در قسمت اول درباره ی ماهیت افسردگی صحبت کردیم و عللش رو اختصارا شرح دادیم و گفتیم چه بلایی سر مغزمون میاره !!!
توی این بخش از مقاله می خوایم در رابطه روش های درمان افسردگی صحبت کنیم و ببینیم اگه مبتلا به افسردگی شدیم چه وردی باید به کار بگیریم که بتونیم ازش خلاص بشیم و چه راهکارهایی پیش پامون هست.
به طور کلی درمان های افسردگی به چهار دسته تقسیم می شن :
1-روان درمانی
2-دارو درمانی (داروهای روان_تنی)
3-درمان های تهاجمی پزشکی
4-استراتژی های خودیاری
در این مقاله سعی می کنیم تا هر کدوم از این روش ها رو به اختصار توضیح بدیم.
حتما تا حالا اسم روان درمانی به گوشتون خورده و هر کدومتون یه ایده ی خاصی از روان درمان دارید اما اگه خواسته باشیم به صورت علمی یه تعریف جامع از روان درمانی ارائه بدیم باید بگیم روان درمانی یعنی علم به کاربستن روش های روان شناختی از طریق تعاملات بین فردی بین مراجع و درمانگر به منور کاهش و حل مشکلات روانی مراجع و بهبود مهارت های اجتماعی و عاطفی و فردی وی.
اما روان درمانی خودش به ده ها شاخه تقسیم می شه که هر شاخه از یک جنبه به روان انسان نگاه می کنه، قصدمون در این مقاله اینه که متدهایی که در درمان افسردگی بیشترین کارایی رو دارن به اختصار بهتون معرفی کنیم.
1-درمان بین فردی (IPT) : تمرکز درمان بین فردی بر روابط بین افراد هست و ایده اینکه افسردگی ماحصل مشکلات در ارتباطات میان فردی هست و اگر درمانگر بتونه از طریق ارتقای مهارت های اجتماعی و بازسازی تعاملات بین فردی در اتاق درمان و آموزش مهارت های حل تعارض ، توانایی فرد رو در برقراری ارتباط و تعاملات فردی بالا ببره در نتیجه مشکل افسردگی خود به خود حل می شه.
2-درمان شناختی-رفتاری (CBT) : درمان شناختی رفتاری طراحی شده تا با استفاده از یک سری تکنیک ها در اتاق درمان افکار منفی و طرحواره های رفتاری ک هباعث ایجاد افسردی در بیمار میشه رو تغییر بدن ، این رویکرد یه رویکرد کوتاه مدت و متمرکز بر وضعیت حال بیمار هست و بر گذشته ی بیمار توجهی نشون نمی ده. همچنین درمان شناختی رفتاری رو میشه به صورت آنلاین و غیر حضوری نیز دریافت کرد.در ضمن معمول ترین روش درمان نیز هست
3-روان درمانی روان پویشی : شبیه تصور عامیانه از روان درمانی و روان شناسی هست و برمبنای نظریات روانکاوهای برجسته ای مثل فروید و یونگ و آدلر و..... بنا شده. در جلسات درمان که معمولا طولانی مدت هستند و بیشتر از 6 ماه طول می کشن شما یاد می گیرید بسیاری از مشکلات و شخصیت ما در اثر تجربیات گذشته ما به خصوص در دوران کودکی و در روابط با والدین مون شکل گرفته است . تعارضات حل نشده در ناخوآگاهمون سبب بروز بیمارهایی روانی نظیر افسردگی می شن و وظیفه ی درمانگر کمک به افراده تا به ناخودآگاهشون دست پیدا کنن و ریشه ی این مشکلات رو پیدا کنن و حلشون کنن.
4-خانواده درمانی : این شیوه ی درمان به نقش خانواده و نقش هایی که هر کدوم از اعضای خانواده دارد در شکل گیری شخصیت تاکید داره و عنوان می کنه مشکل در کارکرد واحد خانواده می تونه باعث ایجاد مشکل در تمامی اعضای خانواده بشه و برای رفع مشکلات باید تعاملات بین فردی در اعضای خانواده مجدد برنامه ریزی بشه و نقش ها دوباره تنظیم بشن.
با پیشرفت علم پزشکی دیدگاه های روان پزشکا به بیماری های روانی دیدگاه زیستی شده و بسیاری از روان پزشک ها معتقد هستند که علل افسردگی علل زیستی نظیر ژن ها و وراثت، اختلال در انتقال دهنده های عصبی ، اختلال در مغر ، مشکل در نورون ها و..... می باشد. در نتیجه این دسته از افراد روی آوردن به تولید داروهایی که علل زیستی افسردگی رو- مقاله ی پیشین بهش اشاره کردیم- مورد هدف قرار دادن و اتفاقا بسیار هم موثر بودند و یکی از روش های موثر در درمان افسردگی دارو درمانی و استفاده از دارو هی ضد افسردگی می باشد. اما لازم به ذکر هست که دارو درمان به تنهایی نمی تونه مشکل فرد رو برطرف کنه و حتما باید همراه با روان درمانی ارائه بشه وگرنه تاثیر موقتی و ناچیزی به جا می گذاره. بعضی از انواع دارو های موثر بر افسردگی عبارت اند از :
1-مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRI) : پر استفاده ترین داروهای مربوط به درمان افسردگی می باشند و در برند های متفاوت نظیر پروزاک، پاکسیل، سرترالین، سلکسا و.... تجویز می شن.
