دیسک کمر نیز که به نوعی مانند یک بالشتک کار می‌کند، بین مهره‌های کمر نیز قرار دارد که نقش مهمی را در نگه داشتن آنها را نیز دارد. زمانی می‌گویم دیسک پاره شده است که این بالشتک‌ها دچار بیرون زدگی نیز شوند. این اتفاق موجب فشار آمدن به اعصاب ستون فقرات شود. یکی از نتایج این عارضه، بروز مشکل حرکتی و درد شدید نیز میباشد.
همانطور که می‌دانید ستون فقرات انسان 26 تا نیز میباشد. در بین این 26 مهره، دیسک وجود دارد که به انعطاف پذیر و همستگی مهره‌ها کمک می‌کند. این دیسک‌ها نیز شکلی شبیه به حلقه دارند. زمانی می‌گوییم که دیسک دچار پارگی شده است که محتویات این داخل این حلقه، از آن بیرون زند. این عارضه درد و ناراحتی و همچنین مشکلات زیادی را به همراه دارد.
پارگی دیسک کمر نیز می‌تواند علل مختلفی نیز داشته باشد اما در اینجا به معمول‌ترین آنها نیز می‌پردازیم:
به جز این موارد، عوامل دیگر هم می‌تواند دخیل باشند که به شرح آنها می‌پردازیم:
کهولت سن : به مرور زمان، با افزایش سن، دیسک‌ها کمر، مایعی که در خود دارند را از دست می‌دهند و به تدریج نیز خشک می‌شوند. با خشک شدن، موجب ایجاد شکاف در دیسک می‌شود و در نهایت پارگی را ایجاد می‌کند.
آسیب دیدگی : در برخی اوقات بسیاری از افراد به دلیل ضربه ناگهانی در اثر تصادف و یا زمین خوردن، دچار این عارضه نیز، می‌شوند.
فعالیت‌های سنگین: افرادی که در طولانی مدت نیز فعالیت‌های سنگین نیز انجام می‌دهند، این موضوع بسیار بدیهی میباشد که بافت بدن دچار فرسودگی می‌شود که یکی از نتایج آن می‌تواند پارگی دیسک کمر نیز باشد.
می‌توانیم بگوییم که یکی از بارزترین علل پارگی دیسک کمر و همچنین بسیاری از مشکلات ارتوپدی دیگر، به عادت بد نشستن یا بد ایستادن روی آورد. حتما طریقه صحیح نشستن و ایستادن را یادگیرید و سعی کنید به آن صورت نیز انجام دهید. اگر مجبور هستید ساعت‌ها در پشت میز بنشینید، حتما از صندلی مناسب و همچنین زیر پایی نیز استفاده کنید. برای دیدن یک مدل صندلی مناسب اینجا کلیک کنید.
پارگی دیسک کمر به معنای ترک خوردن یا پاره شدن غشاء حاوی مایع نخاعی درون دیسک فاصله‌گذارهای مهره‌های نخاعی است. این وضعیت ممکن است به علت فشار، تراکم یا آسیب به دیسک ایجاد شود. علائم پارگی دیسک کمر می‌تواند متنوع باشد و بستگی به محل و شدت پارگی داشته باشد. برخی از علائم ممکن عبارتند از:
- درد شدید در منطقه پایین کمر (لومبار)، که ممکن است به سمت یک یا دو پا تاب بخورد.
- درد ممکن است به شکل شوک الکتریکی حس شود و به عنوان "درد اسکاتیکا" شناخته می‌شود.
- ضعف در عضلات پاها، به ویژه در پاهایی که از عصبهای فشار داده شده تأثیر می‌پذیرند.
- کاهش حس در ناحیه‌های مربوط به عصبهای فشار داده شده.
- سختی یا تورم در ناحیه پایین کمر.
- مشکلات در کنترل حرکات راه رفتن یا تعادل.
- درد شدیدتر با حرکت و فعالیت بیشتر، به ویژه خم شدن یا حمل و نقل وزن.
در صورت تجربه هرگونه علامت یا علائمی که به پارگی دیسک اشاره دارد، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. این تشخیص و درمان نیازمند ارزیابی تخصصی توسط پزشک، متخصص فیزیوتراپی یا سایر حرفه‌ایان مرتبط است. در صورت نیاز باید به دکتر ارتوپد نیز مراجعه کنید.
درمان پارگی دیسک کمر بستگی به شدت و مکان آسیب دیده دارد. در اغلب موارد، درمان اولیه ممکن است شامل مراقبت‌های خانگی و تغییر در رفتارهای روزانه باشد. اما در موارد شدیدتر، نیاز به مداخلات پزشکی و حتی جراحی نیز مطرح می‌شود. درمان‌های ممکن شامل موارد زیر میباشد:
- استراحت در مرحله اول به پایدار شدن وضعیت بیمار کمک می‌کند. این استراحت باید با استراحت در خوابیدن و جلوگیری از حرکات ناخواسته صورت بگیرد.
- مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش درد و التهاب.
- مصرف مخدرهای ضد درد.
- تمرینات فیزیکی و حرکات تقویتی برای بهبود عضلات حاشیه‌ای و افزایش استحکام پشتیبانی از ناحیه کمر.
- تمرینات کششی برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش فشار بر روی دیسک.
- تزریقات ضدالتهاب به ناحیه فشار دیده شده برای تسکین درد و التهاب.
- تنظیم محیط کاری و استفاده از صندلی و میز کاری مناسب برای جلوگیری از فشار اضافی بر روی کمر.
- استفاده از گرما یا سردی بر روی ناحیه کمر برای تسکین درد و التهاب.
- در موارد شدیدتر و زمانی که درمان‌های مذکور به نتیجه نرسیده باشند، جراحی ممکن است مورد نیاز باشد. جراحی معمولاً برای انجام تخلیه فشار از روی عصبها یا پاره شده دیسک صورت می‌گیرد.
توصیه می‌شود که هر گونه تصمیم مربوط به درمان پارگی دیسک کمر با مشورت پزشک خود اتخاذ شود. همچنین، فیزیوتراپست یا متخصص توانبخشی نیز می‌تواند به شما در تعیین تمرینات مناسب و تکنیک‌های درمانی کمک کند.
پیشگیری از پارگی دیسک کمر می‌تواند از طریق تغییر در رفتارها و سبک زندگی انجام شود. در ادامه، چند نکته برای پیشگیری از پارگی دیسک کمر آورده شده است:
- حفظ وزن سالم و مناسب می‌تواند فشار بر کمر را کاهش دهد و از ریسک بروز مشکلات دیسکی کمر جلوگیری کند.
- انجام تمرینات استقامتی و تقویتی به منظور تقویت عضلات حاشیه‌ای و پشتیبانی از ستون فقرات. تمرینات شامل کوه‌پیمایی، شنا، یوگا و پیاده‌روی می‌توانند مفید باشند.
- آموزش تکنیک‌های صحیح حرکات روزانه مانند خم شدن، جلوه و خلقی تا از آسیب به کمر جلوگیری شود.
- استراحت کافی و خواب به مدت کافی از اهمیت بسزایی برخوردارند. یک خواب به مدت 7-9 ساعت در شب توصیه می‌شود.
- انتخاب صندلی و میز کاری مناسب با قابلیت تنظیم ارتفاع و پشتیبانی کمر برای جلوگیری از فشار اضافی بر روی دیسک.
- حمله از آنجایی که فشار زیادی بر روی کمر اعمال می‌کند، باید به حداقل رسانده شود. حمله بارهای سنگین با توجه به موقعیت بدنی صحیح انجام شود.
- انجام تمرینات و مراقبت‌های فیزیوتراپی به منظور تقویت عضلات، افزایش انعطاف و بهبود تعادل.
- دخانیات می‌توانند باعث کاهش جریان خون به دیسک‌ها شوند، بنابراین کاهش یا قطع کامل از سیگار مفید است.
- مدیریت استرس و انجام تکنیک‌های آرامشی مثل مدیتیشن و یوگا می‌تواند به بهبود عملکرد ماهیچه‌ها و جلوگیری از مشکلات کمری کمک کند.
همیشه مهم است که قبل از اجرای هر برنامه تمرینی یا تغییر در رفتارهای زندگی، با پزشک یا متخصص توانبخشی مشورت کنید، به ویژه اگر تاریخچه مشکلات کمری دارید یا درد شدیدی احساس می‌کنید.
