ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) یک بیماری مزمن و پیشرونده سیستم عصبی مرکزی است که باعث ایجاد اختلالات حرکتی، حسی، شناختی و روانی میشود. این بیماری به دلیل آسیب به میلین و رشتههای عصبی در مغز و نخاع ایجاد میشود و میتواند تأثیرات عمیقی بر کیفیت زندگی بیماران داشته باشد. کاردرمانی بیماران مبتلا به ام اس به عنوان یکی از روشهای توانبخشی، نقش مهمی در بهبود عملکرد و افزایش استقلال بیماران مبتلا به ام اسایفا میکند. این مقاله به بررسی جامع کاردرمانی در بیماران ام اس میپردازد.
کاردرمانی در بیماران ام اس با اهداف زیر انجام میشود:
۱. بهبود عملکرد حرکتی: کمک به بیماران برای حفظ یا بهبود تواناییهای حرکتی و کاهش ضعف عضلانی.
۲. افزایش استقلال: کمک به بیماران برای انجام فعالیتهای روزمره زندگی به صورت مستقل.
۳. کاهش خستگی: ارائه راهکارهایی برای مدیریت خستگی که یکی از شایعترین علائم ام اس است.
۴. بهبود تعادل و هماهنگی: تمرینات و تکنیکهایی برای بهبود تعادل و کاهش خطر افتادن.
۵. حمایت روانی: ارائه حمایت روانی و کاهش استرس و اضطراب مرتبط با بیماری.
۶. بهبود عملکرد شناختی: تمرینات شناختی برای بهبود حافظه، توجه و سایر عملکردهای شناختی
قبل از شروع کاردرمانی، ارزیابی جامعی از وضعیت بیمار انجام میشود. این ارزیابی شامل موارد زیر است:
– تاریخچه پزشکی: بررسی سابقه پزشکی و علائم بیمار.
– ارزیابی حرکتی: بررسی قدرت عضلانی، دامنه حرکتی، تعادل و هماهنگی.
– ارزیابی عملکردی: بررسی توانایی بیمار در انجام فعالیتهای روزمره زندگی مانند لباس پوشیدن، غذا خوردن و حمام کردن.
– ارزیابی شناختی: بررسی عملکردهای شناختی مانند حافظه، توجه و حل مسئله.
– ارزیابی روانی: بررسی وضعیت روانی بیمار و تأثیر بیماری بر کیفیت زندگی.
مداخلات کاردرمانی در بیماران ام اس متنوع و متناسب با نیازهای فردی هر بیمار طراحی میشود. برخی از این مداخلات عبارتند از:
– تمرینات تقویتی: تمریناتی برای تقویت عضلات ضعیف و بهبود قدرت عضلانی.
– تمرینات دامنه حرکتی: تمریناتی برای حفظ یا افزایش دامنه حرکتی مفاصل.
– تمرینات تعادلی: تمریناتی برای بهبود تعادل و کاهش خطر افتادن.
– تکنیکهای جبرانی: آموزش روشهای جدید برای انجام فعالیتهای روزمره در صورت وجود محدودیتهای حرکتی.
– استفاده از وسایل کمکی: معرفی و آموزش استفاده از وسایل کمکی مانند واکر، عصا و وسایل تطبیقی برای غذا خوردن و لباس پوشید
– تمرینات حافظه: تمریناتی برای بهبود حافظه کوتاهمدت و بلندمدت.
– تمرینات توجه و تمرکز: تمریناتی برای بهبود توجه و تمرکز در انجام وظایف.
کاردرمانی بیماران مبتلا به ام اس یک رویکرد جامع و چندوجهی است که به بهبود عملکرد حرکتی، افزایش استقلال، کاهش خستگی و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک میکند. با استفاده از مداخلات متناسب با نیازهای فردی هر بیمار و حمایت خانواده و مراقبان، میتوان به نتایج مطلوبی در مدیریت این بیماری دست یافت. کاردرمانی نه تنها به بهبود علائم فیزیکی کمک میکند، بلکه نقش مهمی در حمایت روانی و اجتماعی بیماران ایفا میکند.
