درود. این نوشته را با دو روز تاخیر برایتان می نویسم. راستش قرار بود هر پنجشنبه در ویرگول از تجربه هایم کمی پرگویی کنم. هفته گذشته برای روزنامه‌ای که کار می‌کنم یادداشتی نوشتم. این یادداشت برخلاف نوشته‌های گذشته‌ام با استقبال خوبی روبرو شد. یکی از خوانندگان در پیامی از علت تاثیرگذاری نوشته ام برایم گفت. او گفت که چون توانسته است با نوشته ارتباط برقرار کند و ان را ملموس و در زندگی شخصی اش بیابد، برایش جذاب بوده است. یکی دیگر از دوستانم از زبان نوشته ام خوشش امده بود. به گفته‌ی او، این یادداشت برخلاف گزارش‌های علمی دیگری که می نوشتم روان و قابل فهم بود. بنابراین تصمیم گرفتم این هفته درمورد «یادداشت‌نویسی» با هم به گفت‌وگو بنشینیم. گفت‌وگو یعنی اینکه بعد از اینکه نوشته‌ام را خواندید لطفا حتما نظرتان را که موافق یا مخالف من است با من در میان بگذارید.
به چه زبانی بنویسیم؟
قبل از نوشتن باید بدانید که می‌خواهید چه بنویسید. پس از آن برای خود مشخص کنید که در چه قالبی می‌خواهید حرفتان را به مخاطب منتقل کنید: گزارش؟ یادداشت؟ سرمقاله؟ اولین قدم مشخص کردن نوع نوشته و سپس زبان نگارش است. بگذارید ابتدا درمورد زبان نوشته حرف بزنیم. من زبان محاوره را دوست ندارم اما خیلی از نویسندگان ازین طریق سعی می‌کنند با خوانندگان‌شان ارتباط بیشتری برقرار کنند. نوع زبان به محتوا بستگی دارد. زبان محاوره شاید روان و ساده به نظر برسد اما برای بیان بسیاری از موضوعات مناسب نیست. وقتی شما با زبان محاوره حرف می‌زنید شاید مخاطب حس کند که شما فکر می‌کنید از او بیشتر می‌دانید و سعی دارید که با او به آسان‌ترین شیوه ممکن صحبت کنید. زبان محاوره برای بیان مطالب علمی و گزارش‌هایی که به ارجاع‌دهی زیادی نیاز دارند، مناسب نیست. پس اگر به دنبال برقراری ارتباط با مخاطب هستید با زبان غیر محاوره اما با بیانی روان این ارتباط را ایجاد کنید. روان نویسی در همه قالب‌های نوشتن باید رعایت شود اما در یادداشت‌ها بیشتر خود را نشان می‌دهد.
یادداشت خوب چیست؟
واقعا پاسخ مشخصی برای این پرسش وجود ندارد. یادداشت‌ها بسته به محتوایی و تلاشی که برای رساندن منظور نویسنده به مخاطب در ان انجام شده است می‌توانند امتیازبندی شوند. یادداشت خوب باید مختصر و مفید و منسجم باشد. هر یادداشت از سه بخش «مقدمه»، «بدنه» و «جمع‌بندی» تشکیل شده است. تعداد کلمات مشخصی نیز برای یادداشت وجود ندارد. در روزنامه هم معمولا ستون یادداشت‌های روز از 300 تا 1000 کلمه را تشکیل می‌دهند. شما باید بتوانید طرح مسئله کنید، درمورد موضوع صحبت کنید و درنهایت راهکار یا نظری ارئه دهید. برخلاف انچه همه فکر می‌کنند یادداشت نویسی کار بسیار سختی است. شما باید اصول و قواعد را یک‌جا، آن هم با زبان و استدال خود، درکمتر از 600 کلمه به مخاطب منتقل کنید. باید چیزی بگوئید که ارزش گفتن را داشته باشد. به عنوان یک روزنامه‌نگار، به جرات می‌توانم بگویم یادداشت نویسی واقعا کار دشواری است. البته یادداشت‌هی بسیاری وجود دارند که هیچ شباهتی به یادداشت استاندار ندارند و صرفا ترواشات ذهن نویسنده به شمار می‌آیند. در یادداشت شما باید به پرسشی که مطرح کرده‌اید حتما پاسخ دهید یا موضوعی را که شکافته اید را به یک پرسش مهم بدل کنید. هفته بعد در مورد اصول یادداشت نویسی حرفه ای بیشتر حرف می‌زنیم و چند کتاب در این زمینه را به شما معرفی می‌کنم.
