دوگانهای از قدیم بوده که تعهد مهمتره یا تخصص؟ من میگم جفتش چرته. تشرّف از همه چیز مهمتره. یعنی شما خدمت رئیس و مدیر و خلاصه اون بالاسریتون مشرف میشید، مراتب ارادت و وفاداری رو به جا میارید بعد یه مرتبه میبینید تمام آن چه برای تصدی اون پست نیاز دارید به شکل عجیبی بهتون الهام شده.
یعنی مورد داشتیم طرف فهمش از چاه نفت این قدر بوده که فکر میکرده دلو میفرستند داخلش، بعد ساربان با طناب میکشه بالا و به کل کاروان نفری یه کوزه میده. منتهی همین آدم بعد از رفتن خدمت مدیر و یک جلسه بیست دقیقهای خصوصی، به چنان تخصصی دست پیدا کرده که مسئولیت اکتشافات کل میدانهای جنوب باهاشه. پس اولین راه کسب تخصص، احترام به مافوقه که شما رو جلو میاندازه.
دومین راهش اینه که مدرک بگیرید. آدمهای جهان در یک دستهبندی کلی تقسیم میشن به مدرکدار و بیمدرک. البته دسته دوم رو به انقراضاند و … خوب الان خبر رسید منقرض شدند. به هر حال شما تا قبل از گرفتن مدرک، یه آدم بیمهارت و به دردنخوری اما به محض این که مدرک رو میگیری تمام تخصص و دانش مربوط به رشتهات رو درون خودت احساس میکنی.
مثلا من یه رفیق داشتم که دانشجوی دکتری ادبیات فارسی تو یه دانشگاه پرشعبه بود. سواد این رفیق ما در ادبیات فارسی در حدی بود که وقتی بهش میگفتی در جمله «باجناقم آمد» نقش دستوری کلمات رو بگو، میگفت باجناق مفعوله و آمد قید زمان. بعد همین آدم به محض این که مدرکش رو گرفت تو یکی از مراکزی که برای اعتلای زبان فارسی تلاش میکنن مشغول به کار شد.
راه سوم کسب تخصص، استفاده از تجارب دیگرانه. یعنی ممکنه خودت یه کاری رو نشناسی ولی از شناسها کمک میگیری. مثلا چند روز پیش یکی از مسئولان گفت مدیران کشورهای پیشرفته جهان، انگشت به دهن موندن و مدام زنگ میزنند به ما و میگن: «داداش شما چیکار میکنین اینقدر موفقین؟» مسئولین ما هم در جواب گفتن: «نه داداش مفتی نمیشه. باید هزینهاش رو بدی» که طرف مقابل هم با نشون دادن انگشت شست به نشانه موافقت قبول کرده و یکم از پولهای بلوکه ما رو آزاد کرده. حالا قرار شده این پولها در پروژههای حیاتی کشور مثل ساخت فصل جدید سیدخندان هزینه بشه.
راه چهارم حرفهای شدن هم اینه که بری زحمت بکشی و اون حرفه رو یاد بگیری. البته این راه الان دیگه خیلی مرسوم نیست. قدیمیها چون بیکار بودن از این روش استفاده میکردن. اما الان که علم پیشرفت کرده شما با انجام راههای قبلی به خصوص اولی (تشرف خصوصی) میتونی به حرفه و مهارت و موفقیت دست پیدا کنی.
همین یادداشت را در سایت دفتر طنز حوزه هنری، اینجا بخوانید.