● یکی از دشوارترین و فرساینده‌ترین تجربیات تلخ زندگی مشترک، مواجهه با همسری «ناسازگار» است. متاسفانه در فرهنگ عمومی ما آشنایی با این پدیده شایع، مانند سایر مهارت‌های زندگی، ناچیز است. نتیجهٔ این ضعف فرهنگی، تشدید و تنوع آسیب‌ها برای همسر سازگار و فرزندان است. حادثه تلخ رخ‌داده را بهانه می‌کنم و صرف‌نظر از ابعاد سیاسی یا امنیتی احتمالی ماجرا چند نکته برای کسانی که خود یا فرد نزدیک یا آشنایی را درگیر با این مسأله می‌یابند می‌نویسم:
۱. همسر ناسازگار بیمار است! گاه این بیماری موقتی، مثلا ناشی از افسردگی پس از زایمان است، گاه عمیق‌تر است و به اختلالات شخصیتی نارسیستیک و تروماهای کودکی بازمی‌گردد.
۲. ناسازگاری همسر تقصیر شما نیست؛ خود را سرزنش نکنید.
۳. به تنهایی و بدون کمک متخصص نمی‌توانید وضع موجود را بهبود دهید. حتی با کمک بهترین متخصصان هم شاید نتوانید.
۴. همسر ناسازگار را نمی‌توانید تغییر دهید. حتی اگر خودش هم بخواهد تغییر کند، بهبودی، موضوعی سریع و کوتاه‌مدت نیست.
۵. ناسازگاری مسری است! همسر ناسازگار، فرد را با افکار منفی محاصره می‌کند و از او فردی پرخاش‌گر می‌سازد! یاد بگیرید از این حلقه «مسموم» بیرون بزنید.
۶. زندگی با همسر ناسازگار، آدم را به فردی وسواسی و بدون اعتمادبه‌نفس با افکاری مخرب تبدیل می‌کند. افکار خودکشی و دیگرکشی و نشانه‌هایی از این قبیل را جدی بگیرید و کمک بخواهید. اگر اسلحه سازمانی دارید مدتی آن را برگردانید!!
۷. برای نجات از عوارض زندگی با همسر ناسازگار به متخصص مراجعه کنید، کتاب بخوانید، و از همه مهم‌تر به زندگی اجتماعی با افراد سالم روی بیاورید.
۸. همسر ناسازگار اغلب به دنبال کنترل شما با این روش است و اگر موفق نشود، به تخریب شدید اجتماعی رو می‌آورد. خود را برای شنیدن شاخ‌دارترین دروغ‌ها درباره خود و رابطه‌ای که داشتید آماده کنید؛ از جمله درباره خشونت شما داستان‌سرایی‌ها خواهد کرد تا جای قربانی و ناسازگار را عوض کند! خم به ابرو نیاورید. ماه پشت ابر نمی‌ماند.
● اگر کودکی در رابطه هست:
۱. حضور کودکان در یک رابطه ناسازگار تهدیدی جدی برای سلامت روان آن‌ها ست. با معطوف شدن به سلامت روان کودکان، هم از آنان محافظت می‌کنید، هم هدفی برای خود می‌یابید که به بهبود خود شما کمک می‌کند.
۲. شما مقصر آسیب کودکان نیستید. اجازه ندهید همسر ناسازگار از مسئولیت‌پذیری شما نسبت به سلامت و آینده کودکان استفاده کند.
۳. هرچه می‌توانید کودکان را از دعواها و خشونت‌های کلامی و غیرکلامی دور نگاه دارید، هرچند کاملا موفق نخواهید شد.
۴. با کودک حرف بزنید. به او بگویید از اتفاقاتی که می‌افتد متأسف اید. به او بگویید که او مقصر نیست! حتما حتما با همین کلمات بارها بگویید، چون کودکان به نحوی غیرمنطقی خود را برای این اتفاقات سرزنش می‌کنند.
۵. با کودک درددل نکنید. به او بگویید هر آدمی ممکن است در لحظاتی عصبانی یا پرخاش‌گر شود اما این موضوع موقتی است. لازم شد بارها این را بگویید. و همیشه تاکید کنید که او را دوست دارید و همیشه خواهید داشت.
۶. دشوارتر و مهم‌تر از حرف زدن با کودک، گوش دادن به کودکان است. از او بخواهید با شما درباره موضوع حرف بزند و فقط بشنوید. حتی اگر کودک مستقیم یا غیرمستقیم شما را سرزنش کرد بلافاصله پاسخ ندهید. فقط بشنوید!
