بازی همیشه جایگاه ویژه‌ای تو زندگی من داشته؛ از اون روزایی که میرفتیم کلوپ و GTA vice city بازی میکردیم تا اون روزایی که تو خونه پای کامپیوتر میشستم و تنها بازی میکردم تا اون روزی که پامون به گیم‌نت باز شد و با بازی‌هایی مثل کانتر و Dota سرگرم میشدیم. هنوزم بعد از تموم این سال‌ها، بازی بخشی از زندگیمه و چند ساعت از روزم رو توی اینترنت با چندتا غریبه پای بازی Dota2 میگذرونم. اما این سال‌ها و کار توی حوزه مارکتینگ بهم یه دید تازه داده و هر از چندی دنیا و پدیده‌هاش رو با لنز مارکتینگی نگاه میکنم و بازی‌ها هم از قضیه مستثنا نبودن. خیلی وقته که Dota2 و مسابقات حرفه‌ایش و تکنیکای مارکتینگ و اسپانسرینگش و... رو دنبال میکنم و خیلی دلم میخواست در موردش بنویسم و چند روز پیش که یه کانال جدید مارکتینگ معرفی کردن بهونه‌ای شد که دست به قلم بشم و بنویسم.
شاید بد نباشه با هم تاریخچه این بازی رو مرور کنیم. سال 2002 یکی از غول‌های صنعت بازی‌سازی دنیا یعنی blizzard بازی‌ای به اسم warcraft3 رو عرضه کرد. این بازی سومین قسمت از سری بازی‌های وارکرفت بود و مثل نیاکانش به سبک استراتژی همزمان بود. بازی نقشه‌های مختلفی داشت و هدف هر بازیکن ایجاد یه شهر، ساختن ارتش و از بین بردن بقیه بازیکن‌ها بود. بعد از مدتی یه نقشه جدید توسط جامعه بازیکن‌ها طراحی شد به اسم Defense of the Ancient یا به طور مخفف Dota. توی این نقشه وظیفه ساختن شهر و ارتش از دوش بازیکن برداشته میشد و همه چیز پیش ساخته بود و 10 بازیکن توی دو تیم 5 نفره فقط وظیفه کنترل یک قهرمان، خرید تجهیزات برای قهرمان و جمع آوری تجربه و در نهایت از بین بردن Ancient یا همون ساختمون اصلی حریف رو داشتن. این نقشه طی مدت کوتاهی تبدیل به یکی از محبوب‌ترین نقشه‌های بازی شد و خیلی زود راهش رو به مسابقات حرفه‌ای وارکرفت باز کرد. سال‌ها گذشت و بازیکن‌ها هنوز علاقشون به این نقشه رو از دست نداده بودن که یکی دیگه از غول‌های صنعت یعنی valve تصمیم به بازسازی این نقشه محبوب به عنوان یه بازی جدید گرفت، بنابراین حق امتیاز بازی رو از blizzard خرید و Dota2 در سال 2011 متولد شد.
تصور کنین شما سازنده بازی هستین و میخواین بازیتون رو تبلیغ کنین. چیکار میکنین؟
تبلیغات یوتیوب؟ گوگل ادز؟ بیلبورد؟
شرکت valve درکنار تمام کانال‌های معمول اومد سراغ ایونت مارکتینگ. یه رویداد ایجاد کرد به اسم The international یا به طور مخفف TI که به صورت سالانه برگزار میشد و اونجا بازیکنای حرفه‌ای Dota برای بردن جایزه با هم به رقابت میپردازن. این رویداد از چند جهت برای گروه‌های مختلف مزیت داشت؛ از طرفی بازیکنای حرفه‌ای انگیزه‌ای برای موندن و بازی کردن به صورت شغل تمام وقت پیدا میکنن و بعضیاشون تبدیل میشن به تولیدکننده محتوا (از طریق یوتیوب یا استریم در twitch)، بازیکنای فعلی به جز بازی یه محتوای جدید برای سرگرم شدن دارن و از همه مهمتر، نرخ جذب بازیکنای جدید بالا میره.
اما همچین تورنومنتی حتما باید جایزه خفنی داشته باشه، درسته؟ اینجا جاییه که داستان جالب میشه. جایزه این رویداد در ابتدا توسط valve تامین شد و مبلغش 1.6 میلیون دلار بود اما دو سال بعد و در سومین TI، شرکت Valve یه راه جدید برای بالا بردن مبلغ جایزه معرفی کرد. سرمایه‌گذاری جمعی!
حالا این سرمایه‌گذاری جمعی چطور انجام میشه؟ چند ماه مونده به TI، یه رویداد جانبی برای بازیکنای عادی توی بازی تعریف میشه و بازیکن‌ها برای ورود به اون رویداد باید یه بلیط به اسم Battlepass یا به طور مخفف BP خریداری کنن. BP به طور ارگانیک با بازی کردن رشد میکنه وسطحش بالا میره اما مثل همیشه پول دوای هر دردیه و بازیکنایی که میخوای BPشون سریع‌تر رشد کنه و سطحش بره بالا، میتونن با پرداخت یه مبلغی، سطح BP رو افزایش بدن. حالا همه اینا چه ربطی به جایزه TI داره؟ 25 درصد از کل مبلغی که بازیکن‌ها برای خرید BP پرداخت میکنن، به مبلغ جایزه TI اضافه میشه و شاید براتون جالب باشه بدونین مبلغ جایزه TI برای چند بار رکورد بزرگترین جایزه تاریخ ورزش‌های الکترونیک رو جابجا کرده و امسال این مبلغ به 40 میلیون دلار رسیده!
