الهه جهانبخش
الهه جهانبخش
خواندن ۶ دقیقه·۲ سال پیش

سرطان پوست چیست؟ انواع،علائم و روش‌های پیشگیری

در مقاله قبلی در سایت ویرگول درباره علت اصلی به وجود آمدن سرطان پوست صحبت کردم و اشاره کردم که نور خورشید عامل اصلی ابتلا به انواع سرطان‌های پوست است و برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری کشنده و خطرناک بهتر است تا حد امکان در معرض نور خورشید - مخصوصا در این روزهای گرم تابستان - قرار نگیرید. اگر مجبور به این کار هستید حتما از کرم ضد افتاب مناسب استفاده کنید.

در انتهای مقاله قبلی اشاره کردم که به زودی یک مقاله جامع درباره سرطان پوست برای شما عزیزان می‌نویسم. امیدوارم این نوشته نیز برای شما مفید باشد و بتواند با دادن آگاهی به شما عزیزان سبب شود که بیش از پیش به پوست خود اهمیت داده و از یک بیماری خطرناک پیشگیری کنید.

سرطان پوست چیست؟

سرطان پوست یکی از انواع سرطان است که از طریق رشد و تکثیر بیش از حد و بی‌رویه سلول‌های پوستی به وجود میآید. در اکثر موارد سرطان پوست در نتیجه تابش بیش از حد پرتوهای فرابنفش است که یا به صورت پرتوهای طبیعی خورشید و یا از طریق سالن‌های سولاریوم و برنزه کردن بدون آفتاب بر سطح پوست می‌تابد.

به طور کلی پرتوهای فرابنفش با نفوذ به سطح پوست DNA سلول‌های پوستی را تحت تاثیر قرار داده و باعث جهش‌ژنتیکی این سلول‌ها می‌شود. پس از تغییر ژنتیک سلول‌های پوستی، این سلول‌ها به رشد و تکثیر شدن ادامه می‌دهند. در نهایت این ازدیاد به حدی می‌رسد سرطان پوست را به وجود می‌آورد.

علائم سرطان پوست

برای شناخت علائم سرطان پوست، باید با انواع این سرطان آشنا شوید زیرا هرکدام از انواع سرطان پوست دارای علائم متفاوتی هستند.

به طور کلی سرطان پوست به دو دسته کلی تسیم می‌شود:

  • سرطان ملانومایی
  • سرطان غیر ملانومایی ( پایه‌ای و سنگفرشی )

سرطان ملانومایی

سرطان ملانومایی یا ملانوما جدی‌ترین شکل سرطان پوست است. در این بیماری سلول‌های تولید کننده رنگدانه (ملانین) به طور غیر قابل کنترلی رشد می‌کنند. ملانوما گاهی به طور ناگهانی و بدون هیچ علامتی بروز می‌کند. همچنین، ممکن است روی یک خال ساده پوست که از قبل وجود داشته، پیشروی کند یا به صورت یک تیره زیر ناخن، خود را نشان دهد.

طبق نتایج مطالعاتی که از سال 1982 تا 2011 انجام شده، مبتلایان به سرطان‌ ملانوما در آمریکا 2 برابر شده‌اند و این روند همچنان رو به افزایش است. متاسفانه در کشور ما آمار دقیقی از میزان مبتلایان به سرطان پوست وجود ندارد، اما با بررسی‌های کلی و مقایسه موارد مشابه، می‌توان گفت این آمار به نسبت جمعیت، نمی‌تواند بهتر از میانگین جهانی باشد.

عوامل خطر برای ابتلا به ملانوما

به طور کلی ویژگی‌های زیر امکان ابتلا به ملانوما را افزایش می‌دهند:

  • داشتن خال‌های بزرگ یا غیر عادی
  • داشتن خال‌های معمولی زیاد (بیش از 50 خال)
  • سابقه خانوادگی ابتلا به ملانوما
  • حساسیت پوستی به خورشید (افرادی که به سرعت آفتاب سوخته می‌شوند، موهای قرمز یا بلوند دارند یا رنگ چشمشان روشن است.)
  • داشتن سابقه‌ آفتاب گرفتن زیاد یا برنزه کردن در سولاریوم
  • وجود سابقه سرطان ملانوما یا سرطان‌های پوستی دیگر (سرطان سلول‌های پایه‌ای و سنگفرشی که از ملانوما شایع‌ترند).
  • سابقه سرطان‌های دیگر مثل سرطان سینه یا تیروئید.

علائم سرطان ملانوما

شناسایی تغییرات پوستی بهترین راه برای تشخیص زود هنگام ملانوماست. این بیماری معمولاً روی کتف و اطراف آن، از سرشانه تا زیر شکم، پایین پاها، سر و گردن به وجود می‌آید. ملانوما در زنان 15 تا 29 سال معمولاً از سر شانه‌ها تا زیر شکم ایجاد می‌شود و رشد می‌کند. دلیل آن هم ممکن است، برنزه کردن بدن به صورت غیرمتعارف (پرخطر) باشد.

سرطان ملانوما پوست ممکن است در بخش‌هایی از بدن در رنگین پوستان ایجاد شود که به طور معمول در معرض آفتاب نیست. مانند کف دست، کف پا، کشاله ران، داخل دهان و زیر ناخن‌ها.

