معمولا در مراحل ابتدایی شروع یک شغل جدید، کارفرما از شما می‌خواهد تا به منظور حفظ اسرار و اطلاعات شرکت با او قرارداد محرمانگی یا به عبارت بهتر «قرارداد عدم افشای اطلاعات» (NDA) امضا کنید. یا گاهی حتی ممکن است در جریان یک مصاحبه شغلی نیز از شما بخواهند در راستای عدم افشای اطلاعات ردوبدل شده در جریان مصاحبه قراردادی امضا کنید و فرصتی برای تحقیق در مورد آن نداشته باشید.
جای نگرانی نیست. این قراردادها عموما چیز پیچیده‌ای نیستند و بر اساس شیوه‌های استاندارد تجاری نگاشته شده‌اند.
برای آگاهی از نحوه امضای یک قرارداد عدم افشای اطلاعات کافیست ۷ نکته را درنظر داشته باشید.
دانستن این ۷ نکته در مقاله iranhr به شما کمک می‌کند تا در آینده هنگام امضای این قراردادها دچار سرگیجه نشوید.
قرارداد محرمانگی یا توافق‌نامه عدم افشای اطلاعات سند مکتوبی است که یک رابطه محرمانه قانونی بین کارفرما و کارجو ایجاد می‌کند. در این سند اطلاعاتی که طرفین آن را محرمانه می‌دانند مشخص و یکی از افراد از افشای این اطلاعات منع می‌شود.
قرارداد محرمانگی معمولا از طرف شرکت به کارمند ارائه می‌شود تا شرکت بتواند بدون ریسک به فعالیت‌های خودش ادامه دهد و در معرض تهدید قرار نگیرد.
چنین قراردادی برای جاری شدن جریان آزاد اطلاعات محرمانه در یک شرکت بدون ترس از لو رفتن آن بسیار کلیدی است. معمولا اطلاعات محرمانه و اختصاصی که شرکت‌ها قصد دارند آنها را مخفی نگه دارند شامل موارد زیر است: فهرست مشتریان، فناوری‌ها، روابط اختصاصی، استراتژی‌های بازاریابی و طراحی و سایر اسرار تجاری دیگر.
یادتان باشد که دلیل امضای قرارداد عدم افشای اطلاعات، بی‌اعتمادی شرکت به شما نیست. شرکت از شما می‌خواهد این قرارداد را امضا کنید که راه برای انجام هموار و کارآمد کسب‌وکار آماده باشد.
امضای این قرارداد الزاما به پوزیشن شما در شرکت ارتباطی ندارد، چه متخصص امور IT باشید و چه یک کارمند اداری ساده عموما باید چنین قراردادی را امضا کنید و به همین دلیل باید از زیروبم آن آگاهی داشته باشید تا منافع شما نیز هنگام امضای این قرارداد کاملا حفظ شود.
۱. به‌دنبال نکات مبهم و کلی‌گویی باشید
هنگام بررسی قرارداد محرمانگی اطمینان حاصل کنید که تعاریف اطلاعات اختصاصی و محرمانه کاملا روشن و مشخص شده باشد. نسبت به مواردی که در آن ابهام و کلی‌گویی وجود دارد شکاک باشید، این موارد هستند که دانایی و توانایی شما در مورد بحث درباره آنها را محدود می‌کنند. برای این‌که در برابر NDA بهتر از خودتان محافظت کنید حواس‌تان باشد که این چهار دسته از اطلاعات در قرارداد وجود نداشته باشند:
۲. محدوده قرارداد را درک کنید
روی نکاتی که قرار است آنها را افشا نکنید و مدت‌زمان محرمانگی این نکات تامل کنید. برای محرمانه نگه داشتن اطلاعات چه باید کرد؟ افشای چه نوع اطلاعاتی ممنوع است؟ انتظار می‌رود تا چه مدت بعد از جدایی از شرکت این اطلاعات را نزد خود محفوظ نگه دارید؟
۳. عواقب نقض قرارداد محرمانگی را بدانید
حتما مراقب مجازات‌های غیرمعمول یا ناعادلانه درنظرگرفته‌شده برای نقض قرارداد باشید. تناسب جرم و مجازات را بسنجید و اگر دیدید مجازات از جرم سنگین‌تر است قطعا از امضای قرارداد خودداری کنید. همچنین دقت داشته باشید که این قرارداد کاملا یک‌طرفه و به نفع شرکت نباشد. همچنین مراقب مفادی که نقض اطلاعات توسط دیگران و اشخاص ثالث را به گردن شما می‌اندازند نیز باشید.
