قهوه روبوستا (چه دانه ای باشد، چه در فنجان دم کرده یا خود گیاه) به قهوه ای اطلاق می شود که از گونه گیاهی Coffea canephora می آید. قهوه روبوستا کافئین بیشتری دارد و در برابر بیماری ،نسبت به قهوه عربیکا بسیار مقاوم تر است و 40% بازار جهانی را در اختیار دارد
احتمالاً متوجه شده‌اید که تمام قهوه‌های گران‌قیمت فروشگاه قهوه محل شما با برچسب "100% عربیکا" فروخته می شود. اما بقیه قهوه ها چی؟ قهوه Robusta نوع دیگری از قهوه است که به صورت تجاری کشت می شود. قهوه روبوستا به کیفیت پایین و طعم ضعیف شهرت دارد. اما آیا سزاوار این شهرت است؟ یا قهوه عربیکا فقط بازاریابی بهتری دارد؟ در این راهنمای سریع می توانید قهوه روبوستا را بهتر بشناسید و بیاموزید که منشا آن کجاست، چگونه رشد می کند، و از همه مهمتر ، طعم آن چگونه است.
قهوه روبوستا قهوه ای است که از دانه های گیاه Coffea canephora تهیه می شود. Coffea canephora و Coffea arabica تنها دو نوع قهوه هستند که به صورت تجاری رشد می کنند. Coffea canephora به Coffea robusta یا Robusta معروف است زیرا از این دو گیاه قوی تر است. قهوه روبوستا حدود 40 درصد از قهوه تولید شده در سطح جهان را تشکیل می دهد.
منشا قهوه روبوستا آفریقا و ریشه در جمهوری دموکراتیک کنگو و اوگاندا دارد. هنوز هم به صورت تجاری در آفریقا، به ویژه در اوگاندا، تانزانیا و ساحل عاج کشت می شود. اما تولید آن در سراسر جهان گسترش یافته است. بزرگترین تولید کننده روبوستا ویتنام است و پس از آن برزیل و اندونزی قرار دارند.
روبوستا در آب و هوای گرم رشد می کند، دمای ایده آل کشت آن بین 21 تا 30 درجه سانتی گراد است و می تواند در ارتفاعات پایین تر از سطح دریا رشد کند.
قهوه روبوستا در آفتاب کامل به خوبی رشد می‌کند و مزارع بزرگ را قابل دوام می‌کند، اگرچه اینها مطمئناً روی گیاهان محلی و حیات وحش تأثیر منفی می‌گذارند. به دلیل ماهیت قوی آن، روبوستا به طور گسترده ای نسبت به قهوه عربیکا در برابر اثرات تغییرات آب و هوایی مقاوم تر است. اما با گرم شدن سیاره ما ، روبوستا نیز آسیب خواهد دید.
مانند تمام انواع قهوه، قهوه روبوستا دارای طعم های متنوعی است که به شرایط رشد و فرآوری آن بستگی دارد. با این حال، دانه‌های قهوه روبوستا به دلیل ویژگی‌های خاصی شناخته می‌شوند که بسیاری از آنها لزوماً جذاب نیستند. قهوه روبوستا دارای طعم های خاکی و غلات مانند است، اغلب با طعم بادام زمینی یا کنجد مقایسه می شود و اسیدیته بسیار کمی دارد. روبوستا بدنه سنگینی دارد و طعم آن بیشتر از شیرینی به تلخی گرایش دارد. بسیار کافئین بالایی دارد و در هر 227 گرم قهوه دم کرده، 250 میلی گرم کافئین دارد.
به دلیل این ویژگی‌های طعمی ذاتی، متخصصان روبوستا را از بهترین دانه‌های قهوه نمی‌دانند. بنابراین، آنها اغلب از روبوستا برای کاربردهای ارزان قیمت مانند قهوه از پیش آسیاب شده یا قهوه فوری ارزان استفاده می کنند. گفته می شود از آنجایی که روبوستا برای کاربردهای ارزان کشت می شود، با همان دقتی که عربیکا فرآوری می شود، تهیه نمی شود. طبق گفته موسسه کیفیت قهوه این گیاه Robusta را از دستیابی به پتانسیل طعم کامل خود باز می دارد.
روبوستا اغلب نادیده گرفته می شود زیرا به طور سنتی کیفیت فرآوری نامطلوب آن است که مستقیماً به روش پردازش آن مربوط می شود.
اگر علاقه کشاورزان به روبوستای گران‌قیمت افزایش یابد که می‌تواند قیمت‌های بالاتری داشته باشد و در عین حال مزایای گیاهان سخت‌تر را حفظ کند. بنابراین، انتظار نداشته باشید که به این زودی قهوه روبوستای زرد و روشن را در استارباکس ببینید.
دانه های روبوستا به شکل ترکیبی با عربیکا، در قهوه اسپرسو به کافی شاپ های تخصصی راه پیدا می کند. ترکیب عربیکا و روبوستا از بهترین خواص هر دو برای تولید یک اسپرسوی خوشمزه بیشتر از مجموع اجزای آن بهره می برد. طعم های پیچیده و شیرینی عربیکا با بدنه سنگین، طعم خامه ای و کرم غنی روبوستا افزایش می یابد.
تفاوت قهوه روبوستا و عربیکا
تفاوت های زیادی بین دانه های روبوستا و عربیکا وجود دارد. در سطح مزرعه، کشت قهوه روبوستا بسیار ساده تر است. می تواند طیف وسیع تری از دما را تحمل کند، به ارتفاع زیاد نیاز ندارد و در برابر آفات و بیماری ها مقاوم تر است. در مورد فرآوری، دانه‌های عربیکا با دقت بیشتری چیده، دسته‌بندی و شسته می‌شوند، و این به این دلیل است که دانه‌های روبوستا برای کاربردهای ارزان‌تری که نیاز به کیفیت یکسانی ندارند، استفاده می‌شوند. دانه های روبوستای فرآوری شده و خشک شده کوچکتر و گردتر از دانه های عربیکا هستند. بنابراین در نتیجه تفاوت وجود دارد. قهوه عربیکا شیرین تر، اسیدی تر و طعم های پیچیده تری نسبت به روبوستا دارد.
سوالات متداول
کدام کشورها هم دانه های قهوه روبوستا و هم دانه های قهوه عربیکا را تولید می کنند؟
بسیاری از کشورها هم دانه‌های قهوه روبوستا و هم دانه‌های قهوه عربیکا را تولید می‌کنند، اگرچه اکثر آنها یکی را بر دیگری اولویت می‌دهند. برزیل، اندونزی و هند همگی مقادیر قابل توجهی از هر دو نوع قهوه را تولید می کنند.
کدام قهوه کافئین بیشتری دارد، عربیکا یا روبوستا؟
روبوستا کافئین بیشتری نسبت به عربیکا دارد. یک فنجان دم کرده 227 قهوه روبوستا تقریباً 250 میلی گرم کافئین دارد در حالی که 227 گرم قهوه عربیکا دم کرده حدود 100 میلی گرم کافئین دارد.
آیا انواع دانه های قهوه دیگری وجود دارد؟
بله، انواع دیگری از دانه قهوه وجود دارد. در کنار عربیکا و روبوستا، انواع مختلف قهوه لیبریکا و اکسلسا هستند. با این حال، لیبریکا و اکسلسا روی هم کمتر از 4 درصد از تولید قهوه در جهان را تشکیل می دهند.
