سازمان مجاهدین خلق ایران سازمان سیاسی اسلام‌گرا و چپ‌گرا با ساختار شبه‌نظامی است
رهبری این سازمان با مسعود رجوی و مریم رجوی است. از سال ۱۳۸۲ زنده بودن مسعود رجوی در پرده ابهام قرار دارد و در غیاب وی همسرش مریم .رجوی عملاً رهبری این سازمان را برعهده دارد. از ۱۵ شهریور ۱۳۹۶ دبیرکل این سازمان زهرا مریخی است
سازمان مجاهدین خلق ایران، سازمان مسلحی است که در اواخر دهه 40 به منظور مبارزه با حکومت محمدرضا شاه پهلوی تشکیل گردید. قبل از سال 57 این گروه را گروهی مارکسیستی می دانستند و بعد از انقلاب آنها منافقین خوانده شدند.
بنیان گذاران این سازمان محمد حنیف نژاد، سعید محسن و بدیع زادگان که از فعلان مسلمان جبهه ملی دوم ایران بودند .
در دهه 1350 با مقابله شدید ساواک با نیروهای سیاسی مسلح، مجاهدین به شکل مخفی به راه خود ادامه دادند و بعضا از حمایت روشنفکران مذهبی مسلمان و روحانیون شیعه نیز برخوردار بود. در این دوره از سازمان مجاهدین خلق با عنوان « مارکسیست های اسلامی» نام برده می شد.
در سال 1354 عده ای از اعضا عقاید مذهبی خود را به سود مارکسیست ترک نموده و این امر باعث انشعاب دو گروهی در سازمان و چندین قتل سیاسی شد.
پس از انقلاب 57 و سقوط شاهنشاهی در ایران، سازمان مجاهدین با استفاده از فضای باز پدید آمده به سرعت رشد نمود و مسعود رجوی از رهبران اولیه سازمان که از زندان آزاد شده بود به رهبری سازمان رسید.
مخالفت شدید سازمان با خط مشی جمهوری اسلامی و مبارزه شدید بخشی از نیروهای حاکم جمهوری اسلامی با این سازمان به درگیری های مسلحانه در اوائل دهه 60 و دستگیری و اعدام بسیاری از رهبران و اعضای این سازمان منجر شد .
پس از شروع درگیری ها و کشتار رهبران سازمان عده زیادی از اعضا به خارج از ایران، من جمله عراق و فرانسه رفتند و در جریان جنگ ایران و عراق با حمایت صدام حسین در عراق مستقر شدند و به فعالیت علیه جمهوری اسلامی ایران ادامه دادند. به گفته مسئولین جمهوری اسلامی این سازمان از مستخبرین جاسوسی عراق در ایران بوده است.
این سازمان بارها مسئولین طراز اول مملکتی را ترور نموده و اقدام به بمب گذاری در اماکن عمومی و اخلال در امنیت اجتماعی نموده است و حتی قصد حمله نظامی به ایران تحت عملیاتی به نام « مرصاد » را داشت.
نقش منافقین در جنگ
عوامل متعددی بر سیر تحولات و سرنوشت هر جنگ تأثیر می‌گذارند، از جمله قابلیت و آمادگی رزمی، توان دیپلماتیک، قدرت اقتصادی، حمایت‌های خارجی، پشتیبانی داخلی و گروه‌ها و سازمان‌های سیاسی. در جنگ ایران و عراق نیز عامل اخیر یعنی دسته‌بندی‌های سیاسی نقش بسیاری داشت. شاید بتوان سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را تأثیرگذارترین تشکیلات سیاسی در طول جنگ دانست؛ چراکه این سازمان با داشتن سابقهٔ مبارزاتی، توان تشکیلاتی و تبلیغاتی و تجربهٔ جنگ چریکی با حکومت پهلوی و سپس نظام جمهوری اسلامی حضور مؤثر و پررنگی در جنگ، به‌ویژه در ماه‌های پایانی آن داشت.
سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، در اواسط دهه 1340 با هدف مبارزه با حکومت پهلوی تشکیل شد. مجاهدین خلق، پس از پیروزی انقلاب تا خرداد 1360، می‌کوشید وانمود کند که همراه مردم و مدافع حقوق آنان است، اما رفته‌رفته به رویارویی مستقیم با نظام جمهوری اسلامی پرداخت و در 30 خرداد 1360 با صدور اطلاعیه‌ای، رسماً وارد جنگ مسلحانه علیه نظام شد و برای براندازی حکومت اسلامی خیز برداشت. این سازمان در جریان جنگ ایران و عراق، با حمایت حکومت صدام، در عراق مستقر شد و در دوران جنگ تحمیلی، ضمن همکاری تنگاتنگ با استخبارات عراق، مأموریت‌های اطلاعاتی و عملیاتی متعددی را برای عراق در خاک ایران انجام می‌داد.
در آغاز جنگ، سازمان مجاهدین خلق، تجاوز عراق را محکوم کرد، اما پس از چند ماه مسعود رجوی در پیام نوروزی خود، تحمیل جنگ به کشور را نتیجه بی‌کفایتی مسئولان و دخالت در امور دیگران دانست. سازمان با تحلیل‌های متعدد و بی‌پایه در مورد هجوم نظامی بیگانه به کشورمان، می‌کوشید وانمود کند که مسئولان نظام، با بی‌درایتی و بی‌توجهی به قوانین حاکم بر روابط خارجی، آتش جنگ را برافروختند و با طرح این موضوع که «آنان در سر، خیال جهان‌گشایی را می‌پروراندند و با تبلیغات خام و ناشیانهٔ خود، جرقهٔ آتش جنگ خانمان‌سوز را شعله‌ور کرده‌اند.»، این جنگ را مستمسکی قرار داد تا با محکوم کردن موضع‌گیری‌های قاطع رهبر انقلاب، در بین صفوف مردم و نیروهای داوطلب تشتّت ایجاد و نارضایتی عمومی را تشدید کند و بدین وسیله موقعیت خود را در جامعه بیش‌تر تثبیت کند.
گرد اوردنده :بهار خادمی
به دستور : استاد اقای علی اکبر حسنوند
