شاید در گذشته نوشیدنی فقط یک نوشیدنی بود که آن را به دلیل خاصیت و یا طعم خوبش سر می‌کشیدند اما امروزه نوشیدنی دیگر فقط یک نوشیدنی نیست! نوشیدنی‌ها به یک بهانه برای وصال انسان‌ها و دور هم جمع شدن تبدیل شدند. تقریبا هر بار که به یک کافه میرویم و منو را در دست می‌گیریم، برای چند لحظه چشم‌هایمان روی یک نام آشنا قفل میشود و می‌گوییم این دیگر چیست؟! اگر اهل کشف کردن طعم‌های جدید باشیم، آن را انتخاب می‌کنیم و اگر طعم‌های آشنا را ترجیح دهیم، سراغ همان انتخاب‌های همیشگی میرویم.
اما واقعیت این است که اکثر نوشیدنی‌ها را میتوان در 3 دسته تقسیم کرد که نوشیدنی‌های دیگر به نوعی زیر مجموعه یکی از این سه دسته هستند. چای، قهوه و دمنوش، 3 نوشیدنی پرطرفدار در سراسر جهان هستند که انواع مختلفی دارند و هر بار با یک نام جدید ما را سورپرایز می‌کنند. حالا از بین این 3 دسته، کدام یک مناسب من است و چرا باید آن را انتخاب کنم؟ چای، قهوه یا دمنوش؟ در این مقاله می‌خواهیم انتخاب را برای شما آسان کنیم تا لذت بیشتری از نوشیدنی خود ببرید.
فرقی ندارد که چه ساعتی از روز یا شب است، چای همیشه به راه است! خیلی از ما به چای وفادار هستیم و برای بسیاری از ما یک طعم تکراری است و دلمان می‌خواهد نوشیدنی‌های دیگر را جایگزین آن کنیم. آیا این جایگزین میتواند قهوه باشد؟!
آنقدر چای را دیده‌ایم نوشیده‌ایم که شاید باروتان نشود اگر بگویم که اصالت قهوه در فرهنگ ایرانی به سال‌های بسیار دور برمی‌گردد اما چای جدیدتر است! بله، قهوه‌نوشی در فرهنگ ما قدمت بیشتری دارد، اما به دلیل این که از 250 سال پیش چای جای قهوه را گرفته است، ما دیگر از قدمت قهوه در ایران بی‌خبریم. به طور کلی در جامعه ایرانی، قهوه امروز یک نوشیدنی لوکس و باپرستیژ محسوب میشود.
دمنوش هم که معروف‌ترین نوشیدنی برای آرامش است. انگار با هر جرعه‌ای که سر می‌کشیم، دستی روی شانه‌مان قرار می‌گیرد و آرام‌مان میکند و البته شاید هم خوابمان کند! به هر حال دمنوش موضع خود را به صراحت مشخص کرده است و آرامش ما را مورد هدف قرار داده است.
شاید نسبت به سلامت خوراکی‌های دیگر کمتر اهمیت دهیم، اما از سلامت نوشیدنی نمی‌توانیم بگذریم. بلاخره بعد از خوردن غذاهای سنگین و یا حتی چرب، باید یک نوشیدنی باشد که همه چیز را بشوید و سلامت را تضمین کند تا خیال‌مان راحت شود! قهوه بیشتر میتواند این سلامتی را تامین کند یا چای و دمنوش؟!
از چای می‌توانید به عنوان سدی دفاعی در برابر بیماری‌های مزمن استفاده کنید. تحقیقات نشان داده‌اند که نوشیدن چای سیاه و سبز ممکن است احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش دهد. این مسئله به خاطر وجود آنتی‌اکسیدان‌هایی مثل فلاونوئید در چای رخ میدهد که میتواند سطح فشار خون را کاهش داده و به مدیریت آن کمک کند.
همچنین بین مصرف چای و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع دوم، ارتباطاتی دیده میشود. چای ممکن است با بهبود حساسیت به انسولین در بدن، احتمال ابتلا به این بیماری مزمن را کاهش دهد. در نهایت به خاطر داشته باشید که نوشیدن چای به تنهایی مشکلی را رفع نمی‌کند؛ اما میتواند همراهی خوب برای رژیم‌های غذایی شما باشد.
در مجموع اگر یک نوشیدنی راحت و معمولی می‌خواهید و به تجربه طعم‌های جدید علاقه‌ای ندارید، چای مناسب شماست.
خواب و استراحت خوب، از مهمترین بخش‌های چرخه حیات ما است و ممکن است به دلیل مشغله و زندگی شلوغی که با آن درگیر هستیم، استراحت باکیفیتی نداشته باشیم. دمنوش اینجا میتواند کمک کند تا خواب آرامی داشته باشیم و چند ساعتی را خوب استراحت کنیم. دمنوشی مثل دمنوش بابونه، در این مورد معجزه میکند!
بسیاری از دمنوش‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن شما کمک خواهند کرد؛ مانند رازیانه، مریم گلی، سیاه‌دانه، گل گاو زبان و... اما قبل از نوشیدن هر کدام از آنها به طور کامل، اول اطمینان حاصل کنید که حساسیت ندارید و بعد آن را میل کنید.. نکته دیگر این است که مصرف زیاد آنها ممکن است عواقبی به همراه داشته باشد و نباید در مصرف هیچ کدام از آنها زیاده روی کرد. به طور کلی در رابطه با دمنوش آن هم به عنوان یک نوشیدنی روزانه، باید بیشتر احتیاط کنید.
اگر بخواهیم دامنه دیدمان را گسترده‌تر کنیم و از جامعه ایرانی فاصله بگیریم، می‌بینیم که قهوه پرمصرف‌ترین نوشیدنی جهان است! مگر قهوه چه دارد که همه دنیا آن را ترجیح می‌دهند؟
شاید بتوان این مصرع معروف را به قهوه نسبت داد که می‌گوید: آنچه خوبان همه دارند، تو یک جا داری! ما از یک نوشیدنی چه انتظاری داریم؟ قطعا طعم خوب، فایده برای بدن و آرامش برای ذهن! قهوه پا را فراتر گذاشته است و علاوه بر این موارد، با کافئین جادویی‌اش انرژی و شادابی را به ما هدیه میدهد، در زندگی شلوغی که داریم و خستگی‌هایی که پی در پی دامن‌مان را می‌گیرد، قهوه میتواند حکم یک ناجی را داشته باشد!
به نقل از وبسایت دلکینی :
قهوه میتواند در این موارد به ما کمک کند تا زندگی بهتر و باکیفیت‌تری را تجربه کنیم:
• کاهش ریسک ابتلا به سرطان
• کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2
• جلوگیری از افسردگی
• جلوگیری از پارکینسون
• کمک به چربی سوزی و تناسب اندام
• کاهش احتمال بروز آلزایمر و زوال عقل
• جلوگیری از سنگ کیسه صفری
• کمک به حفظ شادابی پوست و مو
حالا که قهوه انقدر خاصیت دارد و میتواند یکی از بهترین گزینه‌ها به عنوان نوشیدنی روزانه باشد، چه قهوه‌ای را را انتخاب کنید؟ چقدر باید با قهوه آشنایی داشته باشید؟ نگران نباشید. ما همه این موارد را به شما خواهیم گفت تا یک انتخاب عالی داشته باشید. بیایید با مباحثی که برای شما آشناست و بدون شک نام آنها را شنیده‌اید شروع کنیم.
چندین عامل وجود دارد که در تفاوت آنها تاثیر دارد اما مهمترین دلیل تفاوت قهوه اسپرسو، قهوه ترک و قهوه فرانسه، ابزار و روش دم‌آوری آنهاست که منجر به بافت و طعم متفاوت میشود هر کدام از آنها را با هم مقایسه می‌کنیم تا قهوه مورد علاقه خود را انتخاب کنید:
روش تهیه
قهوه اسپرسو: با استفاده از ماشین اسپرسو آب داغ با فشار بالا از پودر قهوه عبور داده میشود و قهوه غلیظ و غنی به دست می‌آید.
قهوه ترک: قهوه آسیاب شده به همراه آب سرد یا داغ در جذوه ریخته میشود و با جوشاندن آرام، قهوه غلیظ به دست می‌آید.
قهوه فرانسه: آب داغ به آرامی به پودر قهوه اضافه میشود و در یک فرنچ پرس دم داده میشود و قهوه ملایم و دلنشینی به دست می‌آید.
طعم و بافت
قهوه اسپرسو: غلیظ، غنی، کرمی و طعم قوی
قهوه ترک: بسیار غلیظ، تلخ و دارای رنگ قهوه‌ای تیره
قهوه فرانسه: ملایم، نرم و آروماتیک
حجم:
قهوه اسپرسو: کم حجم (حدود 30-60 میلی‌لیتر)
قهوه ترک: حجم متوسط (حدود 100-150 میلی‌لیتر)
قهوه فرانسه: حجم بیشتر (حدود 200-400 میلی‌لیتر)
کاربرد:
قهوه اسپرسو: اسپرسو را میتوان به تنهایی میل کرد و یا آن را با نوشیدنی‌های دیگری مانند لاته و کاپوچینو استفاده نمود.
قهوه ترک: قهوه ترک هم به تنهایی سرو میشود اما میتوان همراه با قند، شکر یا آب سرد آن را میل نمود.
قهوه فرانسه: قهوه فرانسه یک طعم دلنشین و ملایم دارد و میتوان آن را در طول روز میل نمود، اگر یک دسر هم همراه آن سرو کنید که دیگر معرکه است.
خب حالا وقتش رسیده تا نگاهی به آشپزخانه بیاندازید و ببینید ابزار دم‌آوری کدام یک را دارید؟ به کدام سبک از قهوه علاقه‌مند شدید؟ قهوه ترک غلیظ را می‌پسندید یا قهوه فرانسه ملایم؟ شاید هم اسپرسو را ترجیح دهید. در هر صورت قدم بعدی شناخت قهوه است؛ چه قهوه‌ای باید تهیه کنید؟! در ادامه این را هم به شما می‌گوییم.
دو گونه اصلی و معروف قهوه در جهان عربیکا و روبوستا هستند. گونه عربیکا از جمله اصلی‌ترین و با کیفیت‌ترین انواع قهوه در دنیا محسوب میشود. این گونه از قهوه در بیشتر نقاط استوایی و نیمه‌استوایی مانند آمریکای جنوبی، آفریقا و آسیا کشت میشود.
از ویژگی‌های اصلی قهوه عربیکا میتوان به مواردی همچون طعم متعادل و مطبوع، اسیدیته بالاتر، عطر و طعم‌های پیچیده‌تر و ظریف‌تر، کافئین کمتر در مقابل روبوستا اشاره داشت.
گونه روبوستا در مقایسه با عربیکا، کافئین بیشتر و طعم تلخ‌تری دارد. این نوع قهوه معمولاً در مناطق استوایی آفریقا و آسیا کشت میشود.
ویژگی‌های اصلی قهوه روبوستا شامل مواردی مانند طعم تلخ‌تر و قوی‌تر، اسیدیته کمتر، آروماهای ساده‌تر و کافئین بیشتر میشود. قهوه روبوستا به دلیل مقاومت بیشتر به بیماری‌ها و آفات، برداشت بالاتر و هزینه‌های کمتر پرورش، گزینه مناسب‌تری برای تولید انبوه محسوب میشود و به همین دلیل قیمت پایین‌تری نسبت به عربیکا دارد.
در مجموع، گونه عربیکا به خاطر طعم و آروماهای بهتر محبوبیت بیشتری دارد، در حالی که روبوستا به دلیل بازدهی بالاتر و مقاومت به شرایط نامساعد، کاربرد گسترده‌تری در تولید قهوه صنعتی دارد.
اگر هدف شما از خوردن قهوه دریافت انرژی بیشتر برای انجام کارهای روزانه استژ قطعاً خوردن یک فنجان قهوه روبوستا میتواند مناسب باشد. این قهوه دومین نوع قهوه محبوب و معروف در سطح جهان است. درختانی که قهوه روبوستا از آنها به دست می‌آید، کاملاً در برابر شرایط آب و هوایی مقاوم هستند و این موضوع شرایط کشت آسان برای این قهوه را فراهم کرده است.
میتوان نتیجه گرفت که قیمت قهوه روبوستا در مقایسه با قهوه عربیکا بسیار مناسب‌تر می‌باشد. جالب است بدانید که این قهوه طعم تلخ و اسیدیته پایین‌تری نسبت به عربیکا داشته و برای علاقمندان به قهوه تلخ و اسپرسو از محبوبیت بالایی برخوردار است. اولین کشوری که این نوع دانه قهوه در آن کشف شد کشور کنگو بوده و رفته رفته شاهد گسترش کشت این قهوه در نیمکره شرقی، آفریقا و اندونزی شدیم.
به طور کلی درختان این قهوه بومی جنگل‌های استوایی در اطراف دریاچه ویکتوریا بوده و دانه‌های این قهوه بعد از گذشت یک سال پس از کشف، به قاره آسیا وارد شدند. به تدریج تعداد زیادی از کشورها در سراسر جهان به مصرف این نوع قهوه روی آوردند و در برخی از کشورها کشت و تولید این قهوه گسترش پیدا کرد.
کافئین بالا و قیمت نسبتا مناسب برای این نوع قهوه باعث شده تا کشورهای زیادی باشند که درختان قهوهی روبوستا را کشت می‌کنند. بر همین اساس برخی از کشورهای تولید کننده قهوه روستا را به شما معرفی می‌کنیم.
• ویتنام
• برزیل
• اندونزی
• هندوستان
• اوگاندا
یکی از انواع محبوب دانه‌های قهوه، قهوه عربیکا می‌باشد که به علت داشتن کیفیت مرغوب و طعم‌های پیچیده و متنوع در سراسر جهان پرطرفدار است. عربیکا یک قهوه تک خاستگاه نیست. درست است که برای اولین بار در اتیوپی کشف شد، اما در حال حاضر شاهد کشت و استفاده این نژاد از قهوه در قسمت‌های مختلف جهان هستیم.
اکثر افرادی که به قهوه علاقه دارند و در این زمینه از تخصص کافی برخوردار هستند، عربیکا را نژاد برتر قهوه معرفی می‌کنند. دلیل این موضوع هم عطر و طعم بی‌نظیر عربیکا نسبت به دیگر نژادهای قهوه است. عربیکا طعمی ملایم و متعادل با کمی ترشی داشته که ترکیب همه این موارد با هم طیف وسیعی از طعم‌ها را به وجود آورده است.
جالب است بدانید که هر خاستگاه که تولید کننده قهوه عربیکا است، این قهوه را با طعم و عطر خاص تولید کرده است. طعم متفاوت قهوه عربیکا در هر خاستگاه به عوامل مختلفی مثل ترکیب خاک، میزان بارش باران، میزان ارتفاع مزرعه و روش‌های فراوری بستگی دارد.
برای مثال قهوه عربیکا کاستاریکا طعم مرکباتی و گلی دارد اما قهوه عربیکا برزیلی دارای طعم شکلاتی و آجیلی است. این تنوع در عطر و طعم موجب شده است تا روز به روز به شمار خریداران قهوه عربیکا افزوده شود.
کاپینگ قهوه فرآیندی است که برای ارزیابی کیفیت و ویژگی‌های مختلف قهوه انجام میشود. در این فرایند، افراد متخصص (یا همان کاپرها) با استفاده از روش‌های استاندارد، به بررسی و ارزیابی نمونه‌های قهوه می‌پردازند. موارد اصلی که در کاپینگ قهوه بررسی می‌شوند موارد زیر هستند:
آرومای قهوه
• بررسی انواع آروماهای قهوه (همان عطر و رایحه) مانند میوه‌ای، گل‌های خشک، شکلاتی، آجیلی و غیره
• ارزیابی شدت آروماها
طعم و بافت
• بررسی طعم قهوه از نظر شیرینی، ترشی، شوری، تلخی
• ارزیابی بافت قهوه از لحاظ کرمی بودن، نرم بودن
تعادل طعم
• بررسی میزان تعادل بین طعم‌های مختلف قهوه مانند شیرینی، ترشی، تلخی و غیره
پایداری طعم
• بررسی میزان دوام و پایداری طعم قهوه پس از نوشیدن
نمره‌دهی کلی
• ارزیابی و نمره‌دهی کلی به کیفیت قهوه بر اساس معیارهای استاندارد
کاپرها با استفاده از حواس پنجگانه خود به ارزیابی دقیق این موارد می‌پردازند و سپس کیفیت قهوه را به صورت یک نمره کلی ارائه می‌دهند. این فرایند به‌طور گسترده در صنعت قهوه برای ارزیابی و بهبود کیفیت قهوه‌ها کاربرد دارد. همچنین پشت بسته بندی هر قهوهی باکیفیتی، این اطلاعات نوشته شده است تا شما بتوانید راحت‌تر قهوه نزدیک به سلیقه خودتان را پیدا کنید. پس از اطلاعات پشت بسته بندی سر سری نگذرید!
میتواند باشد! ببینید سینگل اورجین به این معناست که تمام دانه‌هایی که در این پاکت هستند، از یک منطقه خاص می‌باشند. بنابراین احتمالا ما یک طعم خاص و برجسته که مختص همان منطقه است را بیشتر حس می‌کنیم. قهوههای سینگل اورجین معمولاً از یک کشور، منطقه یا مزرعه خاص تهیه می‌شوند. این باعث میشود طعم و آروماهای منحصربه‌فرد آن مشخص و قابل شناسایی باشد.
اگر دوست داشته باشید که طعم قهوههای نقاط مختلف دنیا را بدانید، بهتر است از قهوه سینگل اورجین استفاده کنید تا بدانید قهوه کلمبیا را بیشتر دوست دارید یا اتیوپی. به همین ترتیب می‌توانید قهوه سایر کشورها و مناطق را امتحان کنید تا قهوه مورد علاقه خود را پیدا کنید.
قهوه اسپشیالیتی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است که این موارد آن را از سایر قهوه‌ها جدا می‌کنند. به بیان دیگر، این قهوه همان قهوه‌ای است که از مرحله ابتدای کشت تا دم کردن آن همه چیز بدون هیچ عیب و نقصی پیش می‌رود. معمولا افرادی که به استفاده از قهوه اسپشیالیتی می‌پردازند، اطلاعات کافی و زیادی در رابطه با دانه‌ها، محل کشت و نحوه فرآوری قهوه‌ها دارند و در نهایت بهترین دانه را برای دم کردن انتخاب می‌کنند. البته نحوه دم آوری قهوه اسپشیالیتی هم بسیار حائز اهمیت است که باید بدون نقص انجام شود.
در مقابل قهوههای اسپیشیالیتی، قهوه کامرشیال قرار دارد. این قهوه که به عنوان قهوه تجاری هم شناخته میشود، امتیاز و رتبه پایین‌تر از قهوه اسپشیالیتی داشته و میتواند ترکیبات مختلفی داشته باشد. اما به طور کلی این قهوه عطر و طعم پیچیده‌ای نداشته و قیمت آن نسبت به قهوه اسپشیالیتی کمتر است.
استفاده از قهوه اسپشیالیتی جدا از طعم و عطر بی‌نظیری که دارد، نوعی حمایت از افرادی است که به دنبال سود و تولید انبوه نیستند. زیرا این قهوه به صورت انبوه کشت نشده و توسط کشاورزان خرده پا تولید میشود. این نوع از قهوه در سراسر جهان تولید میشود؛ اما کشورهایی مانند پاناما، برزیل، کلمبیا و اندونزی قهوههای اسپشیالیتی بسیار خاصی را تولید می‌کنند.
کلام پایانی
اگر بخواهیم بین چای و قهوه به عنوان نوشیدنی روزمره انتخاب کنیم، قهوه گزینه بهتری به نظر می‌رسد. همانطور که در مقاله گفته شد قهوه از چند نظر نسبت به دمنوش و چای برتری دارد.
در قدم اول باید به مزایای سلامتی قهوه توجه کرد. مطالعات نشان می‌دهند که نوشیدن قهوه میتواند خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت نوع 2، بیماری‌های قلبی-عروقی و حتی برخی سرطان‌ها را کاهش دهد. این مزایا عمدتاً به دلیل ترکیبات مفید موجود در قهوه، از جمله آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات طبیعی است.
از طرف دیگر، چای هرچند مزایای سلامتی خود را دارد، اما در برخی موارد میتواند اثرات منفی نیز داشته باشد. به عنوان مثال، چای سبز و سیاه می‌توانند میزان جذب برخی مواد مغذی مانند آهن را کاهش دهند. همچنین برخی افراد ممکن است به کافئین موجود در چای حساسیت داشته باشند.
در نهایت، قهوه به عنوان یک نوشیدنی تحریک‌کننده و با کافئین بالا، میتواند به بهبود تمرکز و افزایش بهره‌وری کمک کند. این امر میتواند به ویژه برای افرادی که به طور روزمره در حال کار و فعالیت هستند، مفید باشد. البته باید مصرف آن را در حد معقول و متعادل نگه داشت.
بنابراین با توجه به مزایای سلامتی و عملکردی آن، قهوه بهترین گزینه به عنوان نوشیدنی روزمره به نظر می‌رسد. البته همواره باید توجه داشت که هر سه نوشیدنی چای، دمنوش و قهوه، در صورت مصرف متعادل و سالم، می‌توانند بخشی از یک رژیم غذایی مفید و متنوع باشند.
