حدود ۵۰ تا ۷۰ درصد از خانم‌های باردار علاوه بر حالت تهوع، خستگی و تورم پاها در برخی از مقاطع به کمر درد بارداری نیز دچار می‌شوند. این نوع کمر درد معمولا قسمت پایین کمر را درگیر می‌کند. بسیاری از تغییرات ازجمله تغییرات هورمونی و تغییر در وضعیت قرارگیری بدن (پوسچر) می‌تواند در علت بروز کمر درد در بارداری نقش داشته باشند. گروه ماماسلامت در ادامه به توضیحات بیشتری در این باره پرداخته‌اند، با ما همراه باشید!
یکی از رایج‌ترین مسائل دوران بارداری، کمر درد است که بیشتر زنان آن را در دوران بارداری تجربه می‌کنند. علت بروز کمر درد در بارداری دلایل مختلفی دارد که در اینجا به برخی از آن‌ها که محتمل‌تر هستند اشاره می‌کنیم:
افزایش وزن: در دوران بارداری به طور معمول 11 تا 15 کیلوگرم به وزن زنان افزوده می‌شود و فشار زیادی به ستون فقرات وارد می‌گردد، که به دنبال آن کمر درد نیز روی می‌دهد. علاوه بر این رشد جنین و بزرگ شدن رحم نیز فشار مضاعفی را بر رگ‌های خونی و اعصاب لگن و پشت وارد می‌کنند.
تغییر حالت بدن: در دوران بارداری مرکز ثقل بدن تغییر پیدا می‌کند و فرد ناخودآگاه حرکات خود را با وضعیت جدید تنظیم می‌نماید، در نتیجه فشار بر روی کمر زیاد می‌شود و باعث کمر درد می‌شود.
تغییرات هورمونی: بدن در دوران بارداری هورمونی به نام ریلکسین ترشح می‌کند که وظیفه آن شل کردن رباط‌ها و مفاصل لگن جهت آمادگی برای زایمان می‌باشد. اما ترشح این هورمون شل شدن رباط‌های محافظ ستون فقرات را نیز در پی دارد که منجر به سستی و درد کمر می‌گردند.
تفکیک عضلات: با رشد رحم، دو ماهیچه موازی عضلات راست شکمی که از قفسه سینه تا نزدیکی رحم امتداد دارند، ممکن است از یکدیگر جدا شده و باعث شدت یافتن کمر درد شوند.
استرس: استرس می‌تواند تنش ماهیچه‌ای در کمر را در پی داشته باشد که منجر به کمر درد یا اسپاسم کمر می‌گردد. بنابراین با توجه به اینکه دوران بارداری استرس زیادی به همراه دارد ممکن است کمر درد زیاد شود.
سایر دلایل:
کمر درد در دوران بارداری ممکن است دلایل دیگری نیز داشته باشد. شامل:
· بیرون زدگی یا پارگی دیسک
· آرتروز
· پوکی استخوان
· انحراف و خمیدگی ستون فقرات (اسکولیوز)
· فیبرومیالژیا، یک بیماری با درد و خستگی در سطح گسترده
· سنگ یا عفونت کلیه
· اندومتریوز
· عفونت در استخوان ستون فقرات یا دیسک بین آن‌ها
· تومور
این موارد نادر هستند و احتمال کمی وجود دارد که موجب کمر درد شوند، اما ممکن است کمر درد در بارداری را تشدید کنند.
.بیشتر بخوانید: وست ویژن، از هشدار تا واقعیت!
برای کمک به پیشگیری از کمر درد در دوران بارداری باید نسبت به وضعیت نشستن، ایستادن و حرکت خود آگاه باشید. در این جا نکاتی وجود دارد که می‌تواند به شما کمک نماید:
· کفشی با قوس مناسب بپوشید. کفش‌های تخت چندان مناسب نیستند مگر آن که قوس مناسبی در آن‌ها ایجاد شود. کفش‌هایی با پاشته خیلی بلند تعادل شما را بیشتر به جلو تغییر می‌دهد و احتمال افتادن شما نیز افزایش می‌یابد.
· از تشک محکم استفاده نمائید، این تشک شما را از کمر درد در دوران بارداری محافظت خواهد کرد.
· برای برداشتن اشیاء سعی کنید از ناحیه کمر دولا نشوید، به روی زانو خم شوید و کمرتان را صاف نگه دارید.
· روی صندلی با پشتی مناسب بنشینید یا این که از متکا کوچکی در بخش پایینی کمرتان استفاده کنید. دستگاه‌های مخصوصی به نام محافظ کمری در بازار وجود دارند که می‌توانید آن را تهیه و استفاده نمائید.
