زمانی بود که با وارد شدن به اینستاگرام فارسی، دو تبلیغ ثابت را از سوی بسیاری از اینفلوئنسرها میدیدیم: اکستنشن و زولا! برایم جالب بود که سازندگان ویدیوهای بهاصطلاح طنز اینستاگرامی، مشغول تبلیغ یک بازی ویدیویی بهاسم زولا هستند و از آن جالبتر اینکه آن تبلیغها، هیچ ارتباطی با یک بازی ویدیویی نداشتند و هیچ تصویر واضحی از گیمپلی این بازی نمیدیدیم. این تبلیغات به وبسایتهای مطرح فارسی نیز رسیدند و در آن زمان تعدادی از فعالان رسانههای مرتبط با بازیهای ویدیویی، کمپین تبلیغاتی مرتبط با بازی زولا را قدرتمند توصیف کردند. جالب است که از همان زمان پیشبینی میشد که زمان شروع تبلیغات زولا در سطح شهر نیز فرا خواهد رسید!
حالا و در زمان نوشتن این یادداشت، کمپین تبلیغاتی صدای زولا در برخی از پرترددترین نقاط شهر تهران، مترو و برخی از بزرگترین وبسایتهای فارسی، به چشم میخورد. در تمام این مدت و از همان زمان شروع تبلیغات اینستاگرامی، بهشکل جالبی در مورد زولا کنجکاو بودم، اما هیچوقت فرصت تجربه آن را پیدا نکرده بودم. جالبتر اینکه بسیاری از رسانههای فعال حوزه بازیهای ویدیویی هم هیچگاه بهسراغ این بازی نرفتند و از آن ننوشتند، اما از طرفی در تمام این مدت شاهد بنرهای تبلیغاتی همین بازی در این سایتها هستیم. زولا در تمام این مدت جدی گرفته نشد و حالا با سروصدای ددددد و تق تقی که از آن در سطح شهر بهعنوان یک صدای دلنشین یاد میشود، بهتر است نگاهی به آن بیاندازیم تا ببینیم زولا ارزش بازی کردن دارد یا خیر؟ آیا باید بهسراغ هر بازی که بهاسم رایگان منتشر میشود رفت و روی آن وقت گذاشت؟ آیا زولا ارزش این همه سروصدا را دارد؟ گرچه از تیتر این یادداشت، میتوانید جواب تمام این پرسشها را حدس بزنید، اما بهتر است کمی بیشتر در مورد زولا صحبت کنیم.
استودیویی که حتی نتواند زبان پیغامهای مربوط به اجرای بازی را از عربی به فارسی برگرداند، چگونه در ساخت بقیه آن نقش داشته است؟
تصویر بالا اولین پیغامی است که پس از نصب بازی آن را روی صفحه خواهید دید. اجازه دهید در همین ابتدا به این موضوع اشاره کنیم که زولا یک بازی ترکیهای است. بهادعای سورنا گیم، این استودیو در ساخت بازی مشارکت داشته و نسخه ویژهای برای کشور ایران توسط سورنا در داخل کشور منتشر میشود؛ اما سوال اینجاست که استودیویی که حتی نتواند زبان پیغامهای مربوط به اجرای بازی را از عربی به فارسی برگرداند، چگونه در ساخت بقیه آن نقش داشته است؟ اگرچه قصد نگارنده از اشاره به این موضوع، انتقاد از بازی نیست و نمیشود کیفیت گیمپلی بازی را با پرداختن به کشور سازنده آن بررسی کرد، اما سوالهای زیادی پیش میآید که در ادامه بیشتر به آنها خواهیم پرداخت.
