تا کجا می‌تونی ادامه بدی؟

آزمایش‌کننده: Stanley Milgeram

سال: ۱۹۶۳

میلگرام که خانواده‌اش از بازماندگان هولوکاست بود دوست داشت روی این موضوع تحقیق کنه که آدم‌ها چقدر تحت تاثیر اتوریته می‌تونن قرار بگیرن و دست به کارهای وحشتناک بزنن. برای این کار آزمایشی رو طراحی کرد که ۴۰ نفر توش شرکت کردن. شرکت‌کننده‌ها فکر می‌کردن که توی یه آزمایش روی میزان تاثیر تنبیه در عملکرد حافظه دارن شرکت‌ می‌کنن. هر کدوم از شرکت‌کننده‌ها به همراه یه بازیگر توی یه قرعه کشی شرکت می‌کردن تا به قید قرعه نقش معلم یا دانش‌آموز رو بگیرن ولی قرعه کشی جوری دستکاری شده بود که همیشه شرکت‌کننده نقش معلم رو می‌گرفت. بازیگر رو به صندلی می‌بستن و به دستش هم با کابل به یه ژنراتور برق وصل می‌شد. معلم ولی توی یه اتاق جدا می‌نشست و فقط با میکروفون و بلندگو با نفر دیگه در ارتباط بود و اون رو نمی‌دید. معلم یه سری کلمات رو تکرار می‌کرد و بعد از دانش‌آموز می‌خواست جواب سوال‌هاش رو بده و بگه کدوم دو کلمه با هم تکرار شده بودن. هر بار که جواب غلط داده می‌شد باید معلم یه شوک الکتریکی به دانش‌آموز می‌داد و هر بار هم سطح شوک رو افزایش می‌داد. ۳۰ دکمه‌ی شوک جلوی روی معلم بود که شوک‌هایی از ۱۵ تا ۴۵۰ ولت رو وارد می‌کردن. در اصل ولی بازیگر فقط یه شوک ضعیف حداکثر ۴۵ ولتی دریافت می‌کرد. بازیگر تا شوک ۳۰۰ ولتی جواب می‌داد و بعدش از معلم می‌خواست که کمکش کنه و ادامه نده ولی بعد ۳۱۵ ولت دیگه واکنشی نشون نمی‌داد و خودش رو به مردن می‌زد. هر وقت که فرد تحت آزمایش نسبت به ادامه‌ی آزمایش دچار شک می‌شد یکی از عوامل آزمایش این جواب‌های استاندارد رو تکرار می‌کرد:

۱) لطفا ادامه بدید

۲) آزمایش نیازمند این هست که شما ادامه بدید

۳) شما حتما باید ادامه بدید

۴) شما هیچ انتخابی ندارید، باید ادامه بدید.

انتظار طراحان آزمایش این بود که تعداد کمی در حد ۳ درصد آزمایش رو ادامه بدن ولی در کمال تعجب هیچ کس سر ۳۰۰ ولت دست از آزمایش نکشید و ۲۶ نفر از ۴۰ نفر شرکت‌کننده تا سطح آخر یعنی ۴۵۰ ولت پیش رفتن. این نشون دهنده‌ی قدرت اتوریته در راضی کردن افراد به جنایت هست. افراد در این حالت گویا مسئولیتی نسبت به اعمالشون حس نمی‌کنن. خلاصه از جنایت‌هایی که به دست عمال رژیم‌های جنایتکار انجام می‌گیره خیلی متعجب نشید. البته این چیزی از مسئولیت هر فرد در برابر اعمالش کم نمی‌کنه.