قند داری؟

بالای قله رسیده بودم و مشغول صبحانه خوردن بودم که دیدم از فاصله چهل پنجاه متری به من خیره شده است. سلام کردم و بفرمایی زدم. سر تکان داد، یعنی ممنون! بعد از دو سه دقیقه دیدم کنار من سبز شده است. بارها او را دیده بودم. معمولاً بدون تجهیزات بالا می‌آمد. یک لیوان چای ریختم و به او تعارف کردم. ظرف کشمش را به سویش سراندم. گفت: «قند داری؟» گفتم: «نه.» بعد برای آنکه مطمئن شوم، داخل کوله پشتی را گشتم و از قضا دو حبه قند به هم چسبیده بسته بندی شده پیدا کردم و جلویش گذاشتم. گفت: «نه! من قند نمی‌خورم! منظورم این بود که مرض قند داری؟» گفتم: «نه چرا باید همچنین فکری کرده باشید؟» گفت: «آخر دیدم قند نداری و کشمش می‌خوری.»

برایم جالب بود که انگار در ذهن او این گونه حک شده بود که اگر کسی قند نخورد و به جایش شیرینی سالمی مصرف کرد، حتماً باید بیمار باشد. یادم آمد که چند سال قبل هم از یک نانوایی سنتی نان جو گرفته بودم که یکی از دوستانم مرا دید و گفت: «دیابت دارید؟» شگفت‌زده گفتم: «نه! چطور مگر؟» گفت: «آخر نان جو را دیابتی ها مصرف می‌کنند.» من هم به شوخی گفتم: «دارم به حضرت امیر اقتدا می‌کنم که نان جو مصرف می‌کرد.»

در پی تعمیم نیستم، اما معمولاً عادت کرده‌ایم که اگر کسی حرکت سالمی انجام داد، مثلاً بامداد پیاده‌روی کرد یا به استخر رفت، عادت غذایی خاصی در پیش گرفت، یا نان سفید را از غذای خود کنار گذاشت، اولین پرسش از او آن است که چه نوع بیماری یا مشکلی دارد که ورزش می‌کند یا نان سفید مصرف نمی‌کند. اتفاقا هنگامی که دیگران متوجه می‌شوند گوشت نمی‌خورم، اولین سؤالشان این است که چه بیماری خاصی دارم و آیا پزشک دستور پرهیز داده است؟ حتی اخیراً پزشکی از من پرسید: «نقرس دارید؟» با حالت تجاهل العارف گفتم: «نقرس چیست؟» شروع به توضیح دادن کرد. گفتم که می‌دانم نقرس چیست. اما مقصودم آن است که چرا فکر می‌کند نقرس دارم! گفت که چون گوشت نمی‌خورم.

فرهنگ عجیبی است که گویی اقدامات درست و تصمیمات خوب، باید مسبوق به مشکل و معضلی باشد. یعنی قرار نیست که در حالت سلامتی و با انتخابی سنجیده به ورزش روی بیاوریم و عادات غذایی سالمی در خود نهادینه کنیم. بلکه باید صبر کنیم تا نخست یک مشکل جدی بدنی پیدا کنیم، سپس به توصیه پزشک و درمانگر ورزش کنیم. گویی همین نگرش در عرصه‌های دیگر صادق است.

سید حسن اسلامی اردکانی

ستون در ستایش جزییات / صفحه آخر روزنامه اعتماد، 16 مرداد 1398

@hassan_eslami

www.hassaneslami.ir