«زولا یک بازی Pay to Winاست»
شاید فقط یک دلیل کافی باشد تا یک گیمر واقعی هیچگاه سمت آن نرود: «زولا یک بازی Pay to Win است»؛ ادعایی که بدون هیچ مقاومتی از سوی سورنا گیم تایید شده است. بازی Pay to Win طوری طراحی شده که فقط با خریدهای درونبرنامهای بتوانید در آن بهپیروزی برسید و صاحب موفقیت شوید. مثلا اگر بازی را نصب کنید و بدون خرج کردن مشغول بهانجام آن شوید، گیمرهایی که سلاحهای قویتری خریداری کردهاند، بهسادگی شما را از سر راه برمیدارند و کوچکترین شانسی در برابر آنها نخواهید داشت. جالب است بدانید که این نسخه از زولا که در ایران منتشر میشود، با نسخه واقعی آن متفاوت است و خبری از Pay to Win در آنها نیست! چرا این بازی برای گیمر ایرانی رایگان شده و با خریدهای درونبرنامهای چنین ضربه بزرگی بهآن وارد شده است؟ حتی اگر این موضوع را درنظر نگیریم، با یک بازی با کیفیت و خوب طرف نیستیم تا خرج کردن در آن ارزشی داشته باشد. سوال اصلی اینجاست که مگر زولا چقدر بازیکن دارد که با پرداخت درون برنامهای چنین درآمد بزرگی را برای سورنا گیم رقم زدهاند تا بتوانند بخشی از آن را پس از خروج ارز از کشور، به این تبلیغات گسترده اختصاص دهند؟?
یک جستجوی ساده نیز کافی است تا متوجه شویم این بازی حتی در کشورهای دیگر هم طرفدار آنچنان زیادی ندارد.
سورنا گیم ادعا میکند زولا بیش از ۲۰ میلیون مخاطب دارد و این در حالی است که حتی آنها هم فراموش کردهاند که این آمار در صورت واقعی بودن، مربوط به تمام کشورهای انتشار دهنده زولا میشود و نه فقط ایران! یک جستجوی ساده نیز کافی است تا متوجه شویم این بازی حتی در کشورهای دیگر هم طرفدار آنچنان زیادی ندارد. از تعداد دقیق بازیکنهای ایرانی زولا هم که بگذریم، بد نیست بهاین موضوع اشاره کنیم که تبلیغات Negative Correlation در کوتاه مدت توجه بسیاری به خود جلب میکنند، اما تاثیر مثبتی برای یک برند بهوجود نمیآورند. حتی صدای اسلحه در Call of Duty هم موضوع جذابی برای تاکید نیست و هیچگاه نمیتواند دلنشین باشد. حالا سوالی که پیش میآید این است که آیا این تبلیغات مضحک میتوانند به بالا رفتن بازیکنهای زولا کمک کنند؟ مسلما جوابی پیدا نخواهیم کرد و سورنا گیم حاضر به انتشار چنین اطلاعاتی نیست. موضوع دیگر دفاع و افتخار سورنا گیم از تبلیغ یک بازی در خیابانهای شهر است. گرچه مشخص شد که این اولین باری نیست که تبلیغ یک بازی در سطح شهر منتشر میشود، اما باید پرسید که دقیقا کجای این موضوع بهنفع بازیهای ویدیویی در ایران است؟ این بازی نهتنها بازی خوبی نیست، بلکه حتی ایرانی هم نیست! چرا باید بهجای بازیهایی مثل Children of Morta که اخیرا موفقیت بزرگی را برای یک تیم بازیسازی ایرانی رقم زده، تبلیغ یک بازی بیکیفیت را در سطح شهر ببینیم؟ آیا قرار است بازیهای ویدیویی بهاین شکل به عموم مردم معرفی شود؟ این دقیقا ضربهای بزرگ به تصور مردم جامعهای است که اطلاعات چندانی از بازی ندارند و از آن دوری میکنند. درنهایت وقتی زولا را بهعنوان نماینده تمام بازیها در سطح شهر میبینند، اعتقادشان به بد بودن بازیهای ویدیویی مستحکمتر خواهد شد!
یک جستجوی ساده نیز کافی است تا متوجه شویم این بازی حتی در کشورهای دیگر هم طرفدار آنچنان زیادی ندارد.
