حقوق مستمری بگیران بسته به اینکه مستمری بگیر در کدام دسته قرار داشته باشد، ممکن است کفایت کند و ممکن است کفایت نکند. با توجه به اینکه بیشتر از 60 درصد از مستمری بگیران سازمان تامین اجتماعی در گروه حداقل بگیران قرار دارند، بنابراین حقوق بازنشستگی مستمری بگیران برای اکثریت آنها کافی نیست. زندگی یک بازنشسته فقط محدود به تامین نیازهای معیشتی نیست. به این معنی که صرف نظر از نیاز طبیعی به خوراک، پوشاک و مسکن، نیاز یک بازنشسته به دلیل کهولت سن به دریافت خدمات و سرویس های پزشکی معمولا بیشتر از سنین دیگر است. بنابراین بدیهی است که حقوق مستمری بگیران برای تامین نیازهای پزشکی و درمانی آنها نیز صرف می شود. حال سوال اینجاست که این میزان از حقوق مستمری بگیران برای برآورده کردن تمام نیازهای آنها واقعا کفایت می کند و می تواند درصد قابل قبولی از رفاه را برای آنها تامین کند؟ پاسخ این سوال مسلما خیر است. زیرا با توجه به تورم موجود و وضعیت نا به سامان اقتصاد کشور، قدرت جیب بازنشسته ها به عنوان یک قشر بسیار آسیب پذیر، کاهش شدید و زیادی را تجربه کرده است. کاهشی که معمولا هیچ عنصر حمایتی دیگری کار موثری برای جبران آن انجام نداده است. بنابراین واضح است که زندگی کردن در این شرایط اقتصادی برای یک بازنشسته حداقل بگیر، چه قدر می تواند سخت و دشوار باشد.
حقوق مستمری بگیران بر چه اساسی محاسبه و پرداخت می شود؟
به طور کلی میانگین دستمزد دو سال آخر حقوق هر فرد که به سازمان تامین اجتماعی اعلام می شود، مبنای محاسبه حقوق مستمری بگیران قرار می گیرد. حال اینکه چه درصدی از بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی با سررسیدن دوران بازنشستگی حقوقی به تناسب نرخ تورم موجود در کشور دریافت می کنند و می توانند به مدد آن معیشت خود را بگذرانند، سوالی است که مسئولان می توانند بهتر به آن پاسخ بدهند. البته اگر بخواهند پاسخ های واقعی و منطقی بدهند.
حقوق مستمری بگیران چه قدر افزایش پیدا کرد؟
حقوق مستمری بگیران برای سال 99 در نهایت با رقمی بسته شد که نه توانست رضایت نمایندگان کارگران را تامین کند و نه رضایت خودِ بازنشستگان را. بر اساس تصویب نهایی حقوق بازنشستگی 99 که البته نمایندگان کارگران از امضای آن خودداری کردند، قرار شده است که حقوق بازنشستگان، وظیفه‌بگیران و مشترکان صندوق های بازنشستگی کشوری و سازمان تامین اجتماعی نیرو‌های مسلح در سال 1399، 15 درصد نسبت به سال 1398 افزایش داشته باشد. در نتیجه این افزایش، حکم حقوق مستمری بگیران متناسب با سنوات خدمت قابل قبول، از 28 میلیون ریال کمتر نخواهد بود. همچنین حداقل حقوق مستمری بگیران به میزان 18 میلیون و 152 هزار و 750 ریال و حداکثر حقوق آنان نیز 7 برابر حداقل حقوق بازنشستگی تعیین شده است.
پیشنهاد مطالعه: استعلام تعداد سیم کارت
حقوق مستمری بگیران بعد از فوت به چه کس یا کسانی تعلق می گیرد؟
ادامه پرداخت حقوق مستمری بگیران بعد از فوت مستمری بگیر اصلی، بستگی به این موضوع دارد که از میان بازماندگان متوفی، یکی از آنها با شرایطی که در قانون پرداخت حقوق مستمری بگیران بعد از فوت وجود دارد، هماهنگی داشته باشد. بسته به اینکه متوفی یک بازنشسته مرد بوده است یا زن، پرداخت حقوق بازنشستگی او به بازماندگان قوانین مجزای خود را دارد.
