در روزهای گرم تابستان، شنیدن واژه گرمازدگی اصلا چیز عجیی نیست. البته گرمازدگی شدیدترین نوع هایپرترمی است؛ اما متاسفانه به اشتباه همه انواع هایپرترمی را این روزها با واژه گرمازدگی به صورت خفیف تا شدید ترجمه می کنند که کاملا امر غلطی به شمار می رود. پس ابتدا بهتر است درباره هایپرترمی کمی بدانید و سپس درباره شدیدترین نوع آن یعنی گرمازدگی مطالبی را با شما به اشتراک بگذاریم.
هایپرترمی به وضعیتی گفته می‌شود که درجه حرارت بدن از حد طبیعی بالاتر می‌رود. این مسئله به دلیل نارسایی مکانیسم‌های تنظیم‌کننده گرما در بدن در مقابله با گرمای ناشی از محیط ایجاد می‌شود.
هایپرترمی به گروهی از بیماری‌های گرمایی گفته می‌شود که شامل موارد زیر (از خفیف‌ترین تا شدیدترین حالت) است:
1) گرفتگی عضلانی ناشی از گرما: وقتی مقدار زیادی الکترولیت (املاح و سایر مواد مهم در مایعات بدن) را از طریق تعریق از دست می‌دهید، ممکن است گرفتگی عضلانی رخ دهد. گرفتگی عضلانی ناشی از گرما اغلب در بازوها، دست‌ها، ساق پا و پا اتفاق می‌افتد.
2) گرماگرفتگی: گرماگرفتگی (وضعیتی که با ضعف عمومی عضلانی، تعریق بیش از حد ناگهانی، تهوع و استفراغ و از حال رفتن همراه است) جدی‌تر از گرفتگی عضلانی ناشی از گرما است. در این وضعیت، دمای بدن ممکن است تا 40 درجه سانتی‌گراد برسد. گرماگرفتگی می‌تواند به گرمازدگی منجر شود.
3) بثورات گرمایی: وقتی در معرض هوای گرم و مرطوب باشید و زیاد عرق کنید، ممکن است دچار نوعی تحریک پوستی به نام بثورات گرمایی شوید. این عارضه به شکل مجموعه‌ای از جوش‌ها یا تاول‌های کوچک قرمزرنگ پدیدار می‌شود. بثورات گرمایی معمولاً در محل خم‌شدن آرنج، زیر سینه‌ها، نزدیک کشاله ران یا بالای سینه و گردن ایجاد می‌شود.
4) استرس گرمایی: اگر شغلی دارید که شما را به کار در شرایط گرم ملزم می‌کند ممکن است استرس گرمایی برایتان پیش بیاید. آتش‌نشان‌ها، معدنچی‌ها و کارگران ساختمانی، مثال‌هایی از افراد حاضر در این مشاغل هستند. استرس گرمایی می‌تواند به گرمازدگی یا گرماگرفتگی منجر شود.
5) گرمازدگی: شدیدترین حالت هایپرترمی، گرمازدگی است. گرمازدگی یک وضعیت تهدیدکننده حیات است و باعث می‌شود دمای بدن به بالای 40 درجه سانتی‌گراد برسد. این موضوع باعث می‌شود مشکلاتی در مغز و سایر اندام‌ها به وجود بیاید. گرمازدگی، به‌ویژه اگر دمای بدن از 41 درجه سانتی‌گراد بالاتر برود، خطرناک است.
گرمازدگی ممکن است علائمی مشابه با گرماگرفتگی داشته باشد؛ اما در افراد گرمازده پوست خشک است، عرق نمی‌کند و وضعیت روانی فرد رو به وخامت می‌رود. این افراد ممکن است تلوتلو بخورند، گیج به نظر برسند، غش کنند، دچار حملات ناگهانی حرکات غیر ارادی شده و بیهوش شوند.
علائم گرمازدگی از فردی به فرد دیگر متفاوت است، اما ممکن است شامل موارد زیر شود:
برخی افراد بیشتر از سایرین نسبت به گرما واکنش نشان می دهند. به طور کلی عوامل زیر در بروز گرمازدگی نقش دارند:
در اولین اقدام در مواجهه با فرد گرمازده باید خونسردی خود را حفظ کرده و با اورژانس تماس بگیرید. سپس می توانید تا زمان رسیدن اورژانس، اقدامات زیر را انجام دهید:
سندرم زجر تنفسی حاد (ARDS) که در آن مایعات در کیسه‌های هوایی ریه تجمع کرده و از ورود هوا به آن‌ها ممانعت می‌کنند. این مسئله باعث کمبود اکسیژن در فرد می‌شود.
امیدوارم این مقاله برای شما عزیزان مفید باشد تا بتوانید در این روزهای داغ تابستان از گرمازدگی خود پیشگیری کرده و در صورت مواجه شدن با فرد گرمازده، اقدامات لازم را برای کمک به فرد مصدوم انجام دهید. این روزها اگر باید در زمان اوج گرما، در فضای باز حضور داشته باشید، حتما یک بطری یا قمقمه آب و یا آبمیوه خنک به همراه خود داشته باشید و محل قرارگیری شما به گونه‌‌ای باشد که در سایه رفت و آمد کنید.
