تعریف علمیِ امید معمولاً در روانشناسی ارائه میشخ و یکی از معتبرترین چارچوبها مربوط به نظریهی امید اسنایدر (Snyder’s Hope Theory) است:

تعریف علمی امید
در روانشناسی، امید یک سازهی شناختی–انگیزشی است که به توانایی فرد برای: تعیین اهداف، یافتن مسیرهای رسیدن به آنها، و حفظ انگیزه برای حرکت در این مسیرها اشاره داره .
امید یه تعریفی داره
طبق طبقه بندی اسنایدر امید از دو مؤلفهی اصلی تشکیل میشود:
1. مسیرسازی (Pathways Thinking)
توانایی ادراک و طراحی راههای مختلف برای رسیدن به یک هدف ، حتی وقتی یک مسیر بسته میشود.
2. عاملیت یا اراده (Agency Thinking)
احساس انرژی ذهنی و باور درونی به اینکه
«من میتوانم این مسیر را دنبال کنم و ادامه بدهم». این امید نیست .
🔹 امید فقط «خواستن» نیست؛
🔹 فقط «مثبت فکر کردن» هم نیست؛
🔹 بلکه ترکیبِ فکرِ راهحل + انگیزهی پیگیری است.
تمایز امید با مفاهیم نزدیکش چیه ؟
خوشبینی: انتظار پیامد مثبت، حتی بدون برنامه مشخص
تابآوری: توان بازگشت بعد از ضربه
امید: داشتن هدف + راه + انگیزه
مطالعات نشان دادهاند که سطح بالاتر امید با:
سلامت روان بهتر،افسردگی و اضطراب کمتر،پایبندی درمانی بالاتر،عملکرد تحصیلی و شغلی بهتر ارتباط معنادار دارد.
در نهایت امید یعنی دیدن روش های رسیدن به یک هدف و نه خوشبینی صرف . امید، یک مهارت ذهنی قابل تقویت است، نه صرفاً یک احساس.
و دقیقاً به همین دلیل، در مداخلات درمانی و توانبخشی آموزش داده میشود.