arastoorezaei
arastoorezaei
خواندن ۵ دقیقه·۲ سال پیش

تعریف طرحواره ایثار چیست؟

چرا بعضی از افراد بیش از حد دلسوز هستند و اصلا دست خودشان نیستند و بسار هم مورد سو استفاده قرار می گیرند؟دلیل مهربانی بیش از اندازه که سبب می شود مورد سو استفاده قرار بگیرید چیست؟ دلیل این رفتارها می تواند«طرحواره ایثار» باشد.

طرحواره ایثار چیست؟

افراد مبتلا به طرحواره ایثار نیز مانند بیمارانی که طرحواره اطاعت دارند به ارضاء نیازهای دیگران توجه می کنند به صورتی که نیازهای خودشان را قربانی میکنند اما فرق آنها با بیماران طرحواره اطاعت این است که کسانی که طرحواره ایثارگری دارند با اراده خودشان تصمیم می گیرند چنین کاری را انجام بدهند آنها نسبت به درد و رنج دیگران حساس هستند و میخواهند از درد و رنج دیگران جلوگیری کنند و معتقدند این کار درست است و از طرفی وقتی به خواسته ها و نیازهای خود توجه می کنند احساس گناه و یا خودخواهی می کنند.

طرحواره ایثار بیشتر اوقات در ارتباط با افراد مهم زندگی رخ می دهد بیمار معتقد است که اطرافیان او انسانهای نیازمندی هستند بیشتر اوقات طرحواره ایثارگری به دلیل وجود خلق و خوی بسیار دلسوز و غمخوار به وجود می آید یعنی اینکه طرحواره ایثارگری بیشتر در افرادی وجود دارد که خلق و خوی دلسوز و غمخوار دارند و نسبت به درد روانی دیگران حساسند.

این افراد همیشه حس بدهکاربودن نسبت به دیگران دارند، در نتیجه اگر که شما هم گرفتار طرحواره ایثار باشید، خیال می کنید یا باید به نیازهای خودتان و خواسته های خودتان اولویت بدهید و یا به خواسته ها و نیازهای دیگران، و نمی توانید بین این دو توازن برقرار کنید، درحالیکه من می‌توانم با شما رابطه برقرار کنم و هم به نیازهای خود متوجه کنم و هم به نیازهای شما، من می توانم خواسته های خودم را به صورت مشخص بیان بکنم ومی توانم بگویم که درمورد خواسته های شما تا چه اندازه می توانم کاری انجام بدهم.

اما واقعیت این است که من می‌توانم خواسته‌ها و نیازهای خودم را جراتمندانه، بدون تعارض و محترمانه بیان کنم، من می‌توانم حد و مرز تعیین کنم، من قادر هستم که خواسته‌های خودم را بگویم.

برخی از علائم طرحواره ایثار

1. سردرد

2. مشکلات معده ای

3. مشکلات روده ای

4. درد مزمن یا خستگی

5. مشکلات قلبی

این علائم در بیمارانی که طرحواره ایثار دارند شایع است، این بیماریها بدون اینکه بیمار متوجه باشد توجه دیگران را به همراه دارد آنها نسبت به دیگران احساس مسئولیت می‌کنند و دلسوز هستند، اما اجازه نمی‌دهند که دیگران از آنها مراقبت کنند، افراد مبتلا به طرحواره ایثار در روابط خود تعادل ندارند و بیشتر به دیگران سرویس می‌دهند.

افرادی که طرحواره ایثارگری دارند، اصلا انتظار ندارند که دیگران محبت های آنها را تلافی کنند اما در عین حال وقتی هم که تلافی نمیکنند دلخور می شوند، این بیماران گویا اصلا خشم ندارند، ممکن است وقتی که درباره طرحواره ایثارگری با این بیماران با آنها صحبت می‌کنید متعجب شوند زیرا باور دارند که خودشان این رفتارها را انتخاب می کنند.

