جذب و استخدام افراد مناسب در صنعت ریتیل یکی از دغدغههای اصلی کارفرمایان است. از آنجا که در این صنعت ارتباط کارمندان با مشتریان محور و موضوع اصلی فعالیت است، لازم است در انتخاب افراد مناسب برای شغل وسواس و دقت زیادی به خرج داده شود. از طرف دیگر اغلب تقاضای کافی برای فعالیت در صنعت ریتیل و بخصوص شغل فروشندگی وجود ندارد و این بی تعادلی عرضه و تقاضای نیروی کار جذب و استخدام افراد را دو چندان چالش برانگیز کرده است. اما نباید از کانال های استخدام و نقش آنها در جذب افراد مناسب غافل شد.
کانال های جذب و استخدام همواره رو به توسعه و پیشرفت هستند. بخصوص در سالهای اخیر کاربرد اینترنت در محیطهای کاری و همچنین در فرآیند جذب و استخدام به صورت قابل توجهی افزایش یافته است. بیش از نیمی از شرکتها برای جذب نامزدهای شغلی از رسانههای جدید استفاده میکنند اما روشهای سنتی همچنان پابرجا هستند و در واقعت ترکیبی از هردو روش نوین و سنتی برای جذب افراد موردنیاز استفاده میشود. جدول زیر نمایی کلی از استاندارد شیوهی فراخوانی کانالهای جذب در صنعت ریتیل را نشان میدهد. در ادامه برخی از مهمترین و کاربردی ترین شیوهها به تفصیل شرح داده شده است.
استاندارد شیوه های فراخوانی کانال های جذب صنعت ریتیل
سایت های معتبر استخدامی
قدرت تبلیغات اینترنتی با پیشرفت روزافزون آن اثبات شدنی است. با این اوصاف دور از ذهن نیست تا چندسال دیگر گوی سبقت را از رسانهی تلویزیون بعنوان بزرگترین رسانهی تبلیغاتی برباید. تبلیغات در وب سایتهای استخدامی فرصتی برای دسترسی به طیف وسیعی از جویندگان کار با هزینهی کم است. محبوبیت استخدام از طریق تبلیغات آنلاین باعث شده است سایتهای واسطه میان کارجویان و کارفرمایان مانند جاب ویژن،ایران تلنت، ای- استخدام، جابینجا و... به محیطی عالی برای استعدادیابی تبدیل شود. بنابراین در برگیرندهی پتانسیل بالایی برای رشد است بخصوص که برخلاف رسانهی تصویری تلویزیون در زمرهی بازاریابی درونگرا (inbound marketing) قرار میگیرد. خاصیت این نوع بازاریابی این است که کارجویان دنبال شما میگردند و خودشان شما را پیدا میکنند بنابراین نیازی نیست مانند تبلیغات تلویزیونی برای طیف وسیعی از افراد مرتبط و غیرمرتبط تبلیغ کنید.
بغیر از سایتهای معتبر استخدامی، برخی محیطهای آنلاین نیز برای استعدادیابی و دسترسی به نیروی کار مورد نیاز در صنعت ریتیل کاربرد فراوانی دارند. درحال حاضر دیوار و شیپور به یک پایگاه دادهی قوی برای جستجو و انتخاب نامزدهای شغلی پرسنل صف تبدیل شدهاند..
البته این روش خالی از اشکال نیست. اولا ممکن است این فرآیند با تأخیر انجام شود و سایر نامزدهای شغلی از سایر کانالها زودتر به این فرصت شغلی دسترسی پیدا کنند. ثانیا شرکت های کاریابی نیز پایگاه داده مشابهی دارند بنابراین یک تمایز رقابتی پایدار محسوب نمیشود.
استخدام داخلی
دلایل بسیاری برای جذب و استخدام افراد مورد نیاز از داخل سازمان وجود دارد. اولا ارزانتر از تبلیغات خارجی و مشارکت با شرکت های کاریابی تمام خواهد شد. تنها کافیست در صفحات اجتماعی شرکت تبلبغات انجام شود تا افراد دارای صلاحیت بتوانند فرصت قرارگیری در جایگاه شغلی مربوطه را بدست آورند.
ثانیا داشتن سیاست جذب درون سازمانی منظم یک مسیر پیشرفت قوی برای کارمندان ایجاد میکند. این برای افزایش انگیزه، حفظ روحیه و نگهداشت کارکنان عالی است. همچنین زمانی که استخدام داخلی انجام میدهید میتوانید فرصتهای پیشرفت و ارتقای شغلی را نوید دهید.
ثالثا استخدام درون سازمانی نوعی برنامهریزی مفید برای جانشینی افراد در آینده است. مدیران فعلی برای همیشه وجود ندارند و روزی از سازمان خارج میشوند. بنابراین ایدهی خوبی است که کارمندان فعلی را برای جانشینی آنها پرورش دهیم.