۷. با کودک وقت بیش‌تری بگذرانید. بگذارید او لحظات خوب شادی و بازی با شما را تجربه کند و تصویر مستأصل و پرخاش‌گری که در ذهن دارد جای‌گزین شود.
۸. با کودک به فعالیت اجتماعی و معاشرت با دیگران بپردازید. بگذارید توانایی شما در برقراری رابطه سالم و مسالمت‌آمیز با دیگران را ببیند. این نه تنها برای اصلاح تصویر شما در ذهن کودک، که برای بهبود خود او نیز مناسب است.
● اگر در اطراف خود ناسازگاری همسران را می‌بینید:
۱. ضرب‌المثل‌های عامیانه معروف مثل «زن و شوهر دعوا کنند ابلهان باور کنند» یا «دعوا نمک زندگی زناشویی است» را باور نکنید. ناسازگاری یک اختلال جدی با آسیب‌های عمیق مادام‌العمر برای همسران و فرزندان است.
۲. بر خلاف باورهای عامیانه و غیرمسئولانه مثل «گوشت هم را بخورند استخوان هم را دور نمی‌اندازند» یا «مسأله بین خودشون‌ه و خودشون باید مشکل‌شون رو حل کنند»، اطرافیان با قضاوت‌هایشان، حتی اگر هیچ کاری هم نکنند، در تداوم ناسازگاری و همه آسیب‌های عمیق و جنایت‌بار آن شریک اند! البته به‌ندرت کار به هفت‌تیرکشی و قتل می‌انجامد اما آسیب‌ها و لطمه‌های روانی و اجتماعی فرد ناسازگار بر قربانی و فرزندان، اغلب اوقات دست‌کمی از قتل یک انسان ندارد!
۳. اختلاف و دعوای همسران دوطرفه است اما ناسازگاری را معمولا یک طرف آغاز می‌کند. با قضاوت غیرمسئولانه و گرفتن وسط لحاف با قیافه حق‌به‌جانب که «مشکل از هر دو طرف است» در جنایت مشارکت نکنید!
۴. سقوط یک فرد به سیاه‌چاله یک رابطه ناسازگار، فرصتی برای عقده‌گشایی و تسویه‌حساب شخصی نیست. انسان باشید و حسادت‌ها و دشمنی‌های خود را با هر یک از طرفین رابطه برای مدتی سرکوب کنید! زمستان می‌گذرد ولی روسیاهی ذغال دیگر پاک نمی‌شود.
●●●
مواجهه با همسر ناسازگار برنده ندارد، خود را برای باختن چیزهای مهمی در زندگی آماده کنید، اما شرافت و شخصیت خود را هرگز نبازید. تلاش کنید کودکان معصوم بازنده بزرگ این بازی نباشند. توجه و حمایتی که مصروف کودکان می‌کنید از شما مادر یا #پدری صبورتر و انسانی والاتر خواهد ساخت. با ادبیات مدیریت راه‌بردی، حضور کودکان در این رابطه ناسالم را از یک تهدید به یک فرصت انسانی تبدیل کنید. گاهی بهشت زیر پای یک والد گسترده می‌شود و بیاموزیم فرقی نمی‌کند نام او مادر باشد یا پدر.●
(بعدالتحریر:
۱. همان‌طور که نوشتم حادثه تلخ رخ‌داده را بهانه کردم تا صرف‌نظر از ابعاد سیاسی یا امنیتی احتمالی ماجرا، درباره پدیده شایع، مغفول و خطرناک ناسازگاری همسران بنویسم. الگوی رفتار ناسازگار در این ماجرا به‌روشنی قابل مشاهده ست. امیدوار ام ابعاد دیگر آن هم روشن شود و برای افکار عمومی توضیح داده شود.
۲. آگاهی‌بخشی درباره رابطه «مسموم» و شخصیت «مسموم» یک تلاش فزاینده در جامعه امروز بشری است. واژه toxic از فرط گسترش و رواج کاربرد واژه سال ۲۰۱۸ دیکشنری آکسفورد شد! مهم این است که برای داشتن زندگی و جامعه‌ای سالم، همه باید نسبت به این رفتار و افراد، آگاه باشیم و مسئولانه عمل کنیم.)
| #پدری | #مادری | #روانشناسی | #سبک‌زندگی | #مهارت‌های_زندگی |