-تفاوت طرحواره اطاعت با طرحواره ایثار چیست؟

طرحواره ایثارگری با طرحواره اطاعت تفاوت دارد:

1. طرحواره اطاعت به خاطر ترس از پیامدهای بیرونی است و به همین دلیل منبع کنترل او در بیرون است اما طرحواره ایثار منبع کنترل درونی دارد و بیمار تصور می کند که قدرت انتخاب دارد.

2. تفاوت دوم این است که ریشه های شکل گیری این طرحواره ها با هم متفاوت هستند طرحواره اطاعت به دلیل زندگی با والدین سلطه گر و کنترل کننده است اما طرحواره ایثار به دلیل زندگی با افرادی ضعیف، نیازمند،کودک صفت، درمانده بیمار یا افسرده است.

3. در طرحواره اطاعت من به خواسته‌های دیگران اولویت می‌دهم چون‌ می‌ترسم آن‌ها رفتارشان عوض شود یا می‌ترسم با من بدرفتاری کنند. می‌ترسم که مرا رها کنند؛ اما در طرحواره ایثار من نگران هستم و احساس گناه دارم. من خیال می‌کنم اگر این کار را نکنم و اگر به خواسته‌های دیگران اولویت ندهم آدم بدی هستم.این افراد خواسته های خود را مستقیماً مطرح نمی‌کنند و در روابط عمومی هم بیشتر به درد دل دیگران گوش می دهند تا اینکه درباره خودشان حرف بزنند.

این افراد خواسته های خود را مستقیماً مطرح نمی‌کنند و در روابط عمومی هم بیشتر به درد دل دیگران گوش می دهند تا اینکه درباره خودشان حرف بزنند.

-یک مثال برای درک طرحواره ایثار

یکی از مراجعین من  مردی بود که با خانمی آشنا بود که آن خانم، به نظر می آمد بسیار ضعیف است (نمی‌دانم آیا واقعا ضعیف بود یا اینطور خود را نشان می داد) در هر صورت این آقا در حالی که قلبا تمایل  نداشت با او ازدواج کند، می گفت من دلم برای او می سوزد، نمی توانم او را تنها بگذارم بدون من نمی تواند زندگی کند.

آن خانم هم به او گفته بود؛ من بدون تو میمیرم و به همین دلیل این آقا تصمیم داشت به خاطر احساس دلسوزی با او ازدواج کند.

طبیعتاً ما نمی‌توانیم به خاطر احساس دلسوزی یا گناه با دیگران ازدواج کنیم، ما باید انتخاب کنیم شخصی که می خواهیم با او ازدواج کنیم، این توانایی را دارد که خواسته ها و نیازهای ما را ببیند و ما هم خواسته ها و نیازهای او را ببینیم.

هدف از درمان طرحواره ایثارگر چیست؟

بیمار باید بیاموزد که همه انسانها از جهت ارضاء شدن نیازها حقوقی مساوی دارند، اگرچه بنظر می‌رسد که این بیماران قوی‌تر هستند اما واقعیت که آنها انسانهای نیازمندی هستند حتی بیشتر از افراد ضعیفی که به آنها کمک می کنند نیازمند تر هستند.

بیماران مبتلابه تله ایثارگر آگاهی چندانی از نیازهای خودشان ندارند و معمولا به ناکامی های خود توجه نمی کنند بیمار باید بیاموزد که خودش نیازهایی دارد که ارضا نمی شود و حق دارد که نیازهایش را ارضا کند و دقت کند که اگرچه که در نزد دیگران محبوب است و دوستان بسیار زیادی دارد اما هزینه ای که در ازای دریافت این منافع
می‌پردازد بسیار زیاد است و نیازهای خود را ارضا نمیکند هدف دیگر کاهش مسئولیت پذیری افراطی بیمار است.

-برای درمان طرحواره ایثار گری افراطی لینک زیر را لمس کنید

درمان طرحواره اطاعت و ایثار بیمارگونه



طرحواره ایثارطرحواره درمانیطرحواره ایثار گری بیمار گونهروانشناسی
من ارسطو رضایی هستم روانشناس بالینی برای مشاهده رزومه من کافیست در گوگل بنویسید رزومه ارسطو رضایی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید