شاید فکر آن هم نکنید که دوچرخه سواری صحیح و اصولی تا چه اندازه می تواند وابسته به داشتن دانش و مبانی اولیه باشد. چه تصمیم داشته باشید از دوچرخه به عنوان یک وسیله برای جابجایی در شهر و چه برای ورزش و یا برای طبیعت گردی یا مسافرت و یا هر فعالیت جدی دیگری استفاده کنید نیارمند داشتن دانش و رعایت مبانی اولیه دوچرخه سواری هستید.
در این نوشتار سعی می کنیم 12 مورد مهم برای نحوه صحیح دوچرخه سواری و رکاب زدن اصولی را معرفی کنیم چرا که داشتن دانش و رعایت این موارد نیاز اولیه برای دوچرخه سواری اصولی است زیرا کمک می کند از آسیب ها احتمالی جلو گیری شود و شما بتوانید بصورت صحیح به دوچرخه سواری بپردازید.
1.انتخاب دوچرخه مناسب:
بدون شک اولین قدم برای دوچرخه سواری انتخاب دوچرخه مناسب برای کاربری است که مدنظرتان دارید. بصورت مثال یک دوچرخه جاده که ما آن را گاها با نام دوچرخه کورسی میشناسیم مناسب دوچرخه سواری در مسیر های خاکی نخواهد بود. بنابراین انتخاب دوچرخه مناسب کاربری مدنظرتان، قدم اول است. اما فارغ از تمام سختگیری ها می توان از سبکهای مختلف برای دوچرخه سواری در شهر استفاده کرد یا برای ورزش. اما مناسب تر آن است که دوچرخه مناسب کاربری خود را انتخاب و تهیه کنید و از آن استفاده نمایید.
2.انتخاب دوچرخه در سایز مناسب:
انتخاب یک دوچرخه در سایز مناسب همانند انتخاب یک کت و شلوار در سایز مناسبتان است. شما نمی توانید یک دست کت و شلواری که 4 سایز از شما بزرگتر یا کوچکتر است را بپوشید به همان شکل هم نمی توانید دوچرخه ای که چند سایز از شما بزرگتر و یا کوچکتر است را استفاده نمایید در بعضی مواقع می توان دوچرخه ای که یک سایز یا گاها دو سایز از سایز مناسب شما بزرگتر یا کوچکتر باشد را به وسیله تنظیمات متناسب سازی تنظیم نموده تا مناسب سایز و قد شما شود اما فقط در موارد خاص!و بیشتر مواقع این امکان وجود ندارد و یا پیشنهاد نمی شود. بنابر این باید سعی کنید دوچرخه مناسب قد خود را تهیه کنید.
عدم استفاده از سایز مناسب دوچرخه برای هر فرد باعث آسیب رساندن به بدن می شود بنابراین باید به این نکته توجه ویژه ای داشت. پس در ابتدا می بایست یک دوچرخه که مناسب و نزدیک به سایز خود را انتخاب نمایید و بعد برای اینکه بتوانید از آن استفاده کنید تنظیمات مختص قد و بدن خود را به روی دوچرخه انجام دهید.
3.تنظیم سایز دوچرخه:
بعد از اینکه دوچرخه مناسب در سایز خود را انتخاب کردید میبایست تنظیمات شخصی سازی ارتفاع قد طول فاق پا و دستها را روی دوچرخه انجام دهید. به یاد داشته باشید که تنها انتخاب دوچرخه در سایز مناسب شما به تنهایی کفایت نمی کند و اگر شما تنضیمات سایز دوچرخه را انجام ندهید بدون شک با آسب دیدگی زانو و کمر و گاها گردن مواجه خواهید شد. تنظیمات سایز دوچرخه بسیار مهم است قدم اول بعد از تهیه دوچرخه تنظیم سایز دوچرخه است. مهمترین بخش از تنظیم دوچرخه تنظیم ارتفاع زین و بعد آن تنظیمات بالا تنه و اگر از کفش پنجه مخصوص دوچرخه سواری استفاده می کنید تنظیمات پنجه رکاب و پل کفش است.
4. تنفس صحیح
تنفس ، روش دم و بازدم یکی موضوع بسیار مهم در هنگام انجام تمرینات دوچرخه سواری است. نفس کشیدن صحیح و درست می تواند انرژی زیادی را برای بدن حفط کند و همچنین بدن را سالمتر نگه دارد در حالی که روش غیر صحیح آن می تواند انرژی زیادی از بدن بگیرد و به سلامت بدن آسیب وارد کند.
