آیا تجربه‌ی خارج از بدن شدن نشان از دنیایی دیگه داره؟

آزمایش‌کنندگان: ‌Bigna Lenggenhager, Tej Tadi, Thomas Metzinger, Olaf Blanke

سال: ۲۰۰۷

تجربه‌ی این که روح از بدن خارج بشه و فرد بدن خودش رو از فاصله‌ و زاویه‌ای دیگه ببینه، تجربه‌ای نسبتا رایج بین انسان‌ها است. از هر ده دنفر یک نفر توی زندگی‌اشون این تجربه رو داشتن (من جمله خود من). این تجربه در شرایط نزدیک به مرگ مثلا در افرادی که توی اتاق عمل هستن و همچنین افراد سالم در شرایط خلسه و آرامش و یا حتی ترس و وحشت تجربه میشه. افراد کمی ولی هستن که بخوان به صورت ارادی این تجربه رو داشته باشن. معروف هست که توماس ادیسون وقتی به مساله‌ی سختی بر می‌خورد سعی می‌کرد خودش رو به این حالت ببره و فکر می‌کرد این حالت به حل کردن مساله کمک می‌کنه.

این تئوری که چیزی به نام روح وجود داره که در طی تجربه‌ی خارج از بدن شدن، جسم مادی رو ترک می‌کنه و به عالم اثیری صعود می‌کنه، خیلی قابل آزمایش نیست. ولی در سال ۲۰۰۲ اولاف بلانکه جراح اعصاب سوئیسی و تیمش کشف کردن که اگر یه نقطه‌ی خاص از مغز رو تحریک کنن، فرد تجربه‌ی خارج از بدن رو تجربه می‌کنه. برای بازسازی نسبی تجربه‌ی خارج از بدن و با الهام از آزمایش دست پلاستیکی که قبلا ذکرش رفت، آزمایشی با سه حالت طراحی شد که در اون فرد با استفاده از یه سربند واقعیت مجازی رو تجربه می‌کردن.

در حالت اول تصویر دوربینی که دو متر پشت فرد قرار داشت، دو متر جلوتر از فرد نمایش داده می‌شد. در ادامه یکی از محققین سکه‌ای رو به پشت فرد می‌مالید و فرد همزمان با حس کردن سکه در پشتش تصویر مربوطه رو هم در جلوی خودش می دید. این باعث میشد که فرد حس کنه از بدنش خارج شده و داره از فاصله ای خودش رو می بینه. وقتی بین دیدن تصویر و مالوندن پشت فرد تاخیر وجود داشت این حس کمتر تجربه می شد. در نهایت از فرد خواسته می شد که چشمش رو ببنده و به نقطه ی مبدا بره. افراد در این حالت به طور میانگین ۲۴ سانتی متر به سمت جلو یعنی همون جایی که تصویرشون اونجا نمایش داده شده بود حرکت می‌کردن.

در حالت دوم یک بدن مصنوعی در مقابل دوربین قرار می گرفت و فرد در کنار این بدن مصنوعی می ایستاد. بعد به صورت موازی پشت فرد و بدن مصنوعی با سکه مالیده می شد. در این حالت فرد مالونده شدن بدن مصنوعی رو در مقابلش می‌دید و همزمان اون رو در پشت خودش حس می‌کرد. در این حالت هم وقتی مالش پشت و دیدن تصویر با هم هماهنگ بودن فرد حس تجربه‌ی خارج از بدن بهش دست می‌داد و وقتی چشمش رو می‌بست تا به نقطه‌ی شروع برگرده یه کوچولو به جلو حرکت می‌کرد. حالت سوم مشابه حالت دوم بود با این تفاوت که به جای بدن مصنوعی این بار از جعبه استفاده کرده بودن. در این حالت ولی فرد تجربه‌ی خارج از بدن رو نداشت و وقتی هم چشمش رو می‌بست به سمت جلو حرکت نمی‌کرد.

محققین با این آزمایش‌ها نشون دادن که تجربه‌ی خودآگاه ما از مکانمون توی دنیا و تجربه‌ی حسی ما می‌تونن با هم متفاوت باشن و به ما حس تجربه‌ی خارج از بدن رو بدن. هر چند محققین تایید کردن که تجربه‌ی افراد در این آزمایش عینا مثل تجربه‌ی خارج از بدن نیست و صرفا تا حدودی اون رو شبیه‌سازی می‌کنه.