?رخداد محوری در سوره : جبهه ی باطل تخریب شخصیت عبد خدا را در دستور کار دارند و با انتساب جنون به ایشان این عملیات را طراحی کرده اند و در مقابل ردّ و نفی صریح این خط تخریبی علیه ایشان در سیر آیات و بالعکس با یک تحلیل منطقی در رویکرد تعامل با نعمت های الهی و دنیا این جنون و مفتون بودن را در واقعیت به خود آنها نسبت می دهد؛
?محتوای کلی سوره : در ادامه ی برخورد عده ای در مقابل جریان حق در سوره ی مبارکه ی علق، در این سوره مشخصا خط تخریب را می برند روی شخصیت ایشان با عنوان محوری مجنون، و در مقابل خداوند با لحاظ منطق خلقت عالم که معادی در پیش است و نوع تعامل با دنیا، اتفاقا این مجنون و مفتون بودن را به مستکبرین و دنیاگرایان(گمراهان) نسبت می دهد و بیان می دارد اتفاقا بنده ی من دارای خُلُق عظیم است؛
و ریشه ی این برخورد آنها علیه جبهه ی حقّ را دنیاگرایی با دو شاخصه ی محوری مال و بنون بیان می دارد و در دل ماجرا مصداقی از برخورد صاحبان باغ با همان دو شاخصه ی نعمت دنیایی و برخورد و نوع تعامل آنها با این نعمت الهی را گزارش میکند و در قسمت بعدی منطق عملی این کافران در دسته بندی انسان ها را زیر سوال می برد و ردّ می کند که شاخص و ملاک برتری مال و دنیا و ... نیست و توبیخ این منطق توسط خداوند که شما چه منطقی دارید که در آن مسلم و مجرم یکی می شوند بلکه ملاک خداوند در برتری انسان ها میزان تسلیم بودنشان در برابر حقّ است نه معیارهای کافران(چند دسته سوال توبیخی با حصر عقلی و برخورد رفتارشناسانه با کافران)؛
و نهایتا این تهمت جنونی که کافران خطش را آغاز کردند به دلیل درماندگی عملی آنها در برابر پیشرفت کار عبد خدا تحت ربوبیّت الهی و اثرگذاری آن است که حقد و کینه و حسادت در کافران به بار آورده است؛
?واژگان و اصطلاحات کلیدی تبیین شده(شبکه ی الفاظ و مفاهیم سوره) :
قلم، سطر، مجنون، غیر ممنون(منّة)، خلق عظیم، مفتون، لا تطع، مکذّبین، مال، بنین، تلاوت آیات، اساطیر الاوّلین، بلاء، اصحاب الجنّة، لا یستثنون، طائف من ربِّک، نائمون، صریم، مسکین، ضالّون، محرومون، اوسط، تسبیح، طغیان، عذاب، الآخرة، مسلمین، مجرمین، تحکمون، کتاب فیه تدرسون، أیمان، زعیم، شرکاء، دعوة إلی السجود، سالمون، ذرنی، تکذیب حدیث، استدراج، إملاء، کید متین، سؤال اجر، غیب، یکتبون، اصبر، حکم ربّ، ازلاق بالابصار، ذکر؛
?حجت‌الاسلام‌والمسلمین تاتاری
کانون فرهنگی شهید احمدی روشن
