جنس Capsicum گیاهی گلدار از خانواده سیب‌زمینی است. این جنس نامهای مختلفی دارد که بر اساس نوع و یا مکان آنها تعیین می شود. به انواع تند آن فلفلهای چیلی( chili) گفته می شود. به فلفلهای دلمه ای red pepper یا green pepper و یا bell pepper می گویند. در برخی کشورها هم به پودر تهیه شده از انواع فلفلها پاپریکا( paprika )گفته می شود. ماده موثره در انواع فلفلها کاپسیسین (methyl vanillyl nonenamide) است که مسئول طعم تند اکثر فلفلهاست. این ماده بر روی پستانداران چنین تاثیری دارد ولی پرندگان طعم تند این ماده را احساس نمی کنند. این ترکیب در همه قسمتهای میوه به استثنای داخل بذرها تولید می شود. با وجود اینکه این ماده در داخل بذرها وجود ندارد ولی غشای سفیدرنگ اطراف آن سرشار از این ماده است. فلفل دلمه ای یا bell pepper فاقد این ماده است. تفاوت این فلفل با فلفلهای تند ژنتیکی است. فلفلهای تند یا چیلی در طب سنتی آمریکا اهمیت زیادی دارد. در یک نظر سنجی در سال 2005، 2000 نفر فلفل را چهارمین گیاه محبوب بریتانیا انتخاب کردند.
بوته فلفل توليد شاخه‌هاى فرعى زيادى مى‌کند که هر کدام به يک غنچه گل ختم شده و به گياه فرم چترى مى‌دهد. برگ‌هاى فلفل اغلب کشيده يا قلبى شکل با لبه صاف مى‌باشند و به‌وسيله دم‌برگ نسبتاً بلندى به ساقه متصل مى‌شوند. گل‌هاى فلفل دوجنسى يعنى نر و ماده بوده و علاوه‌بر اينکه در غنچه انتهائى ظاهر مى‌شوند، اغلب به‌صورت تکى و گاهى به‌طور دوتائى در زاويه برگ و شاخه‌ها به‌وجود مى‌آيند. ظهور گلها به‌تدريج انجام مى‌گيرد و از مرحله گل تا شروع برداشت ۴ تا ۶ هفته طول مى‌کشد.
میوه این گونه ها از نظر رنگ، اندازه و شکل متفاوت هستند. یکی از تفاوتهای اصلی در بین فلفلها میزان کاپسیسین است که بر اساس واحد گرمای Scoville اندازه گیری می شود. در حال حاضر تندترین فلفل Carolina Reaper نام دارد که بیش از 2 ملیون SHU کاپسیسین دارد.
فلفل های شیرین
• بیگ بِنانا (Big Banana) – دارای میوه های بسیار کشیده و قرمز
• مارکونی روسو (Marconi Rosso) –دارای میوه های قرمز و شیرین، از گونه های ایتالیایی
• فیستا (Fiesta) –دارای میوه های زرد براق
• بِل بوی (Bell Boy) –دارای میوه های سبز رنگ با پوست ضخیم
• پورپل بیوتی (Purple Beauty)– دارای میوه های ارغوانی که تبدیل به قرمز می شوند
فلفل های قرمز
• جالاپنو (Jalapeno) – دارای میوه های سبز که تبدیل به قرمز می شوند
• جوز لانگ(Joe’s Long) – دارای میوه بسیار کشیده و قرمز
• هابانِرو (Habanero) –دارای میوه های بسیار تند و نارنجی
• مجاری (Hungarian Hot Wax) –خیلی تند نیست و میوه های زرد آن تبدیل به قرمز می شوند
• کایِن (Cayenne) – دارای میوه های قرمز براق
گیاه فلفل گیاهی است که خود گرده افشانی (Self pollination)دارد؛ در گرده افشانی مستقیم دانه های گرده یک گل به روی مادگی همان گل یا گل دیگری که بر روی همان گیاه قرار دارد انتقال می یابد. بنابراین برای این کار احتیاج به کمکی نخواهند داشت و در اکثر موارد خود گرده افشانی، صورت می گیرد و گلها به صورت افقی یا آویزان قرار می گیرند و گرده می تواند به راحتی روی سطح کلاله بچسبد. اگر فلفل در باغ یا مزرعه باشد،حشرات در انتقال گرده و افزایش به میوه نشستن کمک می کنند. اما اگر فلفل شما داخل گلدان باشد و دور از محیطی که زنبورها و سایر حشرات هستند قرار گرفته باشد شما می توانید خودتان به صورت دستی به گرده افشانی آنها کمک کنید. که این به یکی از این دو روش قابل انجام است.روش اول اینکه شما می توانید روزی یک یا دو بار به آرامی به گلهای فلفل ضربه بزنید تا گرده ها از آنها بریزد و گرده افشانی صورت گیرد روش دوم استفاده از یک قلموی نرم یا گوش پاک کن است که به کمک آن می توانید گرده ها را از روی گل ها جمع کرده و بروی گل دیگری قرار دهید و به این ترتیب به گرده افشانی گیاه کمک کنید.
