شهر ساختار اصلی شکل دهنده بسیاری از گونه های گردشگری می باشد و بسیاری از گردشگری ها را نمیتوان بدون حضور در شهر در نظر گرفت. اما گونه ای از گردشگری وجود دارد که از دیرباز در مجامع گردشگری مطرح بوده است و هدف اصلی آن خود شهر ها می باشد ! امروز به بررسی مفاهیم شهرگردی می پردازیم.
ممکن است این طور تصور شود که مقصود از شهرگردی، عموما گردشهایی است که گردشگران غیر ساکن در یک شهر و یا مسافران وارد شده به شهر در آن انجام میدهند. اما واقعیت این است که این مضمون و برداشت، تنها یکی از اشکال شهرگردی است.
شهرگردی، علاوه بر گشت و گذار جامعه مهمان را در سطح شهر، در بر می گیرد، بلکه گردشگری شهروندان یک شهر نیز در سطح همان شهر، از جمله مصادیق شهرگردی است. می دانیم که ساکنین یک شهر، پس از فراغت از کار و یا در روزهای تعطیل، بخشی از اوقات فراغت خود را در سطح شهر می گذرانند. اشکال شناخته شده از شهرگردی عبارتند از:
پرسه یکی از رایج ترین اشکال گشت و گذار پیاده در سطح شهرها ست . مراد از آن گشت های غالباً بی هدفی است که با انگیزه گذران وقت فراغت روزانه ، در سطح شهر انجام می گردد . پرسه معمولاً در خیابان های پر رفت و آمد ، خیابان های ویترینی و محورهای مرکز خرید انجام می گردد . به هنگام پرسه زدن ، شهروندان فرصت می یابند تا از ویترین مغازه ها و کالاهایی که در آنها به نمایش گذاشته شده اند ، دیدن کنند . به همین دلیل بخشی از این پرسه زدن در هوای سرد یا گرم روز در داخل فروشگاههای بزرگ و یا زنجیرهای انجام می گیرد. اما خیابان های اصلی شهرها، چه در ساعات روز و چه شب از عرصه های مهم پرسه زدن شهروندان به شمار می روند.
براساس همین الگوی رفتاری شهروندان است که برنامه ریزان و طراحان شهری در سطح شهرها، خیابان هایی را به نام پیاده راه یا زون پیاده طراحی می کنند. در این نوع خیابان ها رفت و آمد وسایط نقلیه موتوری و حتی حرکت سواره با دوچرخه ممنوع بوده و این وسیله ها تنها می توانند تا ساعت ۱۰ صبح، در سطح این خیابان رفت و آمد کرده و به جابه جایی کالا مبادرت ورزند. زون های پیاده حریم های امنی هستند که کودکان و سالمندان می توانند بدون دغدغه از حرکت اتومبیل در سطح آن با آرامش خاطر رفت و آمد کنند. معمولا این زون ها دارای مبلمان شهری و فضاسازی درون شهری ویژه ای هستند که الزامات آن در منابع تخصصی تعریف شده است.
خریدهای تفننی و غیر روزمره معمولا در مسیر حرکت های معمول در سطح شهر انجام می گیرند. این خریدها ممکن است کالا یا خدمات باشند. گشت و گذار در پاساژ ها و مراکز تجاری را میتوان جزء همین دسته در نظر گرفت.
قدم زدن و گشت و گذار در پارکها و تفرجگاه های شهری هم در ساعات روزهای کاری و هم در تعطیلات انجام می گیرد. همه شهروندان الزاما روزهای تعطیل و ساعات فراغت خود را به سفرهای برون شهری نمی پردازند، بخشی از این زمان فراغت آنها، به دلایل مختلف در سطح شهر می گذرد و به همین دلیل گشت و گذار در پارکها و تفرجگاههای شهری، یکی از اشکال مهم شهر گردی در میان شهروندان است. در پارک های شهرهای بزرگ، معمولا برخی از گروههای قومی به پیک نیک می پردازند و طی آن بسیاری از این افراد، در روزهای تعطیل در پارک های معینی با هم جمع شده و روز تعطیل خود را با هم در آن پارک می گذرانند.
ادامه این مقاله را در مجله کنار بخوانید:
