ویژه استفاده می‌شدند و بیشتر در امور نظامی و دانشگاهی کاربرد داشتند.
۲. دهه ۱۹۶۰: از دهه ۶۰، اولین کامپیوترهای شخصی با اینترفیس‌های ساده به وجود اومدن. این سیستم‌ها دارای کیبورد و صفحه نمایش‌های ساده و ابتدایی و رابط کاربری آنها عموماً شامل پس‌زمینه سیاه و متون سفید یا سبز بود که به آنها ترمینال یا خط فرمان گفته می‌شد. این نوع اینترفیس‌ها هنوز هم در برخی سیستم‌عامل های امروزی وجود دارند و بسیار قدرتمند هستند و بسیاری از مردم روزانه از آنها استفاده می‌کنند.
۳. دهه ۱۹۸۰: در دهه ۸۰، استفاده از کامپیوترهای شخصی افزایش یافت و این کامپیوترها به خانه‌ها راه یافتند. شرکت مایکروسافت اولین سیستم عامل خود تحت عنوان ویندوز ۱ را معرفی کرد و اپل نیز سیستم عامل اپل لیسا و سپس اپل مکینتاش را معرفی کرد. این‌ها اولین اینترفیس‌هایی با که پنجره‌های مختلف داشتند، رنگی بودند و برنامه‌های مختلفی برای کارهای مختلف وجود داشت. کاربران می‌توانستند با استفاده از ماوس، بخش‌های مختلف اینترفیس کلیک و با سیستم کار کنند. نکته مهم اینه که اپل از دهه ۸۰، دیزاین سیستم خودش تحت عنوان Human Interface Guidelines را معرفی کرد. اولین دیزاین سیستم جدی که در سطح OS معرفی شد، توسط گوگل در سال ۲۰۱۴ بود.
برای کسانی که نمی‌دونند دیزاین سیستم چیه: دیزاین سیستم مجموعه‌ای جامع از دستورالعمل‌ها، اصول و ابزارهایی است که به تیم‌های طراحی و توسعه کمک می‌کند تا یکپارچگی، هماهنگی و کارایی در طراحی و توسعه محصولات دیجیتال حفظ شود. این شامل رنگ‌ها، نوع آیکون‌ها، نوع تایپوگرافی و اندازه و ابعاد المان‌ها و فاصله بین آنها و بسیاری موارد دیگست. این اصول تعریف شده و به مرور زمان بر اساس بررسی‌ها و تحلیل‌ها به‌روزرسانی می‌شن و نسخه‌های جدیدی ازشون منتشر میشه.
۴. اوایل دهه ۱۹۹۰: اوایل دهه ۹۰، بیس سیستم‌عامل‌های دسکتاپی که امروزه از آنها استفاده می‌کنیم شکل گرفت. این دهه شاهد ظهور اینترنت به صورت عمومی بود و اولین مرورگرها و برنامه‌های مهمی که زندگی مارو راحت‌تر کردن به وجود اومدن. سیستم‌عامل‌ها از اون طراحی‌های خشک و محدود خارج شدن و طراحی‌های مدرن‌تری پیدا کردن. قابلیت‌های جدیدی مانند انجام چندین کار به صورت همزمان و باز کردن پنجره‌های مختلف به وجود اومد.
۵. اواخر دهه ۱۹۹۰: در انتهای دهه ۹۰، محیط اینترنت تغییر کرد. ورژن‌ها و آپدیت‌های متعددی برای وب ۱ ارائه شد. از حالت متنی صفحه مرورگرها خارج شدیم و به قابلیت مشاهده تصاویر، ویدیوها و دانلود اطلاعات دست پیدا کردیم. ویندوز ۹۸ و برنامه‌های بیشتری معرفی شدن و موتورهای جستجو مانند گوگل و یاهو ظهور کردن. این تغییرات باعث به وجود آمدن استارتاپ‌ها و بیزینس‌های جدیدی شد که برخی از آنها مانند گوگل به ابر کمپانی‌های چند میلیارد دلاری تبدیل شدن و برخی دیگر مانند شبکه اجتماعی MySpace به تاریخ پیوستن.
۶. اوایل دهه ۲۰۰۰: در قرن جدید، پیشرفت‌های زیادی در دنیای اینترفیس دیجیتال رخ داد. وب ۲ به وجود اومد و امکانات مرورگرها بیشتر شد. زبان‌های برنامه‌نویسی جدید برای توسعه وب معرفی شدن، فلش به دنیای طراحی اضافه شد. ویندوز XP تو سال ۲۰۰۱ معرفی شد و انقلاب بزرگی در دنیای سیستم‌عامل‌ها دسکتاپ به وجود آورد. طراحی سیستم‌عامل جدید مایکروسافت از محیط خشک و بی‌روح سیستم عامل‌های گذشته خارج شد و با تسکبار متفاوت، پس‌زمینه آبی و امکانات جدید، یکی از محبوب‌ترین سیستم‌عامل‌ها شد.
۷. اواخر دهه ۲۰۰۰: در این دوره، معرفی آیفون نسل اول با اینترفیس کاملاً جدید معرفی شد و تغییرات اساسی در دنیای تلفن همراه به وجود اومد. همچنین، ویندوز ویستا با طراحی شیشه‌ای و مدرن معرفی شد و بعدتر، ویندوز ۷ به عنوان نسخه بهبود یافته ویندوز ویستا معرفی شد که به موفقیت بزرگی رسید.
برای اطلاعات بیشتر از روند رابط‌های کاربری در اوایل و اواخر دهه ۲۰۱۰ و اوایل دهه ۲۰۲۰، میتونید ویدیو کامل رو تو یوتیوب تماشا کنید.