فایده فلفل تند به دلیل وجود کپسایسین است؛ این ماده یک ترکیب گیاهی زیست فعال است که ترکیب اصلی فلفل قرمز و عامل تندی طعم آن را منجر میشود. انواع مختلفی از فلفل قرمز وجود دارد که عمدتا به عنوان چاشنی استفاده میشود.
فلفل قرمز حاوی کپسایسین است که سلامت معده را حفظ می‌کند ومی تواند زخم معده را درمان کند. این فلفل حاوی آنتی اکسیدان و سایر ترکیباتی است که برای تسکین مشکلات گوارشی مانند اختلالات معده، گاز‌های روده‌ای و اسهال و گرفتگی عضلات عمل می‌کند، زیرا باعث تحریک آب معده شده و بر اسیدیته آن تأثیر می‌گذارد و از تحریک جلوگیری می‌کند.
یکی دیگر از مزایای فلفل تند نقش آن به عنوان یک داروی طبیعی برای مبارزه با سرطان است و طبق مطالعات آمریکایی در مورد سرطان، فلفل با تخریب انواع اساسی رده‌های سلول‌های سرطانی و همچنین درمان سایر سرطان‌ها، به از بین بردن سلول‌های سرطانی در خون و از بین بردن سرطان پروستات کمک می‌کند.
فلفل قرمز حاوی بتاکاروتن و ویتامین A است که به این ادویه رنگ قرمز می‌بخشد. ویتامین A به سلامت سیستم تنفسی، سیستم ادراری و دستگاه گوارش کمک می‌کند. فلفل قرمز همچنین حاوی ویتامین C بوده و به تقویت ایمنی بدن در برابر بیماری‌ها و عفونت‌ها کمک می‌کنند.
این ماده غذایی برای کسانی که از آلرژی رنج می‌برد نیز مفید است؛ زیرا حاوی کپسایسین است که علائم آلرژیک را کاهش داده و با عفونت‌های مزمن که روی سینوس‌ها تأثیر می‌گذارد مبارزه می‌کند، زیرا حاوی عوامل ضد باکتری است.
فلفل، درد انواع میگرن، سردرد و درد‌های مفصلی آرام می‌کند. با قرار دادن آن روی پوست می‌توان از وجود ماده شیمیایی P که ماده انتقال پیام به مغز است، کاست.
فلفل قرمز حاوی آهن و اکسیژن است که جریان خون را افزایش میدهد و در تولید هموگلوبین در مغز نقش دارد و عملکرد شناختی را حفظ می‌کند که این امر احتمال بروز اختلالات شناختی مانند بیماری آلزایمر و زوال عقل را کاهش میدهد.
یکی از فواید فلفل قرمز این است که باعث افزایش سلامت قلب و عملکرد آن میشود فلفل قرمز همچنین میزان کلسترول در خون و رسوبات چربی را کاهش میدهد و در نتیجه از لخته شدن خون زیاد جلوگیری کرد، به گردش خون کمک می‌کند و رگ‌های خونی را گسترش میدهد.
فلفل قرمز حاوی مقادیر زیادی ویتامین اعم از ویتامین A و ویتامین C است. ویتامین A برای حمایت از بافت‌های غشای مخاطی مانند مجاری تنفسی، دستگاه‌های روده و سیستم ادراری کار می‌کند و ویتامین C به تشکیل و حفظ بافت‌های پیوندی و قلبی عروقی کمک می‌کند. از جمله دیگر مزایای فلفل تند از بین بردن میکروب‌ها و مواد تحریک کننده در بدن است و در صورت استعمال آن روی بینی باعث آب ریزش بینی میشود. همچنین به کاهش پسوریازیس کمک می‌کند، بیماری که باعث خارش پوست و منجر به ظهور لکه‌های پوستی زشت میشود..
خوردن زیاد فلفل قزمر ممکن است باعث درد و سوزش معده و درد در ناحیه شکم شود. همچنین فلفل قرمز ممکن است باعث گرفتگی عضلات و اسهال همراه با درد شود که برای افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر شایع است.
فلفل قرمز حاوی ماده کپسایسین است که در هنگام زیاده روی در مصرف آن ممکن است باعث آسیب از جمله افزایش احتمال سرطان، به ویژه در معده، کیسه صفرا، دهان و گلو شود، اما فلفل قرمز باعث سرطان نمی‌شود، ولی ممکن است در موارد زیادی احتمال عفونت را افزایش دهد.
فلفل از سبزیهای فصل گرم می‌باشد و نسبت به سرما و یخبندان و دماهای کمتر از 15درجه سانتیگراد بسیار حساس است و دمای پایه برای رشد فلفل در حدود 18درجه سانتیگراد مناسب می‌باشد. رطوبت کم باعث ریزش گل و رطوبت زیاد باعث ریزش برگ میشود. فلفل را می‌توان در خاکهای شنی سبک تا رسی سنگین کشت نمود. خاک مناسب برای کشت آن خاکهای لوم یا لوم شنی است. شدت نور کم باعث ریزش گل میشود. بطور کلی با افزایش شدت نور در زمان گلدهی اگر کمبود رطوبت وجود نداشته باشد عملکرد افزایش خواهد یافت.
فلفل نباید هرگز در معرض خشکی و سرما قرار بگیرد.
روش اول:کاشت دانه فلفل( همان دانه های تندی که توی فلفل هست)
دانه های فلفل را در فروردین ماه بطور تک تک به عمق یک سانتی متر در گلدان 8 سانتی متری که خاک گلدان ان محتوی کود پوسیده و خاکبرگ باشد کاشته و گلدان را در محیط گرم خانه نزدیک به دریچه شمالی قرار می دهند.
درجه حرارت مناسب برای آن 18 در جه می باشد وقتی نشا فلفل به 13-15 سانتی متر رسید سرشاخه ان را قطع نموده و به گلدان 13 سانتی متری منتقل نمی کنند و این گلدان نیز باید حاوی کود پوسیده و و پیت باشد و در اوائل مردادماه گلدان را به محیط آزاد برده و و در مدت کوتاهی می توان آن را به گلدان 18 سانتی متری منتقل نمود و گلدان را در محل آفتاب گیر قرار داده و بهتر است یک قیم 10 سانتی متری سانتیمتری در مجاور بوته نصب شود و گیاه را به قیم تکیه داد تا سنگینی محصول بیش از حد به بوته فشار نیاورد.در دوره ای که گیاه گل میدهد ترجیح داده میشود که برگهای آن را با غبار پوش مرطوب نمود تا موجبات تشکیل میوه تشدید گردد. در این مرحله هر دو هفته یک بار بجای آبیاری با کود مایع گلدان را تقویت مینمایند.دانه ی فلفل برای رشد کردن (به اندازه ای که بتوان آن را جا به جا کرد و در جای دیگری کاشت) به 8 الی 10 هفته زمان نیاز دارد. بعد از اینکه فلفل ها چند سری برگ دادند، می توانید آن ها را از محلی که تا الان در آن رشد کرده اند، جا به جا کنید و به ظرف هایی که برای پرورش شان انتخاب کرده اید انتقال دهید و ظرف ها را در ردیف هایی سه تایی کنار هم بچینید. اگر بخواهید تعداد زیادی فلفل بکارید به ظرف های زیادی احتیاج دارید. اما اگر تعداد فلفل هایی که می کارید کم باشد، می توانید آن ها را درون لیوان پلاستیکی قرار دهید و برای اینکه آب اضافه از زیرشان خارج شود، انتهای لیوان را سوراخ کنید.
بعد از اینکه هوا گرم شد، می توانید فلفل ها را در باغچه بکارید. فلفل ها را برعکس گوجه فرنگی می توانید نزدیک به هم بکارید. دو فوت (6/96 سانتی متر) فاصله ی مناسبی است. اما در بعضی منابع یک فوت (30/48 سانتی متر) را فاصله ی مناسب می دانند.اگر آن ها را همان طور که گفتیم در قسمت های جداگانه و به فاصله ی 30/5 سانتی متری قرار دهید، زمانی که رشد کنند و بزرگ شوند، متوجه می شوید که این فاصله برای آن ها کم است و باعث شلوغ به نظر رسیدن فلفل ها می شود. بعد از چند هفته، یک تیر چوبی مستقیم را به عنوان تکیه گاه پشت ساقه اش قرار دهید و ساقه اش را به تیر محکم کنید.وقتی فلفل کوچک است و برگ هایش به سرعت رشد می کنند، چون هنوز ساقه اش ضعیف است، تیر چوبی از آن محافظت می کند. بعد از چند هفته به مشکل دیگری برخورد می کنید. اکنون ساقه به اندازه ی کافی قوی شده ولی شاخه هایش گسترده تر و شکننده شده است.برای حل این مشکل می توانید گوشه های قسمتی که فلفل را در آن کاشته اید، بتون بریزید و داخل بتون چند میله قرار دهید و دور میله ها نوار یا طناب ببندید تا به این ترتیب از شاخه ها نیز محافظت شود.
▪️ روش دوم:کاشت نشای فلفل این روش راحت تر است.
بخصوص برای تازه کارها چرا که شما با خرید نشا های فلفل و منتقل کردن آن به گلدان و مراقبت در مدت کوتاهتری می توانید به محصول دست یابید.نشای فلفل را از گلفروشی ها نه مغازه ی گل فروشی ، گلفروشی هایی که مثل باغ هستند و همه نوع گیاه حتی درختچه دارند می توانید تهیه کنید.معمولا این نشا ها در کیسه های مشکی رنگ کوچک به فروش می رسند پس از خرید باید آنرا طبق موارد گفته شده در بالا به گلدانهای بزرگتر منتقل نمایید.توجه داشته باشید بهنگام انتقال، نشاء آن حتماً باید به همراه خاک باشد و در سرما منتقل کنیم. گرما و آب زیاد مقدار میوه را کاهش میدهد.منظور از قیم تکه چوبی است که داخل خاک گلدان فرو می کنند و گیاه را با بند یا نخ به آرامی به چوب می بندند تا تکیه گاه گیاه شود مراقب باشید در حین بستن گیاه نخ را سفت نبدید تا باعث ایجاد آسیب به ساقه ی اصلی نشود چرا که در چنین صورتی امکان دارد کل گیاه خشک شده از بین برود انخاب چوب و نخ مناسب برای قیام بسیار مهم است.تکه چوبی که نسبت به ساقه ی گیاه مناسب باشد و نخ نیز من نخ شیرینی را توصیه می کنم چرا که هم محکم هست و هم در اثر شستشو و آبیاری از بین نمی رود.
زمان کاشت:6 تا 8 هفته پیش از کاشت فلفل، باید بذر آن را در گلدانی کوچک در خانه بکارید. وقتی کمی جوانه زدند و برگ دادند، آنها را از آن خاک خارج و در باغچه یا گلدانی دیگر بکارید. به اصطلاح، فلفل را باید نشاء کنید.
• دوره رشد از هنگام باروری تا برداشت محصول:60 تا 120 روز
فلفل را باید با کودهای مایع با کمترین میزان نیتروژن تغذیه کنید تا شکوفه کنند. اما خیلی هم زیاد کود ندهید. کودهایی که برای گوجه فرنگی وجود دارند، برای فلفل نیز مناسب هستند. بسیاری از متخصصان توصیه می کنند، برگ ها و گل های گیاه فلفل را هر روز با محلول سولفات منیزیوم اسپری کنید تا محصول بهتری ارائه دهد.
خاک های لوم شنی که رطوبت را تا اندازه ای در خود نگه می دارد، برای فلفل مناسب است. فلفل نسبت به کودهای آلی و شیمیایی عکس العمل مثبت نشان می دهد. pH بین 5/6 تا 5/7 برای رشد آن مناسب است؛ ولی در pH کمتر از 5/6 تا 5/5 نیز می تواند بخوبی رشد کند و محصول بدهد. فلفل pH کمی اسیدی را بهتر از گوجه فرنگی و بادمجان تحمل می کند. البته خاک های کمی اسیدی را می توان با آهک اصلاح نمود.
از آفات مهم فلفل می توان از شته ها، تریپس، کرم شب پره زمستانه، کک های گیاهی و انواع مختلف نماتدها همچون Root-knot-nematode نام برد. از بیماری های مهم فلفل “آنتراکنوز”، پژمردگی باکتریایی، لکه برگی، پوسیدگی میوه، سفیدک حقیقی، بیماری بوته میری فیتوفترایی فلفل و بیماری های ویروسی قابل ذکر است
برای چیدن فلفل ها تنها کافی است که ساقه فلفل ها را ببرید و یا با احتیاط آنها را از گیاه با دست جدا کنید.در حین برداشت محصول فلفل بهتر است که از دستکش استفاده نموده و سپس دستهایتان را خوب بشورید (در غیر این صورت با برخورد دست با اعضای حساس بدن به شدت احساس سوزش خواهید داشت).ماده ای که باعث تندی فلفل می شود کاپسایسین نام دارد. این ماده پروتئینی است که در تمامی میوه ها وجود دارد اما در اغلب مواقع درهسته آنها متمرکز است.کاپسایسین قابل انحلال در آب نیست، لذا نوشیدن آب برای از بین بردن سوزن دهان ناشی از تندی فلفل کار بیهوده ای است. در این مواقع بهترین کار برای از بین بردن سوزش دهان نوشیدن شیر و یا تکیلا است (و یا هر نوشیدنی دیگری که دارای مواد چرب و یا الکل باشد).برای جدا کردن فلفل از ساقه گیاه، حتما از قیچی استفاده کنید. زمان مناسب برداشت فلفل دلمه ای وقتی است که به رشد کافی رسیده باشد و رنگش نیز تغییر کرده باشد. هرچه فلفل رسیده تر باشد، طعم شیرین تری نیز خواهد داشت. پیمیینتو نوعی فلفل اسپانیایی است که تا زمانی که کاملا قرمز نشده باشد، نباید آنها را برداشت کنید. فلفل های تند را نیز پس از اینکه کاملا قد کشیدند می توانید برداشت کنید. فلفل های تند اصولا یا قرمز یا زرد هستند. بنابراین، برای اینکه حسابی تند و آتشین شوند باید صبر کنید تا رنگ آنها به طور کامل تغییر کند. هنگام چیدن فلفل های چیلی بهتر است دستکش دست کنید و هرگز با چشمان خود در تماس نباشید. اسید موجود در فلفل تند موجب سوزش پوست و چشم می شوند.
