نوآوری دیجیتال (Digital innovation) به عنوان استفاده از ابزارها و فناوری‌های دیجیتالی برای بهبود فرایندهای کسب و کار، عملکرد نیروی‌انسانی، مدیریت تجربه مشتری، معرفی محصولات جدید یا الگوهای تازه کسب و کار تعریف می‌شود. به عبارت دیگر نوآوری مبتنی بر فناوری دیجیتالی به نوآوری محصول، فرایند یا الگوی کسب و کار با استفاده از پلتفرم‌های دیجیتال به عنوان ابزاری زیربنایی در سازمان اشاره دارد.
نوآوری دیجیتال می‌تواند فرصت‌های بازار، فرایندها و الگوهای جدیدی را ارائه کند که پیامد استفاده از فناوری دیجیتالی هستند. این می‌تواند شامل هم فرایندها و هم پیامدهای تولید محصول یا ارائه خدمات باشد. برای سنجش این مقوله از پرسشنامه نوآوری دیجیتال استفاده کنید.
در گامی فراتر نوآوری‌های دیجیتالی به یکپارچه‌سازی فرایندها و پیامدها با استفاده از فناوری‌های دیجیتالی اشاره دارد. به‌گونه‌ای که اجزای فیزیکی و توانمندی‌های فناوری برای ایجاد تغییرات فنی-اجتماعی باهم درآمیخته می‌شوند. این همان تعبیر یکپارچگی فضای فیزیکی با فضای سایبری است که آینده بشر و جامعه نسل پنجم را شکل می‌دهد.
سه زمینه اصلی از نوآوری و فناوری اطلاعات در ادبیات پژوهش قابل ردیابی است. این سه زمینه فرایندمحور مفهوم نوآوری را در طی زمان دستخوش تغییر کرده‌اند.
نوآوری‌های مبتنی بر فناوری اطلاعات به پذیرش و گسترش قابلیت‌های فناوری در فرایندها، خدمات و محصولات مبتنی سازمان اشاره دارد. نوآوری‌های مبتنی بر سیستم اطلاعات به کاربرد محصولات فناوری اطلاعات برای تغییرات در فرایندها، خدمات و محصولات موجود اشاره دارد. در نهایت نوآوری دیجیتال مفهومی کلیدی است که چارچوب آن قابل ترسیم است.
نوآوری‌های دیجیتالی در خلاء رخ نمی‌دهند. این شیوه از نوآوری می‌تواند به عنوان یک پیشران استراتژیک برای استفاده از خدمات فناوری‌محور درنظر گرفته شود. محیط درون‌سازمانی شامل فرهنگ، جو حاکم، پیشینه استفاده از فناوری، ساختار سازمانی، دانش کارکنان و رویکرد مدیران ارشد زمینه درونی را تشکیل می‌دهند. شدت رقابت، نوآوری‌های صنعت و میزان گرایش مشتریان به محصولات و خدمات نوین اجزای محیط رقابتی خارجی هستند. محیط درونی و بیرونی بر پیدایش، توسعه، بکارگیری و بهره‌برداری از نوآوری دیجیتال تاثیر دارند. پیامدها نیز محصولات، خدمات یا فرایندهای نوین فناوری‌محور هستند.
1. فناوری های دیجیتال برای هوش
مورد کاربرد: نوآوری باز مبتنی بر هوش مصنوعی
هوش مصنوعی با ارزیابی دقیق تر علل ریشه ای مشکل و شناسایی مناطق اصلی برای تمرکز بر تلاش های نوآوری، به شرکت ها کمک می کند تا حوزه تمرکز خود را برای نوآوری محدود کنند. همچنین هوش مصنوعی می تواند با جمع آوری اطلاعات از انتشارات علمی یا بررسی راه حل های موجود در پایگاه های ثبت اختراع، از جستجوی راه حل های بالقوه برای حل علل شناسایی شده پشتیبانی کند. یادگیری ماشین امکان می دهد راه حل های بالقوه متناسب با توانایی ها و ترجیحات سازمان باشد. این به شرکتها کمک می کند تا از استراتژیهای نوآوری باز به استراتژی هایی که هدفمند تر و متناسب تر هستند تغییر جهت دهند.
2. فناوری های دیجیتال برای آینده نگری
مورد کاربرد: دوقلوهای دیجیتال برای آزمایش نوآوری
دوقلوی دیجیتال (Digital Twin) یک نمایش مجازی از یک سیستم فیزیکی است. دوقلو های دیجیتال شرکت ها را قادر می سازد تا در فرآیند های نوآوری مبتنی بر مدل و محصول درگیر شوند. به لطف استفاده از حسگرهای اینترنت اشیا، دوقلوهای دیجیتال می توانند داده های زمان واقعی را دریافت و پردازش کرده و نتایج مداخلات فیزیکی را به طور دقیق شبیه سازی کنند.
3. فناوری های های دیجیتال برای تعامل
مورد کاربرد: بستر همکاری غیرمتمرکز برای نوآوری اکوسیستم
ترکیب یک سیستم همکاری غیرمتمرکز و استفاده از فناوری بلاکچین می تواند شرکت ها را قادر به همکاری و ارزیابی مشارکت های بالقوه اکوسیستم در فرآیند های نوآوری کند همچنین فناوری بلاکچین به ایجاد روابط تجاری بر پایه اعتماد بین شرکا می پردازد. با استفاده از سیستم عامل مبتنی بر بلاکچین می توان به پردازش داده های معقول بدون دسترسی به داده های محرمانه پرداخت. کاربرد این گونه سیستم ها نیاز شرکت ها به همکاری در نوآوری را با حفظ مالکیت معنوی خود، برآورده می کند.
نوآور کردن شرکت شما چیزی بیشتر از انتخاب ساده دیجیتالی شدن است.
بنابراین برای جمع‌بندی، تحول دیجیتال به معنای درک ارزش فناوری و استفاده از این راهکارها برای بهبود فرآیندهای شما است (با اطمینان از اینکه آنها با اهداف کسب و کار شما همسو هستند). علاوه بر این، فناوری دیگر ابزاری نیست که بتواند به شما کمک کند از نقطه A به B بروید. آنچه از آن نشأت می گیرد نوآوری است که می تواند هر بخش از فرآیند کسب و کار شما را متحول کند، از بهبود کارایی و بهره‌وری تیم گرفته تا کاهش هزینه‌های عملیاتی.
با این حال، پیاده‌سازی فناوری های جدید در فرآیندهای تجاری موجود شما (یا به عبات دیگر، یک پروژه نوآوری دیجیتال) اغلب کاری خسته‌کننده، زمان‌بر و پرهزینه است. به همین دلیل است که کسب و کارها تمایل چندانی به آغاز چنین تحولی ندارند. به نظر می‌رسد پروژه‌های نوآوری دیجیتال یک فرآیند بی‌پایان هستند.
نکته: هر چه مدت بیشتری نوآوری را رها کنید، برای جبران عقب ماندگی خود باید سخت‌تر کار کنید و همچنین ارتقای سیستم‌هایتان نیز سخت‌تر خواهد بود.