۴. ملاحظات آینده را درنظر بگیرید
چانه‌زنی برای مبادله ارزش بین طرفین، اصل اساسی تمام قراردادهاست. به احتمال زیاد از شما خواسته می‌شود تا قبل از شروع کار، قرارداد محرمانگی را امضا کنید، در این زمان ملاحظه جدید و خاصی وجود ندارد و همه چیز در گروی اتفاقات آینده است. اما وقتی چند روز یا ماه بعد از شروع کار از شما خواسته شد تا چنین قراردادی را امضا کنید حواس‌تان باشد که مفاد قرارداد عطف به ماسبق نشود، زیرا شما در گذشته نسبت به اصل‌های محرمانگی به طور کامل آگاهی نداشته‌اید. ضمنا اگر از شما خواسته شد بعد از شروع کار قرارداد را امضا کنید، حواس‌تان باشد که باید ملاحظات جدیدی در آن داشته باشید، این ملاحظات می‌تواند در قالب تشویق، پاداش، اعطای مرخصی‌های تشویقی و غیره ظاهر شود.
۵. وجه التزام را مطالعه کنید
وقتی دو نفر قراردادی می‌بندند، قرارداد بین آنها لازم‌الاجراست، یعنی دو طرف مکلف و موظف به اجرای آن هستند. حال اگر یکی از دو طرف قرارداد در موعد مشخص شده به تعهد خود عمل نکند، باید مبلغی را به عنوان خسارت به طرف مقابل پرداخت کند. در حقوق به این مبلغ وجه التزام گفته می شود .
بیشتر مقررات مربوط به وجه التزام در قراردادها ظالمانه و مغایر با سیاست عمومی است. بنابراین یادتان باشد بند مربوط به «وجه التزام» را حتما مطالعه کنید تا در آینده مجبور نشوید به خاطر کاری که حتی انجامش نداده‌اید به کارفرما خسارت پرداخت کنید!
۶. در مورد مفاد بحث کنید
«هنری کلی» رئیس سابق مجلس نمایندگان آمریکا و وزیر امور خارجه ششمین رئیس‌جمهور آمریکا نقل قول معروفی دارد که می‌گوید: «مصالحه خوب مصالحه‌ای است که در آن هردو طرف ناراضی باشند!»
اگر فکر می‌کنید بخش یا ماده‌ای از قرارداد محرمانگی ناعادلانه است، از درخواست کردن برای تغییر آن یا تغییر دادن آن نترسید. درخواست کردن هرگز ضرری ندارد و شرکت‌ها به احتمال زیاد اجازه می‌دهند بعضی از موارد با توافق طرفین تغییر کنید. در یک قرارداد کاربردی باید بین طرفین تعادل برقرار شود، بنابراین در مورد ابهامات و نگرانی‌ها از شرکت توضیح بخواهید و تا زمان برطرف نشدن این نگرانی‌ها به طور کامل دست به امضای قرارداد محرمانگی نزنید.
۷. با مشورت جلو بروید
اگر چیزی داخل قرارداد به نظرتان مشکوک است، به غریزه‌تان اعتماد کنید. این شک چگونه برطرف می‌شود؟ یا با سوال و بحث و یا با مشورت خواستن از یک وکیل. اگر بین آشنایان‌تان وکیل دارید که چه بهتر، اما حتی اگر وکیل آشنا هم ندارید اگر الان مبلغ مختصری را صرف دریافت مشاوره از یک وکیل حرفه‌ای بکنید، بسیار بهتر از مبلغ سنگینی است که در آینده باید بابت عدم آگاهی و پرداخت خسارت در مورد قرارداد پرداخت کنید. پرداخت مبلغی برای مشاوره باعث می‌شود تا ماه‌ها با آرامش خیال و بدون نگرانی در یک شرکت کار کنید.
راستی یادتان باشد، اگر قرارداد محرمانگی بیش از حد ظالمانه یا مشکوک به نظر رسید، کنار گذاشتن آن و ترک کردن آن شرکت هیچ ایرادی ندارد که هیچ، که به سود شما هم هست!
همان‌طور که در ابتدا هم گفتیم، قراردادهای عدم افشای اطلاعات (NDA) برای هر کارفرمایی که به دنبال حفاظت از اطلاعات محرمانه خود است، ضروری است. به دلیل افشای تصادفی اطلاعاتی که ۱۵ سال پیش یا در چهارمین شغلی قبلی‌تان بهتان داده بودند خود را به دردسر نیندازید. اگرچه ممکن است این قراردادها پیچیده و دلهره‌آور به نظر برسند، اما می‌توان با رعایت نکاتی که گفتیم با خیالی آسوده آنها را امضا کرد.