این دارو ها هم در درمان افسردگی های خفیف و هم شدی مورد استفاده قرار می گیرند و طرز کارشون اینطوریه ککه مانع جذب سورتونین (هورمون شادی بخش) می شن در نتیجه این هورمون در فضای بین سیناپسی(فضایی بین دو نورون) زیاد می شه و باعث ایجاد حالت سرخوشی می شه.
ایده اینه که افراد افسرده در ترشح سروتونین مشکل دارن و کمبود سروتونین باعث ایجاد وضعیت افسرده در افراد می شه.
2-مهارکننده های بازجذب سروتونین و نوراپی نفرین(SNRI): این دارو ها علاوه بر کنترل جذب سورتونین ، در جذب نوراپی نفرین یکی دیگر از اتقال دهنده های عصبی موثر در خلق و خو که هیجات و لذت آنی رو ایجاد میکنه، سعی در حل مشکل افسردگی داره.
3-مهار کننده های بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین (NDRI) : ریتالین یکی از پر مصرف ترین داروهای ضد افسری که در درمان ADHD نیز کاربرد داره در این شاخه قرار می گیره
انواع دیگر دارو ها نیز هستند که کمک می کنن افسرگی درمان بشه اما استفاده از داروهای ضد افسردگی به صورت خود سرانه بسیار خطرناکه و خطر اعتیاد و اوردوز و از کار افتادن کلیه و کبد رو به همراه داره پس به هیچ عنوان به صورت سرخود این داروها رو مصرف نکنید.
این روش های درمانی بر مبنای تحریک مغر و عصب های اون از طریق شوک الکتریکی هستند و مبنای تهاجمی دارند.
1-شوک درمانی : تهاجمی ترین متد
2-تحریک مغناطیسی ترانس کرانیال
3- تحریک عصب واگوس
این روش ها سعی می کنن از طریق ارسال پالس های الکتریکی به مغر و نورون ها شیمی و محیط مغر رو تغییر بدن و در واقع اونو به تنظیمات کارخانه برگردونن. این روش ها در شرایط بسیار حاد افسردگی و وقتی بیمار به هیچ کدوم از متد های دیگه واکنش نشون نداد و بهبود پیدا نکرد تجویز می شن.
خوشبختانه افسردگی از اون دسته بیماری های روانی هستش که خود شما نیز از طریق یه سری متد ها و روش ها می تونید در کاهش اون نقش داشته باشید که نمونه ی بعضی از اون ها رو به صورت خلاصه عنوان می کنم
1-گروه های حمایتی : یه گروه حمایتی مجموعه ای از افراد دارای یه مشکل واحد مثل افسردگی به همراه یک درمانگر/تسهیل گر هستش. در این گروه ها افراد در رابطه با خودشون و مشکلشون صحبت می کنن و از حمایت سایر اعضای گروه برخوردار می شن و اعضای گروه به کمک همدیگه در درمان افسردگی قدم به قدم جلو میرن و پیشرفت می کنن
2-منابع آنلاین : هر چی بیشتر در باره ی افسردگی بدونیم بهتر می تونیم در برابر اون مقابله کنیم امروزه در عصر اینترنت ما هزاران سایت و مقاله و کتاب و چت روم می تونیم پیدا کنیم که به ما کمک می کنن تا با افسردگی بهتر مقابله کنیم و از طریق تغییر سبک زندگیمون این بیماری رو شکست بدیم.
البته اطمینان از صحت مطالب این منابع خیلی مهمه و بسیاری از این منابع ترویج هنده ی روان شناسی زرد هستند و می تونن باعث بد تر شدن حالمون بشن
مزیتش هم اینکه همیشه در دسترس هستن.
3- تغییر در سبک زندگی : تحقیقات نشون داده که تغییر در رژیم غذایی و ورزش کردن می تونه در درمان افسردگی بسیار موثر باشه و سبب تنظیم شیمی مغز بشه و همچنین مجدد هورمون های شادی رو در بدنمون ترشح کنه. پیاده روی و خواب منظم یکی از بهترین متد های خودیاری هستش
لینک منابع برای مطالعه ی بیشتر:
https://www.verywellmind.com/what-is-the-link-between-exercise-and-depression-5089055
https://www.verywellmind.com/tips-for-living-with-depression-1066834
https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/clinical-depression/treatment/
https://www.helpguide.org/articles/depression/depression-treatment.htm
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/depression/diagnosis-treatment/drc-20356013