چگونه با دانش آموز لجباز برخورد کنیم؟
دکتر فردین احمدی استاد دانشگاه فرهنگیان:
بخشی از شخصیت هر فرد در خانواده، جامعه و بخشی دیگر در مدرسه و دانشگاه شکل می گیرد. مهم ترین نهادی که در آن شخصیت افراد شکل می گیرد، خانواده است. یکی از رفتار های مشکل سازی که در این کانون یاد گرفته می شود، لجبازیست. اگرچه که این رفتار می تواند در محیط جامعه هم شکل بگیرد. از آن جایی که مدرسه به عنوان محیط پرورشی و تربیتی دوم دانش آموزان در نظر گرفته می شود و نیز معلمان نقش اساسی در تربیت دانش آموزان دارند، در ادامه قصد داریم درباره ی لجبازی و مسائل پیرامون آن از جمله چگونگی برخورد با دانش آموز لجباز صحبت کنیم.
لجبازی چیست ؟
لجبازی یک خصلت اکتسابی است که در آن، فرد لجباز به طرز عجیبی بر انجام یک کار یا داشتن ذهنیتی اصرار می ورزد. در واقع فرد لجباز در مقابل پذیرش ایده ها و نظرات دیگران مقاومت شدیدی دارد. گاهی اوقات فرد لجباز با آگاهی بر آن که کار یا ذهنیتش غلط است اما بنا به دلایلی بر انجام آن ها اصرار می ورزد.
علل لجبازی در دانش آموزان چیست؟
به طور کلی لجبازی می تواند علت های گوناگونی از جمله دلایل خانوادگی، اجتماعی، حسادت و علت های فردی داشته باشد. مهم ترین دلایل لجبازی کودکان عبارت است از:
جلب توجه: یکی از مهم ترین دلایل لجبازی که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می شود، جلب توجه است. کودکان و نوجوانان برای جلب توجه اطرافیان ایده ها و نظریات متفاوت و بعضا غلط می دهند و بر درستی آن ها پافشاری می کنند تا در کانون توجه قرار گیرند. ضمن آنکه گاهی اوقات حسادت کودکان زمینه ساز و سر چشمه ای برای آغاز لجبازی آنها می باشد.
دفاع از هویت: یکی دیگر از دلایل بروز لجبازی در دانش آموز، دفاع از هویت است. دانش آموزان به خصوص در سنین نوجوانی دچار اختلال هویت می شوند و به اشتباه فکر می کنند که اگر بر نظر یا ذهنیت خود اصرار نکنند و بگذارند صحبت طرف مقابل به کرسی بنشیند، هویت آن ها بی ارزش خواهد شد؛ پس به طور اغراق شده ای بر درستی نظر خود اصرار می ورزند.
به دست آوردن خواسته ها : به دست آوردن خواسته ها و نیازها علت دیگر بروز این رفتار، در دانش آموزان لجباز است. فرد لجباز تنها راه رسیدن به نیاز هایش را در لجبازی و قهر کردن می بیند. در نحوه ی برخورد با دانش آموز لجباز باید او را متوجه ساخت که با لجاجت نمی تواند به خواسته هایش برسد بلکه باید نیاز و خواسته ی خود را به صورت درستی بیان و در صورت برآورده نشدن آن، لجبازی راهی برای رسیدن به آن خواسته نیست.
حس درک نشدن: حس درک نشدن هیجانات و عواطف از سوی دیگران، دانش آموز را می تواند به سمت لجبازی سوق دهد. در واقع شما در ظاهر دانش آموزی را می بینید که فقط در حال لجبازی و ناسازگاری با شماست اما نمی دانید واقعا در درون او چه می گذرد.
تلافی احساسات گذشته : یکی از دیگر علل لجبازی در دانش آموزان، تلافی احساسات گذشته ی آن هاست. برای مثال در گذشته معلم سهواً او را ناراحت کرده یا ناخواسته به او بی توجهی کرده است، پس دانش آموز لجبازی را راهی برای جبران احساسات گذشته ی خود، می داند.
نحوه ی برخورد با دانش آموز لجباز چگونه است؟
قبل از هر گونه برخورد با دانش آموز باید دلیل لجبازی او ریشه یابی شود، دانستن علت لجبازی دانش آموز کمک فراوانی به شما خواهد کردتا عملکرد و برخورد موثری با دانش آموز داشته باشید. اگر بتوانید با برخوردی درست و دوستانه از او دلیل رفتارش را بپرسید بسیار مفید واقع خواهد شد.
در مورد نحوه ی برخورد با دانش آموز لجباز این نکته را باید در نظر داشته باشید که فرد لجباز کاملاً غیر منعطف است؛ پس این شما هستید که باید انعطاف زیادی از خود به خرج دهید تا بتوانید مشکل را حل کنید. اگر توانستید علت رفتار او را بپرسید، باید از هر گونه قضاوت دوری کنید و رفتار غلط او را به رویش نیاورید و از سرزنش کردن خودداری کنید، چرا که باعث تشدید لجبازی او شده و حالت تدافعی به خود می گیرد لذا در این حالت برقراری ارتباط مجدد با دانش آموز لجباز کاری دشواری است .
در ادامه ی گفت و گو با فرد لجباز باید حس مهم بودن و با ارزش بودن به او تلقین شود،خصلت های مثبت و توانایی های او را یادآور شوید تا از این طریق عزت نفس و اعتماد به نفس او را افزایش دهید. او را متقاعد کنید که از لجبازی برای جلب توجه و رسیدن به مقاصد خود استفاده نکند. باید دانش آموز را متوجه سازید که اگر از سمت دیگران درک نمی شود یا از دیگران ناراحت می شود نباید با رفتاری از روی لجبازی هیجانات منفی خود را تخلیه کند بلکه باید با گفت و گو مشکل خود را حل و فصل کند
توجه به لجاجت دانش آموزان و کودکان بسیار حائز اهمیت می باشد چرا که این نوع رفتار می تواند منجر به بروز رفتار های منفی دیگر در طولانی مدت شود. لذا با شناسایی دلایل بروز لجبازی در دانش آموز می توان بهترین عملکرد را در کنترل این رفتار داشت و به صورت کاملا ریشه ای این قضیه را حل کرد. ضمن آنکه از دو نکته ی کلیدی در نحوه ی برخورد با دانش آموز لجباز غافل نشوید، اول اینکه هرگز با عصبانیت و خشونت با او صحبت نکنید و دوم اینکه هرگز بر روی رفتار و روش درست اصرار و پافشاری نکنید، چرا که این رفتار باعث لجبازی بیشتر در دانش آموز خواهد شد.
روابط عمومی انتشارات حوزه مشق
سایت رسمی حوزه مشق
????
https://hozeyemashgh.ir
??
فروشگاه کتاب باز حوزه مشق
????
https://ketabbaz.hozeyemashgh.ir/