بر اساس ماده ۸۱ قانون تامین اجتماعی، بازماندگان واجد شرایط متوفی مرد که استحقاق دریافت حقوق مستمری بگیران متوفی را دارند، از قرار زیر هستند:
· عیال دائم بیمه شده متوفی مادام که شوهر اختیار نکرده است؛
· فرزندان متوفی در صورتی که سن آنان کمتر از ۱۸ سال تمام باشد و یا منحصرا مشغول به تحصیل باشند و یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون قادر به کار نباشند؛
· پدر و مادر متوفی در صورتی که هم تحت تکفل او بوده باشند و هم سن پدر از ۶۰ سال و سن مادر از ۵۵ سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت نمی کنند.
لازم است به این تبصره‌ی ماده 81 قانون تامین اجتماعی نیز توجه داشته باشید که چنانچه همسر فرد متوفی دوباره ازدواج کند، از دریافت حقوق مستمری همسر متوفی محروم می شود، اما در صورتی که شوهر دوم نیز فوت کند، می توانند دوباره از حقوق همسر متوفی اول برخوردار شود.
حقوق مستمری بگیران زن بعد از فوت به بازماندگان زیر اختصاص پیدا می کند:
· شوهر مستمری بگیر فوت شده مشروط بر اینکه تحت تکفل زن بوده باشد و سن او از ۶۰ سال تجاوز کرده باشد و یا طبق نظر کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون از کارافتاده باشد و در هر حال از سازمان تامین اجتماعی حقوق دریافت نکند، می تواند از مستمری بیمه‌شده متوفی (زن) برخوردار شود.
· فرزندان مستمری بگیر زن فوت شده در صورتی می توانند از حقوق بازنشستگی بعد از فوت مادر استفاده کنند که اولا پدر آنها در قید حیات نباشد یا واجد شرایط مذکور در بند اول این ماده باشد و از مستمری دیگری استفاده نکند و دوما سن آنها کمتر از ۱۸ سال تمام باشد و یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته باشند و تا پایان تحصیل و یا به علت بیماری یا نقص عضو طبق گواهی کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون قادر به کار نباشند.
· همچنین پدر و مادر مستمری بگیر زن فوت شده در صورتی که تحت تکفل او بوده باشند و سن پدر از ۶۰ سال و سن مادر از ۵۵ سال تجاوز کرده باشد و یا آنکه به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع ماده ۹۱ این قانون از کارافتاده باشند و در هر حال مستمری از سازمان دریافت نکنند، می‌توانند از حقوق بازنشستگی بعد از فوت دخترشان استفاده کنند.
جمع بندی
واقعیت این است که حقوق مستمری بگیران برای بیشتر آنها تنها روزنه امیدی است که به آن چنگ می زنند و به مدد آن زندگی خود را می گذرانند. همه ما می دانیم که زندگی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها به عنوان بازنشستگان کم خرج تر از زندگی جوانتر ها نیست. حتی اگر خدایی ناکرده قرار باشد یک پدر یا مادر سالمندِ سالخوردهِ بازنشسته در خانه سالمندان زندگی کند، بی تردید به درآمدی مکفی نیاز دارد. زندگی سالمندی سختی های خاص خودش را دارد که تا زمانی که انسان خودش در آن شرایط قرار نگیرد، نمی تواند آنها را درک کند. سالمندان نباید برای پرداخت هزینه های درمانی خود منتظر کمکی از سوی کسی باشند، زیرا سال ها کار کرده اند و اکنون حق مسلم آنهاست که حقوق کافی داشته باشند و بتوانند به راحتی زندگی کنند.
