در این مقاله در بی بی سی از جیمز گرگوری
حتی به زبان آوردن اسم ساس می‌تواند باعث چندش بشود.
اخیرا با منتشر شدن گزارش‌هایی در مورد مشاهده ساس، نگرانی از گسترش این حشره موذی تمام اروپا را فراگرفته بود.
گزیدگی با ساس می‌تواند ایجاد خارش کند اما مشکل سلامتی دیگری برای انسان‌ها ایجاد نمی‌کند.
بااین‌وجود تأثیر روانی این حشره می‌تواند از اثرات دیگر آن مخرب‌تر باشد خصوصاً وقتی در افراد ایجاد نگرانی و بی‌خوابی می‌کند.
اما چرا بعضی از ما وقتی فقط به ساس فکر می‌کنیم یا درباره‌اش می‌خوانیم حتی اگر هیچ‌وقت گرفتار آن نشده‌ایم، بازهم پوستمان به خارش می‌افتد؟
دکتر هتر سکورا، روانشناس بالینی که متخصص اضطراب و وسواس‌های رفتاری است می‌گوید همه‌اش به ارتباط ذهن و بدن مربوط است.
او می‌گوید: «یکی از توانایی‌های شگفت‌انگیز مغز ما این است که می‌تواند بین یک فکر بخصوص یا تصویر ذهنی و یک حس فیزیکی در بدن ارتباط برقرار کند.»
«وقتی به ساس فکر می‌کنید ذهن شما خاطرات یا تصویر ذهنی که از ناراحتی ناشی از گزیدگی با ساس دارید را فعال می‌کند و به دنبال آن الگوی های عصبی که موجب بالا رفتن سطح حساسیت و آگاهی می‌شود فعال می‌شوند و همین موجب حس‌هایی در پوست می‌شود.»
خارش سایکوژنیک بنا به تعریف روانشناسان نوعی از خارش است که بدون حضور یک عامل تحریک‌کننده خارجی پوستی و دلیل سیستماتیکی ایجاد می‌شود.
او می‌گوید: «اگر بگوییم همه ما تا حدی این نوع خارش سایکوژنیک را تجربه می‌کنیم ممکن است باعث عادی‌سازی آن شود.»
«وقتی می‌ترسیم، دچار اضطراب می‌شویم و از چیزی به‌شدت مشمئز می‌شویم بدن ما برای مبارزه با این تهدید وارد حالت آماده‌باش می‌شود.»
«به‌طور مشابه، وقتی به دلایل دیگر دچار اضطراب و نگرانی می‌شویم ممکن است دچار وضعیت مشابه فکر کردن به ساس بشویم اما با شدتی بیشتر.»
بیشتر بخوانید: ساس از چی بدش میاد
دکتر سکورا می‌گوید در ماه‌های اخیر بیماران بیشتری داشته که از اضطراب‌هایی مرتبط با ساس شکایت داشته‌اند. او بخشی از بالا رفتن تعداد بیمارانش را متأثر از آگاهی زیادی که به دنبال خبرهای فراوان رسانهها ایجادشده، می‌داند.
اخیراً در پاریس و نقاط دیگر فرانسه مواردی از شیوع زیاد ساس دیده شد. کتابخانه‌ای در غرب لندن هم به‌طور موقت به دلیل مشاهده ساس روی صندلی‌های آن تعطیل شد.
دکتر آنقاراد رادکین، روانشناس بالینی که متخصص اضطراب و افکار آزاردهنده است می‌گوید افرادی که سطح آماده‌باش بدنشان در حالت عادی بسیار بالا است، حتی با خواندن درباره این موارد شیوع ساس در ذهنشان به این نتیجه می‌رسند که این اتفاق به‌زودی برای آن‌ها هم خواهد افتاد.
آن‌ها با خود فکر می‌کنند: «اگر این اتفاق در پاریس افتاده است می‌تواند برای من هم پیش بیاید.»
دکتر رادکین همچنین می‌گوید تجربه چنین احساسی طبیعی است اما در افرادی که مبتلابه اضطراب بالینی هستند می‌تواند سخت‌تر باشد.
او می‌گوید: «همه ما در این شرایط تا حدی در پوستمان احساس خارش می‌کنیم.»
«بسته به میزان سلامت روانتان و اگر در آرامش باشید این احساس گذرا خواهد بود اما اگر در دوره‌ای که استرس دارید با آن مواجه شوید، ممکن کمی بیشتر طول بکشد و شدیدتر باشد.»
این مشکل با این فکر که حتی اتاق‌خوابتان هم دیگر جای امنی نیست می‌تواند تشدید شود.
دکتر رادکین می‌گوید: «همان‌طور که پیدا کردن عنکبوت در تخت خوابتان می‌تواند خیلی بدتر پیدا کردن آن در دستشویی باشد.»
خانم راسکین درباره یکی از تئوری‌هایی که توضیح می‌دهد که طبق آن این نوع واکنش ناشی از غریزه میل به بقا است.
او می‌گوید: «طبق این فرضیه آن گروه از پیشینیان ما که سطح هشدار بسیار بالا داشته‌اند و همیشه کمی نگران بوده‌اند، همان‌هایی بودند که توانستند زنده بمانند.»
«به‌این‌ترتیب می‌شود گفت ما بازماندگان کسانی هستیم که بیشتر نگران بوده‌اند و بدنمان طوری تنظیم‌شده که نسبت به تهدیدها به این صورت واکنش نشان بدهد.»
دکتر ابیگل سان، که متخصص درمان شناختی است می‌گوید حس خاریدن ناشی از یک تصویر است.
او می‌گوید: «وقتی تصویر چیزی برای شما خیلی معنی‌دار و حاوی اطلاعات تهدیدکننده‌ای باشد، مغز شما طوری واکنش نشان می‌دهد که انگار واقعاً در آن موقعیت بوده است.»
«این فقط در مورد ساس نیست. نگاه کردن به یک عنکبوت همچنین حسی ایجاد می‌کند و شما خیال می‌کنید عنکبوت دارد به سمت شما می‌آید. میدانید واقعی نیست اما باز آن احساس همچنان هست.»
«برای کسانی که از حشرات می‌ترسند حتی تصور شکل یک حشره هم می‌تواند احساس ترس شدید کند.»
«آن بخش از مغز شما که با ترس و تهدید سرکار دارد با یک تصویر همان‌طور فعال می‌شود که مواجه واقعی با یک تهدید.»
دکتر سان با بیماری کارکرده است که می‌گفت از تجربه‌ای که با ساس‌ها داشته است دچار تروما شده است.
«او قبلاً از حشرات نمی‌ترسید. اما برخورد با ساس ترومایی در او ایجاد کرده که همچنان ادامه داشت.»
«ترومای او درباره موضوعات دیگری بود. مثلاً در مورد متخصص دفع آفات و اینکه دیگران او را مقصر بدانند.»
«حتی نگاه کردن به تصویر یک ساس در او احساس خشم و شرم ایجاد می‌کند.»
اگر می خواهید از شر ساس خلاص شوید، به فکر خرید سم ساس باشید، تنها راه از بین بردن ساس فقط سمپاشی ساس است.
