رله شیشه‌ای، که به آن رله کمکی یا فرمان نیز گفته می‌شود، یک سوئیچ الکترومکانیکی است که برای مدیریت مدارهای فرمان و جریان‌های پایین طراحی شده است. این ابزار در تجهیزاتی مانند فرهای قنادی نیمه‌صنعتی نقش کلیدی دارد. بدنه شفاف آن امکان مشاهده وضعیت داخلی را فراهم می‌کند و به دلیل ویژگی‌های منحصر به فرد، در تجهیزات برقی حساس بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مشخصات فنی رله شیشه‌ای
تعداد پایه‌ها و کنتاکت‌ها:
رله‌ها با پایه‌های ۸، ۱۱ و ۱۴ تولید می‌شوند که به کنتاکت‌های تیغه باز (NO)، تیغه بسته (NC)، تیغه مشترک (COM) و بوبین (COIL) متصل هستند. این طراحی انعطاف‌پذیری بالایی برای مدارهای فرمان فراهم می‌کند.
مواد اولیه:
پایه‌ها و کنتاکت‌ها از آلیاژ نقره و پلاتین ساخته می‌شوند که مقاومت بالا و رسانایی خوبی ارائه می‌دهند.
ظرفیت جریان و ولتاژ بوبین:
ظرفیت جریان تیغه‌ها معمولاً بین ۵ تا ۲۵ آمپر و ولتاژ بوبین به صورت AC یا DC است. انتخاب ولتاژ بوبین باید متناسب با مدار انجام شود.
عملکرد در برابر بارهای غیرخطی:
رله شیشه‌ای در برابر بارهای القایی یا خازنی حساس است و باید با دقت انتخاب شود.
عمر مفید:
این رله‌ها بیش از یک میلیون عملیات استاندارد را پشتیبانی می‌کنند، اما در صورت خرابی قابل تعمیر نیستند و باید تعویض شوند.
اجزای اصلی رله شیشه‌ای
بوبین (سیم‌پیچ):
بوبین با ایجاد میدان مغناطیسی، تیغه‌ها را جابه‌جا می‌کند. تغذیه آن می‌تواند AC یا DC باشد و عملکرد آن مستقل از ولتاژ تیغه‌ها است.
تیغه‌ها (کنتاکت‌ها):
تیغه باز (NO): در حالت عادی قطع است.
تیغه بسته (NC): در حالت عادی متصل است.
تیغه مشترک (COM): با فعال شدن بوبین، اتصال آن تغییر می‌کند.
تفاوت رله شیشه‌ای با کنتاکتور
کاربرد: رله شیشه‌ای برای بارهای سبک و کنتاکتور برای بارهای سنگین طراحی شده است.
ساختار: رله شیشه‌ای دارای تیغه‌های ساده است، در حالی که کنتاکتور برای جریان‌های بالا طراحی مقاوم‌تری دارد.
اندازه و هزینه: رله شیشه‌ای کوچک‌تر و اقتصادی‌تر است.
کاربردهای رله شیشه‌ای
محافظت از مدارهای الکتریکی
کنترل بارهای سبک و روشنایی
استفاده در مدارهای PLC
تابلو برق آسانسور
ایزولاسیون مدارها
ارسال و دریافت سیگنال‌های دقیق
مزایای رله شیشه‌ای
قیمت مناسب
طول عمر بالا
ابعاد کوچک و نصب آسان
تنوع کاربرد
نحوه نصب رله شیشه‌ای
روی برد الکترونیکی: برای مدارهای کوچک، رله مستقیماً روی برد لحیم می‌شود.
در تابلو برق: در سیستم‌های صنعتی، با سوکت‌های مخصوص روی ریل تابلو برق نصب می‌شود که امکان تعویض آسان را فراهم می‌کند.
رله شیشه‌ای به دلیل عملکرد دقیق، دوام بالا و قیمت مناسب، انتخابی ایده‌آل برای بسیاری از کاربردهای خانگی و صنعتی است.