متخصصان آکادمی درماتولوژی آمریکا تاکید دارند که همه مردم تمام سطح پوست خود را به طور منظم بررسی کنند. یعنی شما باید تمام بدن خود (از جمله پشت، پوست سر، کف دست، کف پا و بین انگشتان پا و زیر ناخن‌ها) را بررسی کنید.

بررسی خال روی پوست

اگر متوجه خالی روی پوستتان شدید، باید به موارد زیر (علائم هشدار دهنده ملانوما) دقت کنید:

  • عدم تقارن: نیمی از خال با نیمه دیگر آن مطابقت ندارد.
  • لبه‌های نامنظم: لبه‌های خال ناصاف، ناهموار، دندانه دار و محو است.
  • رنگ: رنگدانه‌های آن یکنواخت نیست. سایه‌های برنز، قهوه‌ای و سیاه یا خط‌های قرمز، سفید و آبی روی خال دیده می‌شود.
  • قطر: معمولاً ملانوما در زمان تشخیص 6 میلی متر قطر دارد. ولی، ممکن است کوچکتر از این اندازه نیز باشد.
  • رشد و تغییر: خال یا ضایعه پوستی، متفاوت از خال‌ها و ضایعات دیگر به نظر می‌رسد. یعنی اندازه، رنگ یا حالت ظاهری آن تغییر می‌کند.

سرطان غیر ملانومایی

سرطان پوست پایه و سنگفرشی رایج ترین نوع سرطان پوست می باشند. به احتمال زیاد در مناطقی از بدن شما که بیشتر در معرض آفتاب قرار دارد، مانند سر و گردن، ایجاد می شوند. آنها کمتر از سایر انواع سرطان پوست گسترش یافته و تهدید کننده زندگی می شوند. اما در صورت عدم درمان، می توانند بزرگتر شده و به سایر قسمت های بدن شما سرایت کنند.

علائم سرطان غیر ملانومایی

علائم و نشانه های سرطان پایه‌ای و سنگفرشی پوست عبارتند از:

  • برآمدگی‌های قرمز و سفت
  • زخم مسطح همراه با پوسته زبر
  • زخمی جدید یا نواحی برجسته روی زخم‌های قدیمی
  • لکه فلسی شکل و زبر بر روی لب‌ها که می‌تواند به زخم باز تبدیل شود
  • زخم قرمز رنگ یا لکه‌ای زبر داخل دهان
  • لکه‌های برجسته و قرمز یا زخم شبیه زگیل در داخل یا روی مقعد یا روی ناحیه تناسلی


پیشگیری از سرطان پوست

بهترین روش پیشگیری از سرطان پوست قرار نگرفتن در معرض نور خورشید و استفاده از کرم ضد افتاب است. سایر روش‌های پیشگیری از سرطان پوست عبارت است از:

  • همیشه در سایه راه بروید. هیچ گاه برای زمانی طولانی (بیشتر از یک ساعت) در معرض نور مستقیم آفتاب نباشید.
  • برای محافظت از صورت و گوش‌های خود از کلاه آفتاب‌گیر و لبه‌بلند استفاده کنید.
  • بلوزهای آستین بلند و شلوار بپوشید تا از دست‌ و پاهای خود در برابر خورشید مراقبت کنید. مراقب پوست مچ پا و سطح روی پاهایتان هم باشید.
  • برای جلوگیری از آفتاب سوختگی از کرم ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر، استفاده کنید. به این ترتیب که 30 دقیقه قبل از خروج از منزل (حتی در هوای ابری) کرم را بر پوست خود بمالید و آن را هر دو ساعت یکبار تجدید کنید. (کرم‌های ضد آفتاب طیف گسترده در برابر هر دو پرتو فرابنفش A و B جلوگیری می‌کنند).
  • عینک آفتابی استاندارد بزنید تا از چشمان خود محافظت کنید.
  • از یک بالم لب استفاده کنید که SPF آن در سطح ضد آفتاب باشد.
  • سعی کنید بین ساعت‌های 10 صبح تا 4 بعد از ظهر بیرون نروید و هنگامی که طول سایه‌تان از خودتان کوتاه‌تر است، در معرض تابش خورشید قرار نگیرید.
  • زمانی‌که در نزدیکی آب یا در معرض برف و شن قرار دارید بیشتر احتیاط کنید، چراکه این موارد اشعه‌های مضر آفتاب را منعکس می‌کنند و امکان آفتاب‌ سوختگی را افزایش می‌دهند.
  • همیشه تمام پوست بدن خود را پایش کنید و هر تغییری در خال‌های بدنتان را سریع به پزشک متخصص نشان دهید.

کلام آخر

امیدوارم که نکات گفته شده برای شما مفید باشد و به پوست خود بیش از پیش اهمیت بدهید تا هیچوقت به سرطان پوست و آسیب‌های دیگر پوستی مبتلا نشوید. اگر نظری یا پیشنهادی دارید حتما در قسمت نظرات برایم بنویسید.

امیدوارم همیشه خوب و سالم و سلامت باشید.

منابع : سایت‌های Lafarrerr و Pardiscancer

سرطان پوستانواع سرطان
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید