وقتی ذهن شما تجربه‌های جدیدی داشته باشد، سالم‌تر می‌ماند. این تمرین‌های کوچک ذهنی موجب تقویت حافظه می شوند.
تمرین‌های اعصاب مثل جلسات ورزشی پی در پی برای مغز هستند
وقتی مغز شما چیزهای جدیدی را همراه با احساسات فیزیکی مثل بینایی، بویایی، حس لامسه، چشایی و شنوایی تجربه می‌کند، این حس‌ها ناحیه‌های مختلف مغز را بیشتر به هم اتصال می‌دهد. همین موجب می‌شود سلول‌های عصبی مواد معدنی بیشتری برای مغز تولید کنند. این مواد به حافظه ما کمک خواهند کرد و سلول‌های عصبی اطراف را قوی‌تر می‌کنند طوری که مغز دیگر تحت تأثیر مشکلات حافظه بر اثر کهولت سن قرار نمی‌گیرد.
این تمرین‌هایی که دکتر لارنس کاتز (Lawrence C. Katz) دکتر پی اچ دی و منینگ رابین در کتاب “مغز خود را زنده کنید” پیشنهاد می‌دهند را در برنامه روزانه خود انجام دهید و ببینید شاهد چه تغییرات عظیمی خواهید شد.
تحقیقات نشان داده که استفاده از نیمکره مخالف مغز (که دقیقاً همین تمرین است) موجب سرعت بخشی به کارایی کورتکس می‌شود. کورتکس فرآیند جابجایی اطلاعات از دست‌ها را به عهده دارد. این تمرین می‌گوید دندان‌های خود را با آن دستی مسواک کنید که اصولاً مورد استفاده نیست. یعنی برای راست دست‌ها، دست چپ و برای چپ دست‌ها، دست راست! یادتان نرود که حتی درِ خمیردندان را هم باید با همان دست کم قدرت باز کنید!
با این کار احتمالاً دست‌هایتان خیلی از قسمت‌های بدن را لمس می‌کند که با چشم نمی‌توانستید ببینید، سپس این اطلاعات را به مغز منتقل می‌کند، مثل گوش‌ها و پشت گردن! تمرین این طور است که فقط از حس لامسه استفاده کنید البته حواستان باشد زخمی نشوید یا با حرارت آب داغ نسوزید! سعی کنید با حس لامسه شیرهای آب را به اندازه‌ای باز کنید که حرارت آب تنظیم شود و دما متعادل گردد. سپس خود را بشویید، اصلاح کنید و تمام این کارها را چشم بسته انجام دهید.
مطالعات مغزی نشان می‌دهند که کارهای جدید، بخش‌های اعظمی از کورتکس را تمرین می‌دهند و سطح فعالیت مغز در بخش‌های مختلف را بیشتر می‌کنند. وقتی شما کارهای تکراری می‌کنید، این فعالیت‌های مغزی از کار میفتند. در این تمرین شما باید زمان صبحانه خوردن و لباس پوشیدن را جابجا کنید. همه ما اصولاً ابتدا صبحانه می‌خوریم و سپس برای بیرون رفتن آماده می‌شویم. پس می‌توانید برعکس این را انجام دهید. از طرفی می‌توانید شبکه تلویزیونی که تا به حال نمی‌دیدید را تماشا کنید، حتی تماشای برنامه کودک هم می‌تواند کار جدیدی باشد.
در کتاب «قله» از اندرس اریکسن و ترجمه «پیام بهرام پور»، از تحقیقات شگفت انگیز پیرامون موفقیت و تخصص در هر کاری، رمزگشایی شده است:
وقتی به وسایلی که منظم چیده شده‌اند نگاه می‌کنید، ذهن شما سریع آن را می‌شناسد و نیمکره چپ شما کار می‌کند اما وقتی لوازم خانه برعکس باشند، نیمکره راست دست به کار می‌شود و می‌خواهد ببیند آن وسیله، تصویر یا کالا دقیقاً چیست، چه رنگی دارد و دقیقاً چه مدلی است. پس در این تصویر، میز وسط، ساعت، تقویم و عکس‌هایی که به دیوار زده‌اید را برعکس کنید.
یا اگر دور سفره می‌نشینید، جابجا شوید. در اکثر خانواده‌ها، هرکس برای خود جایی دارد، چه پشت میز و چه دور سفره! مثلاً پدرها باید سمتی از میزغذاخوری یا سفره بنشینند که حتماً تلویزیون را ببینند و مادرها باید در قسمتی باشند که به آشپزخانه نزدیکتر است.
بهتر است تجربه جدیدی داشته باشید! در این تمرین می‌توانید در جای یکدیگر بنشینید و چندباری هم در مکان‌هایی باشید که آنچه میخواهید در دسترستان نباشد، نزدیکی به آشپزخانه، دیدن تلویزیون!
این مقاله را بخوانید تا بدانید در مغز ما چه فعل و انفعالاتی صورت می‌گیرد؟
12 حقیقت علمی در مورد یادگیری و مغز
احتمالاً خیلی وقت از آخرین باری که یک قهوه یا چای را بوییده‌اید می‌گذرد. اما اگر اینطور نیست، با اضافه کردن یک چاشنی، مثل وانیل، زعفران، هل یا پوست پرتقال در چای خود، بوی جدیدی به مشام شما خواهد خورد و رگ‌های عصبی بینی به کار خواهند افتاد. پس در این تمرین آن بویی که مورد علاقه‌تان است را برای یک هفته بالای تخت خود بگذارید. در شیشه را باز کنید، ببویید و دوباره به بقیه کارهایتان مشغول شوید.
هیپوکامپوس، بخشی از مغز است که فرآیند به خاطر سپاری را به عهده دارد خصوصاً وقتی پای بو، صدا یا منظره‌ای در میان باشد. در اینجا بهتر است برای تقویت حافظه، بوهای جدید و صداهای جدید را تجربه کنید. باز کردن پنجره خانه یا اتومبیل ماشین در حین حرکت می‌تواند کمک خوبی باشد!
مغز ما همیشه به دنبال سرنخ‌های دیدنی است تا بتواند تغییرات را تشخیص دهد و تفاوت دو چیز را بفهمد. اما حس لامسه هم همین کار را انجام می‌دهد منتها با این روش فعالیت‌های بخش‌های کورتکسی زیاد می‌شود، اطلاعات بیشتر منتقل می‌شوند و درنتیجه سیناپس‌های مغز قوی‌تر خواهند شد. (در افراد بزرگسال که بینایی خود را از داده‌اند می‌بینیم که از چطور از الفبای بریل (Braille Alphabet) استفاده می‌کنند، تصویر آن را می‌توانید در عکس زیر مشاهده کنید. مطمئناً همه آن را دیده‌ایم).
چون با این روش آنها یاد می‌گیرند که با حس لامسه، چیزی را ببینند که قرار بوده با چشم دیده شود.
در این تمرین شما می‌توانید یک مشت پول خرد در جیب خود بریزید و به پیاده روی بروید یا حتی در حین رفت و آمد به محل کار این کار را انجام دهید. سپس هر چند وقت یکبار که گوشه‌ای ایستادید آنها را در جیب خود لمس کرده، بشمرید، جنس و حالت آنها را درک کنید.
وقتی ذهن را مجبور کنید بین انتخاب‌ها و گزینه‌های مختلف تصمیم بگیرد، قوی‌تر می‌شود. پس در این تمرین از یک نفر بخواهید به شما چیزی بدهد، یک شیء ساده و بعد باید اسم 10 چیزی که حدس می‌زنید باشد را بگویید. مثلاً یک تیوب کِرِم می‌تواند تیوب خمیردندان یا هر چیز دیگری باشد.
طراحی مغازه‌ها از عمد اینطور است که همه لوازم موردنیاز و مفید ما را داشته باشند طوری که بتوانیم آنها را ببینیم و بخریم. وقتی شما خرید می‌کنید، دقیقاً همه چیز را نمی‌بینید بلکه فقط به دنبال چیزهایی هستید که در آن زمان خاص به آنها احتیاج دارید. این بار فقط در راهروهای سوپرمارکت قدم نزنید بلکه کنار قفسه‌ها بایستید، از بالا تا پایین، همه را بررسی کنید. اگر چیزی دیدید که تا به حال آن را ندیده بودید، آن را بردارید، مواد تشکیل دهنده‌اش را بخوانید و راجع به آنها فکر کنید. اصلاً نیاز نیست آن را بخرید، فقط کافیست کار روزمره خود را انجام ندهید: یعنی در راهروها قدم نزنید و فقط به دنبال آن کالا یا خوراکی که میخواهید نباشید. این یک تجربه جدید است.
با انجام فعالیت‌های هنری که غیرکلامی هستند و بیشتر احساسات را درگیر می‌کنند، انگار که در کورتکس جشنی به پا می‌شود. وقتی طرح و نقاشی جدیدی خلق می‌کنیم، به آن بخشی از مغز رجوع کرده‌ایم که عاشق اَشکال، رنگ‌ها و جنس است. در این حالت بخش منطقی مغز به ندرت کار می‌کند و افکار ما کاملاً متفاوت عمل می‌کند. در این تمرین گروهی بنشینید و هریک منظره‌ای بکشید: از یک فصل سال، از یک احساس یا رویدادی که به تازگی رخ داده!
تحقیقات علمی نشان داده‌اند که محروم کردن خود از روابط و دوری از مردم تأثیر منفی روی فعالیت‌های شناختی و درونی دارد.
تشنه هستید؟ از یک مغازه نوشیدنی بخرید، نه اینکه خودتان در خانه آن را تهیه کنید. به فروشنده پول دهید بجای اینکه از کارت اعتباری استفاده کنید. همین کار باعث مکالمه و روابط بیشتر می‌شود.
وقتی ما کتابی را بلند می‌خوانیم یا به خواندن کسی گوش می‌دهیم، مغزمان متفاوت از زمانی عمل می‌کند که خودمان بی صدا در دل مطلبی می‌خوانیم.
از دوست، خواهر یا برادر خود بخواهید تا با هم کتاب بخوانید. سعی کنید وارد نقش شوید. هر کس می‌تواند صحبت‌های یک نفر را بخواند یا یک نفر بلند بخواند و دیگری گوش دهد و برای فصل بعد این روند تغییر کند. شاید کمی زمان ببرد تا در این کار ماهر شوید اما بلاخره مغز شما عادت خواهد کرد.
سیستم بویایی شما توانایی‌های زیادی دارد، می‌تواند میلیون‌ها بو را تشخیص دهد البته اگر با ترکیب بوهای مختلف فعالش کنید. بو و رایحه رابطه مستقیمی با مرکز احساسات شما در مغز دارد. رایحه‌های مختلف می‌توانند احساسات متفاوتی را در شما بیدار کنند پس یک خوراکی جدید انتخاب کنید یا سبزیجات، میوه‌ها، گل‌ها و حتی کالاهای بسته بندی شده مختلف را ببویید تا این بخش از مغز فعال شده و ذهن شما را قوی‌تر کند.
با این 14 تمرین ساده اما جالب می‌توانید مغز، حافظه و ذهن خود را قوی‌تر کنید. ذهن، قدرتمندتر و تواناتر از چیزی است که شما می دانید و استفاده می‌کنید
