از پایان سال 2016، موجی از گسترش دوچرخههای اشتراکی در دنیا به وجود آمد و به سرعت در حال افزایش است.
دوچرخههای اشتراکی با مفهوم حمل و نقل پاک مطابقت دارند و کمترین میزان تولید کربن توسط آنها، باعث توجه روزافزون مدیران شهری به این مدل حمل و نقلی شده است.
سیستم دوچرخه اشتراکی، مساله "اولین/آخرین کیلومتر" شهری را حل میکند و با کاهش نیاز به سیستم حمل و نقل خودرویی، در کنار سیستمهای حمل و نقل عمومی مثل مترو و BRT، اثرات حفاظتی از محیط زیست شهری و بهبود سلامت شخصی را در جامعه به ارمغان میآورد.
به عنوان نمونه در یک بررسی در کشور چین مشخص شد که ترکیب دوچرخههای اشتراکی و مترو، بازده سفر درون شهری را حدود 17.9 درصد افزایش داده است و در سه ماهه دوم سال 2017 دوچرخههای اشتراکی در کشور چین، به صرفهجویی 83.88 میلیون لیتر بنزین کمک کردهاند و این به معنی کاهش 264,661 تن انتشار کربن در همین بازه زمانی است.
اما مدیریت استارتاپهای دوچرخه اشتراکی همواره با چالشهای فراوانی روبرو است که از مهمترین آنها میتوان به پیچیدگی مدیریت و برنامهریزی لجستیکی و به سود رسانی کسبوکار در رقابت با مدلهای حمل و نقل شهری، اشاره کرد.
راه حل مشکل اول توسط استارتاپهای دانشبنیان حل میشود و هر روز در حال بهبود است و راه حل مشکل دوم تنها به دست دولتها حل میشود و در حقیقت هیچ سیستم حمل و نقل عمومی یا اشتراکی، بدون حمایت مالی دولتها امکان ارائه خدمات بهینه از نظر قیمتی برای شهروندان را نخواهد داشت؛ به عنوان مثال: حمل و نقل، تقریباً یک چهارم از انتشار گازهای گلخانه ای اروپا را تشکیل میدهد و عامل اصلی آلودگی هوا در شهرها است.
اتحادیه اروپا متعهد شده است که انتشار گازهای گلخانهای بخش حمل و نقل را تا 60 درصد در سال 2050 در مقایسه با سطوح سال 1990 کاهش دهد، اما با سیاستهای مالی فعلی برای حمل و نقل به این هدف دست نخواهد یافت و همچنان مشوقهای مالی برای دوچرخهسواری در کشورهای اروپایی تنها به حداکثر 15 درصد یارانه مالیاتی برای خودروهای شرکتی میرسد و فعالان حوزه محیط زیست و حمل و نقل پاک از جمله فدراسیون دوچرخه سواران اروپا و انجمن صنعت دوچرخه اروپا، دائما در تلاش برای ایجاد تعادل مالی در بخش حمل و نقل و افزایش سهم یارانههای مالیاتی برای دوچرخهسواری هستند و با اجرای طرحهای تشویقی معمول، نمیتوان تغییرات بنیادین در وضعیت ترافیک و به تبع آن کاهش چشمگیر آلایندگی را انتظار داشت.
برای حرکت به سمت حمل و نقل پاک باید گامهای اساسی برداشت و هزینههای زیرساختی به آن اختصاص داد. به عنوان مثال: دولتهای اروپایی در حال حاضر 16 میلیارد یورو، برای کاهش مالیات سوخت در نظر گرفتهاند که با همین هزینه میتوان 194 میلیون دوچرخه را با تخفیف خرید، 300 میلیون کارت حمل و نقل عمومی ماهانه تهیه کرد یا 5.3 میلیارد سفر با دوچرخه اشتراکی تدارک دید.
در نهایت انواع یارانههای دولتی که به حمل و نقل برپایه خودرو اختصاص پیدا میکنند، از یارانه سوخت تا یارانه توسعه زیرساخت عبور و مرورخودرویی شهرها، باید مورد بازنگری قرار گیرند و سهم سیستم حمل و نقل پاک و به خصوص دوچرخه، در آن لحاظ شود.
منابع:
Transport emissions (europa.eu)