سورنا گیم ادعا میکند زولا بیش از ۲۰ میلیون مخاطب دارد و این در حالی است که حتی آنها هم فراموش کردهاند که این آمار در صورت واقعی بودن، مربوط به تمام کشورهای انتشار دهنده زولا میشود و نه فقط ایران! یک جستجوی ساده نیز کافی است تا متوجه شویم این بازی حتی در کشورهای دیگر هم طرفدار آنچنان زیادی ندارد. از تعداد دقیق بازیکنهای ایرانی زولا هم که بگذریم، بد نیست بهاین موضوع اشاره کنیم که تبلیغات Negative Correlation در کوتاه مدت توجه بسیاری به خود جلب میکنند، اما تاثیر مثبتی برای یک برند بهوجود نمیآورند. حتی صدای اسلحه در Call of Duty هم موضوع جذابی برای تاکید نیست و هیچگاه نمیتواند دلنشین باشد. حالا سوالی که پیش میآید این است که آیا این تبلیغات مضحک میتوانند به بالا رفتن بازیکنهای زولا کمک کنند؟ مسلما جوابی پیدا نخواهیم کرد و سورنا گیم حاضر به انتشار چنین اطلاعاتی نیست. موضوع دیگر دفاع و افتخار سورنا گیم از تبلیغ یک بازی در خیابانهای شهر است. گرچه مشخص شد که این اولین باری نیست که تبلیغ یک بازی در سطح شهر منتشر میشود، اما باید پرسید که دقیقا کجای این موضوع بهنفع بازیهای ویدیویی در ایران است؟ این بازی نهتنها بازی خوبی نیست، بلکه حتی ایرانی هم نیست! چرا باید بهجای بازیهایی مثل Children of Morta که اخیرا موفقیت بزرگی را برای یک تیم بازیسازی ایرانی رقم زده، تبلیغ یک بازی بیکیفیت را در سطح شهر ببینیم؟ آیا قرار است بازیهای ویدیویی بهاین شکل به عموم مردم معرفی شود؟ این دقیقا ضربهای بزرگ به تصور مردم جامعهای است که اطلاعات چندانی از بازی ندارند و از آن دوری میکنند. درنهایت وقتی زولا را بهعنوان نماینده تمام بازیها در سطح شهر میبینند، اعتقادشان به بد بودن بازیهای ویدیویی مستحکمتر خواهد شد!
تبلیغات زولا فقط بهشکل تصویری در سطح شهر یا اینترنت دیده نمیشوند و آنها برنامههای دیگری برای بهزبان انداختن نام زولا بر سر زبانها و کنجکاو کردن گیمرها داشتهاند. اگر استریم تماشا میکنید، حتما با تعداد قابل توجهی از استریمرهای ایرانی مواجه شدهاید که مشغول استریم زولا در آپارات و توییچ هستند. زولا با عقد قرارداد و پرداخت مبلغ بهاستریمرها، از آنها میخواهد تا زولا استریم کنند. این کار اصلا اشتباه نیست و برای مثال نینجا با بستن قراردادی با الکترونیک آرتز با مبلغ یک میلیون دلار، بهبازی کردن Apex Legends پرداخت. اما نکتهای که در رابطه با زولا جلب توجه میکند، این است که اصلا خبری از چنین قراردادهایی وجود ندارد تا بینندگان پرشمار استریمهای فارسی، اینگونه تصور کنند که این بازی ارزش تجربه دارد و بههمین دلیل است که استریمرها بهآن توجه ویژهای دارند. با توجه به این موضوع، اصلا بعید نیست که تیمهای بهاصطلاح خودجوشی که برای شرکت در لیگ زولا تشکیل شدهاند نیز ماهیت خودجوش نداشته باشند و همه اینها یک نمایش برای جذب مخاطب بیشتر از طریق فریب او باشد. بههرحال این هم یک روش تبلیغاتی است و اگر هم حدس نگارنده درست باشد، نمیتوان از آن ایراد بزرگی گرفت.