تبلیغات خارجی
تبلیغات خارجی برای جذب افراد خارج از سازمان کار بزرگ و فرآیند گستردهای است. اینکار باعث میشود پیام شرکت در معرض دید افراد مختلف -اعم از مخاطب هدف یا غیر هدف- قرار گیرد. روشهای متنوعی برای تبلیغات خارجی در جهت جذب و استخدام نیروی کار وجود دارد که همچنان درحال توسعه است ولی این روش اغلب بعنوان بخشی از یک کمپین تبلیغاتی بزرگ و هماهنگ مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال بیلبوردهای تبلیغاتی یکی از رایجترین شیوههای تبلیغات خارجی هستند که بهمراه سایر روشها برای انتقال یک پیام واحد مورد استفاده قرار میگیرند. هرچند این روش برای جذب و استخدام نیروی کار کمتر مورد استفاده قرار میگیرد یا در ابعاد کوچکتر و به صورت یک اعلان محلی استفاده میشود اما آنچه مسلم است هر شرکتی نیازمند تبلیغات خارجی است بخصوص وقتی در مرحله رشد از چرخهی حیات سازمان قرار دارد.
تبلیغات چاپی
شاید اینگونه بنظر برسد که عمر اینگونه تبلیغات سرآمده اما اینطور نیست. آگهی های استخدامی چاپی جزو روشهای سنتی جذب و استخدام محسوب میشوند اما تا زمانی که روزنامهها و مجلات عمومی و تخصصی وجود دارند این روش همواره روشی مفید برای جذب گروه خاصی از کارجویان است.
شرکت های کاریابی
در سالهای اخیر نقش و تأثیر آژانسهای کاریابی در جریان استخدام سازمانها بسیار قابل توجه بوده است. آژانسهای کاریابی ابتدا رزومه فرد جویای کار را دریافت کرده و سپس در صدد یافتن کار مناسب آنها برمیآیند. این مؤسسات نقشی مهم در مدیریت منابع انسانی ایفا میکنند چرا که کار مدیران منابع انسانی را برای یافتن افراد مناسب جایگاه شغلی مورد نظر تسهیل کرده و افراد مناسبی را به آنها پیشنهاد میدهند. لازم به ذکر است ابتدا آژانسهای کاریابی در قالب مؤسسات دولتی شروع به فعالیت کردند ولی بعدها و در برنامهی سوم توسعه برخصوصی شدن آنها تأکید شد و اینگونه طیف گستردهای از این آژانسهای استخدامی در گوشه و کنار کشور شکل گرفتند.
نمایشگاه کار تخصصی
استخدام نیروی متخصص از مهمترین اهداف برگزاری نمایشگاه کار است. با این وجود در واقعیت شاهد هستیم که نه تنها نیروهای متخصص و رده بالا، بلکه برای شغلهای کمتر تخصصی مانند پرسنل صف و فروش نیز امکان جذب نیرو در این نمایشگاهها وجود دارد. علاوه بر استخدام، نمایشگاه کار فرصتی جهت آشنایی و ملاقات مستقیم کارجویان با مدیران جذب و استخدام شرکتها است. اینگونه آنها بدون واسطه میتوانند شناخت خوبی از معیارهای جذب مدیران پیدا کنند و برنامه توسعه فردی مناسبی برای رسیدن به جایگاه شغلی مدنظرشان داشته باشند. همچنین نمایشگاه کار فرصتی برای درک بهتر فرهنگ سازمانی شرکتهای حاضر در آنجا است. البته انگیزه کارجویان از شرکت در نمایشگاههای کار تنها به این موارد محدود نمیشود. از دیگر دلایل مهم مشارکت افراد جویای کار در نمایشگاه کار میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
· صرفه جویی در زمان و هزینه کارجویان جهت شناسایی شغل و استخدام
· کسب تجربه در زمینه مصاحبه های شغلی
· توسعهی شبکه های ارتباطی برای کارجویان و کارفرمایان
· شرکت در کارگاههای آموزشی و مهارتی
· کسب اطلاعات لازم از صنایع مختلف
· کاهش هزینههای کارفرمایان برای انتخاب و جذب نیروی کار
شبکههای اجتماعی
فعال بودن در شبکههای اجتماعی مانند لینکدین و توییتر به شرکت امکان ملاقات با نامزدهای احتمالی شغل مورد تقاضا را میدهد. راههای مواجهه با این افراد در شبکههای اجتماعی عبارتند از ارتباطات مشترک و بحثهای مشترک حول موضوعات اشتراک گذاری شده. اینگونه کارجویان به راحتی میتوانند با شما و سازمانتان آشنا شده و تماس برقرار کنند. درحال حاضر در ایران شبکهی اجتماعی لینکدین محیطی حرفهای برای جویندگان کار در فضای آنلاین است.
فعالیت شما در شبکههای اجتماعی همچنین برای برندینگ و توسعهی نام تجاری شما بسیار حائز اهمیت است. بسیاری از کارجویان ترجیح میدهند پیش از اشتغال با فرهنگ سازمانی شما آشنایی داشته باشند بنابراین فعالیت در شبکههای اجتماعی فرصتی برای آشنایی بیشتر کارجویان با سازمان و فرهنگ شماست.
لازم به ذکر است شما میتوانید با انتشار پستهای مرتبط با جذب و استخدام و دریافت نظرات کاربران برای غربالگری نامزدهای بالقوه و ارزیابی شایستگیهای آنها استفاده کنید. اینگونه هزینههای جذب و استخدام شما به میزان قابل توجهی کاهش مییابد.