document orientation
مدرکمحوری یا مدرکگرایی معضلی است که از بیتوجهی به افراد خلاق، نوآور و کارآفرین و توجه به مدرک و استخدام دولتی پدید میآید. این روند در مقابل مهارت محوری و کارمحوری قرار میگیرد. مدرکگرایی یکی از ابعاد افزایش معضل بیکاری در برخی از کشورها میباشد
دلبستگی شدید به مدرک، رتبه، یا عنوان تحصیلی یکی از نمودهای ساختار «پدر درونیِ ضعیف» است.
فردی که ارزشهای درونیِ پایداری ندارد، هویت خود را بر اساس تأیید بیرونی میسازد—و یکی از پذیرفتهشدهترین ابزارهای تأیید اجتماعی در دنیای امروز، مدرک و عنوان علمی است.
این افراد معمولاً:
مدام به مدرک، دانشگاه، رتبه یا سطح علمی خودشان یا دیگران اشاره میکنند؛
نگراناند که «کافی» نباشند و در نتیجه به جمعآوری گواهینامه و تاییدیهها معتاد میشوند؛
به جای رشد واقعی درونی، به اعتبار بیرونی تکیه دارند تا حس ارزشمندی کنند.
از منظر یونگی:
این توجه وسواسی به عنوان و مدرک، به جای اینکه نشانهای از بلوغ روانی باشد، اتفاقاً میتواند نشانهای از فقدان پدر درونی قوی باشد.
یعنی هنوز ساختار روانیِ درونی شکل نگرفته، و فرد به جای اتکا به ارزشهای وجودی، به قالبهای فرهنگی و انتظارات اجتماعی پناه میبرد.
در این حالت، پرسش پنهان فرد هنوز این است:
«آیا من بدون این مدرکها هم ارزشمند هستم؟»
و اگر پاسخ درونیاش «نه» باشد، یعنی هنوز در مرحلهی نقاب (persona) زندگی میکند، نه در ارتباط با خویشتن اصیل خود.