· سعی کنید به هنگام خواب به پهلو بخوابید و یک یا دو بالش بین پاها و زیر شکم خود قرار دهید.
با ورزش منظم می‌توان کمر درد را کاهش داد. برای تقویت و قدرت ماهیچه‌هایی که از کمر و پاهای شما محافظت می‌کنند ورزش‌های خاصی وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را انجام دهید.
همچنین موقعیت مناسب بدن تان را حفظ کنید. این ورزش‌ها نه تنها به کاهش کمر درد کمک می‌کند، بلکه شما را برای زایمان نیز آماده می کند. همچنین می توانیدبرای کاهش کمر درد از گرم کردن و یا سرد کردن ناحیه دردناک نیز استفاده نمائید.
کمر درد در دوران بارداری بسیار شایع است، اما در اکثر موارد جدی نیست. در حالی که این وضعیت ممکن است به طور کامل قابل پیشگیری نباشد، اما شما با ایجاد برخی تغییرات می‌توانید به کاهش شدت یا دفعات بروز این درد کمک نمایید.
برخی از گزینه‌های موثر برای درمان کمر درد عبارتند از:
ورزش
ورزش منظم می‌تواند با تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری، فشار وارده بر ستون فقرات شما را کاهش دهد. ورزش‌های مناسب برای کاهش کمر درد در بارداری عبارتند از پیاده روی، شنا، دوچرخه ثابت و حرکات کششی. پزشک نیز می‌تواند تمریناتی برای تقویت کمر و عضلات شکم به شما توصیه کند.
گرما و سرما
قرار دادن کمپرس گرم و سرد روی کمر ممکن است به کاهش درد آن کمک کند. در این روش ابتدا کمپرس سرد را به مدت ۲۰ دقیقه روی ناحیه دردناک قرار دهید. بعد از ۲ یا ۳ روز کمپرس سرد از یک پد گرم کننده یا کیسه آب گرم روی ناحیه دردناک استفاده کنید. مراقب باشید که کمپرس گرم را روی شکم‌تان قرار ندهید.
قرارگیری بدن در وضعیت نامناسب می‌تواند به ستون فقرات شما فشار وارد کند. بنابراین سعی کنید در هنگام کار کردن، نشستن یا خوابیدن از وضعیت قرار گیری صحیح استفاده کنید. خوابیدن به پهلو با قرار دادن یک بالش بین زانوها می‌تواند فشار وارده بر کمر شما را کاهش دهد. هنگام نشستن، یک بالش پشت‌تان قرار دهید، برای جلوگیری از آویزان شدن پاهایتان، آن‌ها را روی یک چهارپایه کوتاه بگذارید و صاف بنشینید.
اگر کمر درد شما ناشی از استرس است یا به خاطر آن تشدید می‌شود، صحبت با مشاور می‌تواند بسیار موثر باشد. شما افکار و احساسات خود را با یک درمانگر مطرح خواهید کرد و او در درک احساسات‌تان و مقابله با استرس به شما کمک خواهد کرد.
اگر کمر درد شدید یا مداوم دارید، ممکن است پزشک برای درمان التهاب و تسکین علائم برای شما داروهای ضد درد یا شل کننده‌های عضلانی تجویز کند.
اگر کمر درد شما بسیار شدید است یا در فعالیت‌های روزمره‌تان اختلال ایجاد می‌کند، ممکن است لازم باشد به یک فیزیوتراپیست یا ماساژ درمانگر مراجعه کنید. اما قبل از مراجعه به آن‌ها حتما نظر متخصص زنان خود را جویا شوید.
کمر درد در بارداری همراه با هر یک از علائم زیر نگران کننده است و باید هرچه سریع‌تر به پزشک مراجعه کرد:
· خونریزی واژن
· سرگیجه یا احساس ضعف
· تنگی نفس
· درد قفسه سینه
· علائم نورولوژیک مانند سردرد یا ضعف عضلانی
· درد یا تورم ساق پا
· انقباضات رحمی
· کاهش حرکت جنین
· نشت مایع واژن
در آخر، اگر علت بروز کمر درد در بارداری خود را پیدا کرد اما دردتان شدید و غیرقابل تحمل شد و علائم کمر دردتان بیشتر از ۲ هفته طول کشید، باید با پزشک خود و یا ماما صحبت کنید. پزشکان می‌توانند داروهای ضد درد، مسکن و یا شل کننده‌های عضلانی که در دوران بارداری بی خطر هستند را برایتان تجویز کنند و یا شاید تصمیم بگیرند که شما را به یک فیزیوتراپ ارجاع دهند تا تمرین‌‌های مفیدی را با شما کار کند. اگر نیاز به اطلاعات بیشتری در این باره دارید، سایت ماما سلامت را حتما مورد بازدید خود قرار دهید.
