لالی انتخابی (mutism) یا سکوت پیشگی عمدتاً یك اختلال اضطراب در دوران كودكی است كه وقتی تشخیص داده می شود که كودك در بعضی از شرایط اصلا صحبت نمی كند اما در موقعیت های دیگر راحت صحبت می كند.
این کودکان در شرایط خاص اجتماعی که نیاز به صحبت می باشد ، مانند مدرسه ، کلاس رقص ، تمرین فوتبال یا فروشگاه ، قادر به صحبت نیستند. در موقعیت های دیگر ، همین کودکان ممکن است راحت با دیگران صحبت کنند و حتی ممکن است "وراجی" کنند.
لالی انتخابی باعث اختلال چشمگیری در زندگی کودکان می شود و می تواند در عملکرد کودک در مدرسه و روابط او با دوستانش تداخل ایجاد کند. این مشکل اغلب می تواند مانع سرگرمی و لذت بردن از تجارب معمول کودکی شود. همچنین می تواند آنها را از تأمین نیازهای شخصی یا مدرسه شان باز دارد ، زیرا آنها قادر به درخواست کمک نیستند.
ممکن است کودک شما به لالی انتخاب مبتلا باشد اگر...
هیچ علت شناخته شده ای برای ایجاد لالی انتخابی وجود ندارد ، اما عواملی وجود دارند که احتمال بروز آن را بیشتر می کنند. به عنوان مثال ، دیر گرم گرفتن با موقعیت های جدید ، تمایل به کناره گیری از موقعیت های جدید یا ناآشنا در اوایل زندگی ، سابقه خانوادگی یک اختلال اضطرابی از جمله لالی انتخابی ، مشکلات گفتار یا زبان و عوامل ژنتیکی. این فاکتورها همه می توانند در ایجاد لالی انتخابی نقش داشته باشند.
صحنه ای را تصور کنید که یک مادر و دخترش سوزی در بقالی هستند. مادر با دوستی روبرو می شود که مدتهاست او را ندیده است. دوست می پرسد ، "وای! این خوشگل خانوم کیه؟ اسمت چیه؟ " سوزی یخ می زند ، به نظر می رسد ترسیده ، اشک دارد و به بازوی مادرش می چسبد. او قادر به پاسخ دادن به این سوال به ظاهر آسان نیست و چند ثانیه سکوت رخ می دهد. دوست احساس بدی می کند. او هرگز قصد ترساندن سوزی را نداشت. مادر از اینکه سوزی به این سوال پاسخ نمی دهد ،ناراحت شده و خجالت می کشد و با گفتن "اسمش سوزی است" به سرعت برای نجات او دست به کار می شود. دوستش می گوید: "سلام سوزی ، خیلی خوشحال شدم که باهات آشنا شدم. تو خیلی ناز و خجالتی هستی. " سوزی مجبور نمی شود جواب بدهد و همه احساس بهتری دارند. این سناریو برای كودكی كه دچار لالی انتخابی است معمول است و نشان می دهد كه چگونه صحبت نكردن به دلیل اضطراب غالبا توسط افراد زندگی كودك (والدین ، معلمان ، همسالان) تشویق می شود. کودک می آموزد که اگر ساکت بماند دیگران به جای او صحبت می کنند. این سناریو برای کودکان مبتلا به لالی انتخابی چند بار در روز اتفاق می افتد. این امر می تواند در مدرسه ، فعالیت های فوق برنامه ، هنگام انجام کارها و هنگام آمدن مهمان رخ دهد. با هر "نجات" کودک موقتاً احساس بهتری می کند زیرا از احساس اضطراب راحت می شود. با این حال ، خیلی سریع یک چرخه اجتناب از اضطراب ایجاد می شود.
طی چند ماه کوتاه این چرخه برای کودک به یک عادت ریشه دار تبدیل می شود ، و برای بزرگسالان نزدیک زندگی او ، شکستن چرخه با گذشت هر روز دشوارتر و دشوارتر می شود.
اگر فکر می کنید کودک شما ممکن است دچار لالی انتخابی باشد با پزشک خانواده یا متخصص اطفال صحبت کنید تا از عدم وجود اختلالات رشد (به عنوان مثال تاخیر شنوایی یا گفتاری) اطمینان حاصل کنید. گام بعدی این است که از پزشک خود بخواهید شما را به یک روانشناس یا روانپزشک ارجاع دهد که با بررسی مکان هایی که فرزند شما در آنها صحبت نمی کند و و همچنین ارزیابی سایر مشکلات روان که ممکن است وجود داشته باشند ابتلای او به موتیسم انتخابی را بررسی کند.
اصلی ترین روش درمان لالی انتخابی ، رفتار درمانی است. رفتار درمانی شامل قرار دادن تدریجی کودک در معرض وظایف گفتاری دشوار در روابط حمایتی است. تمرین با قدم های آسان تر آغاز می شود و به تدریج سخت تر می شود - مانند بالا رفتن از یک نردبان. از کودکان خواسته می شود وظایفی را انجام دهند که با موفقیت روبرو خواهند شد. این موفقیت را با تشویق و جوایز کوچک پاداش می گیرد. با گذشت زمان ، کودکان می فهمند که اضطرابی که هنگام صحبت دارند بدون اینکه لازم باشد از صحبت کردن دوری کنند، کاهش می یابد.
هرچه کودکان بزرگتر می شوند ، درمان لالی انتخابی دشوارتر می شود زیرا در پرهیز از اضطراب موقعیت هایی که شامل گفتگو می شود ، ماهرتر می شوند. کودکان هرچه بیشتر فرصت های مهم یادگیری تحصیلی و اجتماعی را از دست بدهند ، بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند. نوجوانان بزرگتر ممکن است به منظور تسکین احساس اضطراب ، خود درمانی با الکل یا مواد مخدر را شروع کنند. با وجود این واقعیت که کمک به آنها دشوارتر و پیچیده تر است ، باز هم می توان کمک بزرگی کرد. کودکان و نوجوانان بزرگتر ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشند:
مرکز جامع توانبخشی سرو در زمینه بازی درمانی کودکان اوتیسم، بیش فعالی، اختلالات حسی، اضطرابی، پرخاشگری ،وسواسی و نافرمانی مقابله ای فعالیت می نماید. جهت تماس با کلینک جامع توانبخشی سرو باشماره تلفن های 3734-8809-021 و 09355505670 تماس حاصل فرمایید.