امروزه ارتباطات از خلال رایانه و اینترنت بخشی از واقعیت زندگی است. شاید بتوان گفت در دنیای امروز، اینترنت و رایانه اثربخش ترین ابزار به حساب می آیند. فناوری اینترنت و رایانه در تمام حوزه های علمی، تجاری، تعلیم و تربیت و سیاست تأثیر گذار بوده است. با توجه به ویژگی های خاص اینترنت مانند در دسترس بودن، ۲۴ ساعته بودن، جستجوی سریع و آسان انواع موضوعات؛ تعداد کاربران آن روز به روز در حال افزایش است. به علاوه، مقتضیات زندگی نیز ضرورت استفاده از اینترنت را بیشتر کرده است. در واقع، امروزه یادگیری استفاده از اینترنت برای همه افراد لازم به نظر می رسد. چنان که به مرور، بسیاری از کارها به وسیله اینترنت انجام می گیرد. بنابراین، ما در دنیای واقعی، دنیای مجازی داریم که به سرعت در حال رشد و گسترش است .
فناوری به لحاظ ذاتی خوب یا بد نیست، اما بر سبک زندگی اثر می گذارد و باید به آثار و عوارض احتمالی آن توجه شود. بنابراین، با توجه به فراگیر شدن سریع اینترنت، جذابیت و کارکردهای قابل توجه آن و هم چنین رشد روزافزون کاربران آن از یک سو و ساخت جمعیتی جوان کشور و نیازهای آنان از سوی دیگر، مشکلات و چالش های ناشی از ورود این فناوری به جامعه در کنار آثار مثبت آن به دور از انتظار نیست. در سالهای اخیر، اینترنت به شدت مورد توجه اقشار مختلف مردم به خصوص دانشجویان قرار گرفته است و جذابیت آن باعث شده تا استفاده کنندگان، ساعت ها وقت خود را کنار رایانه صرف کنند و از سویی با همگانی شدن اینترنت مسأله استفاده مفرط و آسیب شناسانه از این فناوری و مسأله اعتیاد به اینترنت توجه معیارهای تشخیصی خودرا داده و از آن ها استفاده می کنند .
اعتیاد به معنای بروز شرایطی است که در آن افراد به صورت جسمی و روانی به یک نوع ماده خاص، به ویژه ماده مخدر وابستگی پیدا می کنند. بسیاری از پژوهشگران، مفهوم اعتیاد را برای توجیه انواع خاصی از رفتارهای مشکوک نیز به کار می برند، زیرا یافته ها و نشانه های اعتیاد در این حالت نیز دیده می شود. انواع غیر ماده ای اعتیاد به عنوان اعتیاد های رفتار محور طبقه بندی می شود. بنابراین، اعتیاد به اینترنت نیز اعتیاد رفتار محور محسوب می شود.
یانگ معتقد است واژه معتاد برای کاربران اینترنت هم به کار گرفته می شود، زیرا نشانه های اعتیاد به اینترنت همان ویژگی هایی را دارد که در اعتیاد به الکل و سیگار دیده می شود. اما در مقابل، برخی از محققان معتقدند که اصولا اختلالاتی به نام اعتیاد به اینترنت وجود ندارد و اینترنت صرفا بستر جدیدی را برای انجام همان فعالیت های همیشگی زندگی روزمره فراهم آورده است . با وجود این، حدود یک دهه است که با استفاده از پرسشنامه های رایج در این حوزه با پرسشنامه های محقق ساخته، در کشورهای مختلف، تحقیقاتی به منظور شناخت اثرها و عواقب اعتیاد به اینترنت انجام می شود.
با توجه به این که استفاده زیاد از اینترنت در جامعه امروز شیوع زیادی پیدا کرده است، بررسی عواملی که در ایجاد یا تشدید آن نقش دارند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دو دسته از عوامل مؤثر در این زمینه، میزان و کیفیت تعاملات خانوادگی و عزت نفس می باشد.
مطالعات اخیر روانشناس ها در مورد اعتیاد به اینترنت به طور عمده بر روی سه دسته عوامل مؤثر تأکید دارد که عبارتند از عوامل فردی، عوامل روان شناختی اجتماعی و عوامل مربوط به اینترنت. عوامل فردی مانند خود اتکایی با درجه پایین ، ویژگی های درون گرایی، رفتارهای غریزی و تمایلات آنی و نقص مهارتهای ارتباطی، عوامل اجتماعی مانند حمایت ضعیف خانواده از اعضای خود و عوامل روان شناختی اجتماعی که از ارتباط ضعیف بين افراد خانواده با یکدیگر سرچشمه می گیرد و سرانجام عوامل مربوط به اینترنت مانند استفاده طولانی مدت از اینترنت، دستیابی سریع و آسان به آن و داشتن مهارت های بالا در استفاده از آن.
با توجه به پژوهش های گذشته و این که مسأله اعتیاد به اینترنت در بسیاری از جوامع مورد بحث و بررسی بوده، به نظر می رسد با افزایش روزافزون استفاده از اینترنت در ایران، این امر می تواند بهداشت جسمانی و روانی نوجوانان و جوانان را متأثر ساخته و در آینده شاهد معضلات ناشی از اعتیاد به اینترنت باشیم و توجه به عواقبی که اعتیاد به اینترنت برای فرد معتاد دارد، مثل تغییر دادن سبک زندگی به منظور صرف زمان بیشتر به اینترنت، کاهش عمومی فعالیت بدنی، بی توجهی به سلامت خود در نتیجه کار با اینترنت، اجتناب از فعالیت های مهم زندگی به منظور صرف وقت بیشتر در اینترنت، کاهش روابط اجتماعی، نادیده گرفتن خانواده و دوستان، مشکلات مالی ناشی از هزینه های استفاده از اینترنت، مشکلات تحصیلی و غیره ، به نظر می رسد لازم است نقش عوامل مختلفی که بر اعتیاد به اینترنت اثر می گذارد مورد بررسی قرار گیرد.