کنار هر رویداد بزرگی، کلی محتوا خلق میشه و اسپانسرینگ و پول جذب میشه و TI هم از این قضیه مستثنی نیست. از اسپانسرهای خود رویداد مثلGeForce و MSI و DHL و تیندر!! تا اسپانسرهای تیم‌ها مثل برند clear و نوشابه‌های انرژی زا monster و red bull. حضور این سوپربرندها در کنار TI نشون میده که Valve تونست با این رویداد یه اکوسیستم پویا از تولیدکننده‌های محتوا یعنی بازیکن‌ها، استریمرها، یوتیوبرها، سلبریتی‌ها و... تا مصرف‌کننده‌های محتوا یعنی بازیکن‌ها و بیننده‌های TI و تامین‌کننده‌های جانبی مثل اسپانسرها و پیمانکارهای برگزاری رو کنار هم جمع کنه؛ همه و همه با یه هدف، پروموت بازی Dota2.
تقریبا 20 سال از عرضه وارکرفت و 10 سال از عرضه Dota2 میگذره و این بازی هنوز زنده‌اس ولی نه به قدرت قبلش. یکی از نقدهایی که همیشه به Dota وارد بوده اینه که بخش آموزشی خوبی برای بازی وجود نداشته. از طرف دیگه محیط و بازیکنای Dota2 هیچوقت میزبان‌های خوبی برای بازیکن‌های جدید نبودن و با رفتارهای تند و خشن باعث میشدن نرخ موندگاری یا اصطلاحا ریتنشن بازیکنای جدید به شدت پایین باشه. این موضوع با همه‌گیری ویروس کرونا و ورود سیل بازیکنای جدید به بازی، بیش از قبل خودش رو نشون داد. چند روز پیش یه آپدیت جدید برای بازی عرضه شد و نشون میداد valve مشکل رو شناسایی کرده و اصلاحات زیادی رو توی محصولش به وجود آورده. از بازطراحی بخش آموزشی بازی که از سلبریتی‌ها و تولیدکننده‌های محتوای معروف در اکوسیستم بازی کمک گرفته بود تا ایجاد یه بخش جدید مختص بازیکن‌های تازه وارد که بتونن تو یه محیط امن و جداگونه در کنار بقیه بازیکن‌های جدید، بازی رو یاد بگیرن. حالا که این محصول برای تازه‌واردها user-friendly شده، وقتش بود یه کانال مارکتینگ برای جذب بازیکن‌های تازه‌وارد تعریف بشه. اینجاس که دوباره از یه کانال کمتر مرسوم استفاده کردن: ساخت یه سریال به اسم Dragon’s blood برمبنای دنیا و شخصیت‌های Dota و پخشش روی نتفلیکس!
شخصا اولش تصور میکردم این یه سریاله که مستقلا از دوتا اقتباس کرده چون ساخت سریال یا فیلم سینمایی برمبنای دنیای بازی‌ها قبلا هم انجام شده بود اما زمانی که اطلاع‌رسانی و پروموت سریال رو توی خود بازی دیدم، متوجه شدم که این یه حرکت حساب شده از سمت valveئه و اتفاقا تارگتش از طرفی حفظ و درگیری بیشتر یوزرهای فعلی و از طرف دیگه جذب یوزرهای جدیده و اتفاقا به حدی حساب شده بوده که حتی توی شروع بخش آموزشی بازی به شوخی اشاره میکنه که «سریال dragon’s blood رو دیدی و اومدی سراغ Dota2؟». طراحی و ایجاد این کانال برام خیلی جالبه چراکه نشون میده valve پرسوناش رو کامل میشناسه. تو زمانی که کرونا همه‌گیر شده و مردم توی خونه‌هاشون گیر افتادن، پرسونای اون فردی که زمانش رو توی نتفلیکس سپری میکنه احتمالا با پرسونای یه بازیکن Dota2 یکیه یا حداقل شباهت زیادی داره و چه کانالی بهتر از خود نتفلیکس برای دسترسی به اون آدم؟ و نکته جالب دیگه اینه که نتفلیکس قبلا اعلام کرده بود که رقباش هالیوود یا بقیه بازیگرای صنعت سینما نیستن، رقبای نتفلیکس بازیگرای صنعت سرگرمی و هر رسانه‌ای که آدم‌ها وقتشون رو به جای نتفلیکس اونجا سپری میکنن، هستن و این حرکت valve نشون داد که اونا هم این رقابت رو به رسمیت شناختن و خیلی هوشمندانه از دل رقیب مشتریانشون رو بیرون میکشن.
شاید دیدن این چنتا لینک هم خالی از لطف نباشه، از مستندهایی که valve از تورنومنت TI درست میکنه تا محتوایی که Red bull از تیم تحت حمایتش درست میکنه و در Red bull TV نمایش میده.