باید بدانیم هوایی که تنفس می کنیم، تنها ۲۱ درصد اکسیژن دارد، بنابراین روش صحیح نفس کشیدن بسیار مهم است. با یادگیری نفس کشیدن عمیق می توانیم هر بار اکسیژن بیشتری وارد بدن کنیم. بررسی های متعدد نشان می دهد، پایین بودن سطح اکسیژن خون روی عملکرد مغز تأثیر می گذارد.
5.استفاده صحیح از دنده ها:
استفاده صحیح از دنده ها به میزان سرعت چرخش دور پای شما در رکاب زدن بستگی دارد. در حال رکاب تعداد چرخش یک پای خود را در یک دقیقه بشمارید برای راحتی بیشتر میتوانید در 15 ثانیه این تعداد را بشمارید و در 4 ضرب کنید به این شکل تعداد دور پای شما در یک دقیقه بدست خواهد آمد. حال باید سعی کنید بوسیله تغییر دنده تعداد دور پای خود را بین 80 تا 110 دور در دقیقه در یک عدد ثابت مثل دور پا متوسط 90 دور در دقیقه نگاه دارید. بصورت مثال در یک مسیر سریالایی قرار دارید دور پای شما روی 60 دور در دقیقه است این میزان فشار برای زانو ها مضر است و به راحتی می تواند به زانو ها صدمه وارد کند حال باید چند دنده از خودرو را سبک تر کنید تا پای شما راحت تر و سریع تر بچرخد و به یک دورپای ثابت و متوسط 90 دور در دقیقه برسد.فرقی نمی کند در مسیر سربالایی قرار دارید یا در مسیر صاف باید سعی کنید یک دور پای ثابت بین اعداد 80 تا 110 دور در دقیقه را نگاه دارید.
6. همترازی ران و زانو و قوزک پا:
از زاویه روبرو باید ران، زانو و قوزك پای شما هنگام ركاب زدن در امتداد یك خط قرار داشته باشند. «زانوهای شما نباید به چپ و راست حركت كنند، بلكه دقیقاً باید مانند پیستون‌ها مستقیم بالا و پایین شوند». اگر نمی‌توانید این وضعیت را ایجاد كنید و هنگام تلاش برای محدود نمودن حركت عرضی زانوهای خود احساس درد دارید، احتمالاً به اُرتِز1 یا نوع دیگری از وسایل کمک‌پزشکی نیاز خواهید داشت.
به هیچ عنوان نباید با فشار آوردن به زانو ها، پا را در یک راستا نگاه داشت اگر پای شما در هنگام رکاب زدن در یک راستا قرار نمی گیرد و زمانی که در یک راستا قرار می گیرد دچار درد در نقاط مختلف پا به خصوص زانو ها می شود.
7. استفاده از کفش و پنجه
اگر بخواهید به صورت اصولی و به بهترین شکل از انرژی عضلات خود برای رکاب زدن استفاده کنید نیازمند یک کفش و پنجه مخصوص دوچرخه سواری هستید. استفاده از کفش و پنجه در دوچرخه سواری باعث می شود تا دوچرخه سوار بتواند بصورت 360 درجه رکاب را بچرخواند و نه اینکه رکاب را تنها به پایین فشار دهد. در کفش مخصوص دوچرخه سواری یک پل فلزی در کف به آن پیچ می شود که بوسیله این پل کفش روی پنجه رکاب قفل میشود. این عملکرد باعث می شود که شما بتوانید از 5 عضله اصلی پا در زمان رکاب زدن بهره ببرید. این در صورتی است که بدون استفاده از کفش و پنجه تنها از 2 عضله پا و حتی نه بصورت بازدهی کامل عضله، می توانید بهره ببرید.
8. استفاده از لباس مخصوص:
تصور کنید بعد از یک ساعت دوچرخه سواری نشیمنگاه شما دچار درد شده است یا کشاله ران شما عرق سوز شده و یا در مردان دستگاه تناسلی دچار خواب رفتگی شده است. بسیار مهم است که از یک شورت دوچرخه سواری استفاده نمایید در بخش نشیمنگاه شورت دوچرخه یک پد نرم که آنتی باکتریال است وجود دارد. هر چه شورت مرقوب تر و از جنس بهتری تولید شده باشد از مشکلاتی که در بالا به آن اشاره شد بهتر و بیشتر جلوگیری می کند. شورت دوچرخه سواری ارزش آن را دارد برای آن چند صدهزار تومان هم هزینه کنید. به یاد داشته باشید که در زمان پوشیدن شورت دوچرخه سواری نباید از شورت دیگری استفاده نمایید. شورت های دوچرخه سواری در دو مدل کلی تولید می شوند در یک مدل شورت بصورت تکی در زیرشلوار و بجای شورت زیر استفاده می شود و مدل دیگر به عنوان شلوارک که همان شورت متعارف دوچرخه سواری است به تنهایی استفاده میشود. شورت دوچرخه سواری را بیشتر فروشگاه های معتبر دوچرخه فروشی دارند اما اگر پی جنس مناسب با قیمت مناسب هستید “پوشاک دوچرخه اسپید” را در گوگل سرچ کنید. به راحتی می توانید این شورت و یا لباسهای دیگر را بصورت آنلاین با قیمت مناسب تهیه نمایید.
9. رکاب زدن ممتد:
توجه داشته باشید نباید در زمان دوچرخه سواری پای خود را مدام بعد از چند دور رکاب زدن نگاه دارید. باید سعی کنید پای خود را بصورت منظم بایک دور ثابت به چرخانید. سعی کنید سرعت دورپا و فشاری که روی رکاب میاورید به میزانی باشد که نخواهید مدام پای خود را نگاه دارید. هر چه پای شما بیشتر با فشار کمتر در حال چرخیدن باشد بهتر است.
10 . روی تنه رکاب زدن:
چه مواقعی باید از روی زین بلند شوید و ایستاده رکاب بزنید!؟
روی تنه رکاب زدن در 2 زمان مورد استفاده قرار می گیرد
1-برای جلو گیری از خستگی پاها ها و جلو گیری از خستگی نشیمنگاه می توانید هر 5 تا 10 دقیقه از روی زین بلند شوید اما همچنان رکاب بزنید بعد از چند دور رکاب زدن مجدد روی زین بنشینید. به این کار به اصطلاح روی تنه رکاب زدن می گوییند سعی کنید فاصله بین این کار را کم کم افزایش دهید.
2- در زمان که از روی زین بلند می شوید فشار بالاتری را می توانید به رکاب ها وارد کنید و سرعت بیشتری را داشته باشید
از این روش برای زمانی استفاده می شود که بخواهید بصورت لحظه ای سرعت خود را افزایش دهید یا در مسیرهای سربالایی با قدرت بیشتری بالا بروید برای انجام این حرکت به عضلات میانی و پاهای بسیار قوی نیاز دارید.
11. سرعت مناسب:
سرعت مناسب در زمان دوچرخه سواری چقدر است؟ 15 کیلومتر در ساعت؟ 20 کیلومتر در ساعت؟ 30 کیلومتر؟ یا بیشتر!؟ سرعت مناسب در دوچرخه سواری به آمادگی بدنی دوچرخه سوار برمیگردد. در واقع سرعت در تمرینات دوچرخه سواری مهم نیست و بجای آن کنترل ضربان قلب مهم است در واقع هر شخص می بایست در ورزشهای هوازی مثل دوچرخه سواری در ضربان هوازی مختص به خود ورزش کند. در ضربان هوازی بدن انسان بیشترین بازدهی را خواهد داشت و بیشترین مقدار چربی ذخیره شده را خواهد سوزاند به این صورت که در ورزشهای هوازی و استقامتی ورزشکاران با استفاده و نگاه داشتن ضربان قلب خود در بخش هوازی می توانند ساعت ها تمرین و دوچرخه سواری کنند. ضربان هوازی هر شخص نسبت به سن او متفاوت است
12. تغذیه:
اگر در فکر دوچرخه‌سواری بیشتر در هر سبکی هستید تغذیه بخش جدا نشدنی دوچرخه سواری است. چه برای تردد در شهر از دوچرخه استفاده کنید چه برای رژیم های لاغری و چه برای ورزش داشتن دانش درباره تغذیه بسیار مهم است تا به نتیجه دلخواه خود برسید.
در حالی که دوچرخه‌سواران غیرحرفه‌ای حدود 300 کیلومتر در هفته تمرین می‌کنند، دوچرخه‌سواران حرفه‌ای مسافتی حدود 400 تا بیشتر از 1000 کیلومتر در هفته رکاب می‌زنند. با این حجم بالای تمرین، نقش تغذیه در عملکرد ورزشکاران و حفظ آمادگی جسمانی ایشان بیش از پیش مشخص میشود.
منبع : دوچرخه و طبیعت