اصلا بعید نیست که تیمهای بهاصطلاح خودجوشی که برای شرکت در لیگ زولا تشکیل شدهاند نیز ماهیت خودجوش نداشته باشند و همه اینها یک نمایش برای جذب مخاطب بیشتر از طریق فریب او باشد.
در نگاه اول همه چیز شما را بهیاد Counter-Strike میاندازد.
از تمام اتفاقات پیرامون زولا و تبلیغاتش گفتیم و بهتر است کمی به خود بازی بپردازیم. از آنجا که این مطلب فقط یک یادداشت است و قصد نقد و بررسی کامل زولا را نداریم، فقط به مهمترین ایرادهای آن اشاره میکنیم. در نگاه اول همه چیز شما را بهیاد Counter-Strike میاندازد. با فرض اینکه این بازی Pay to Win نیست، حتی شاهد گرافیک قابل توجهی نسبت به دیگر بازیهای مشابه نیستیم. با توجه به ادعاهای یک شکل سورنا گیم، شاید در اینجا این ادعا مطرح شود که آنها بهفکر گیمر ایرانی هستند تا با یک PC متوسط هم بتوانند بهراحتی آن را تجربه کنند. در نگاه بعدی شاهد گیمپلی بسیار ساده و ابتدایی زولا هستیم که قطعا نمیتواند یک گیمر حرفهای را راضی کند، چهبرسد بهاینکه چند گیمر حرفهای بهصورت خودجوش تصمیم به تشکیل تیم و شرکت در مسابقات آن بگیرند! مشکلات بازی آنقدر بزرگ هستند که بهراحتی میتوان متوجه آنها شد. در کمال تعجب محل Respawn شدن بازیکنها قابل دسترس هستند و دشمن میتواند بهراحتی آن را پیدا و پشت سر شما کمین کند! جالب اینجاست که شما هم میتوانید چنین کاری کنید. کافی است منتظر کشته شدن دشمنان بمانید و ظاهر شدن آنها را تماشا کنید بلافاصله پس از Respawn شدن آنها را بکشید! از همینجا مشخص است که سادهترین اصول ساخت یک بازی چند نفره در بازی رعایت نشده و نمیتوان تجربه خوشایندی از آن داشت. موضوع Pay to Win بودن، طراحی بسیار بد و غیراستاندارد نقشههای بازی، صداگذاری بسیار بد و بسیاری از موضوعات دیگر را در کنار هم قرار دهید تا متوجه شوید چرا این بازی ارزش تجربه ندارد. این بازی حتی بهعنوان یک بازی فارسی شده هم ضعیف است و نمیشود بهبهانه فارسی بودن، مخاطبی برای آن جذب کرد، اما سورنا گیم در گذشته با نبردن نام ترکیه در تبلیغات خود، حتی این کار را هم انجام داده بود. پس از این همه سوال که در این یادداشت مطرح شد، این را هم بپرسیم که چرا با وجود این همه بازی رایگان بزرگ و با کیفیت که حتی Pay to Win هم نیستند، یک گیمر باید بهسراغ زولا برود؟ مگر Counter-Strike چه اشکالی دارد؟ مگر Fortnite یا Apex Legends گزینههای مناسبی نیستند؟ چرا باید به سراغ زولایی رفت که برای برنده شدن در آن نیازمند خرج کردن باشیم؟ اگر با یک بازی کاملا ایرانی طرف بودیم، برخی از دلایل تا حدود کمی توجیهپذیر میشدند؛ اما این همه خرج برای یک بازی ترکیهای بیکیفیت غیرمنطقی است. با همه اینها انتخاب نهایی با گیمر است و سورنا گیم، گیمرها را مجبور به نصب و تجربه زولا نمیکند، اما نویسنده(متین) بهشما پیشنهاد میکند که هیچوقت سراغ زولا نروید و این هشدار را جدی بگیرید چون پول خود را تلف کرده اید!!!