منبر برای ممبر
جلسه ۵
موضوع خطبه فدک
منشورفرهنگی و اعتقادی ما خطبه فدکیه حضرت زهرا است. فرهنگ شیعه با خطبه فدکیه گره خورده است.
در طول تاریخ اهتمام عجیبی نسبت به این خطبه بوده است.اما الان متاسفانه مثل قدیم آن اهمیت داده نمی‌شود.
در فرهنگ باستانی ما ایرانیان یک فرهنگی هست به نام شاهنامه خوانی یا مثلاً مختارخوانی همه این‌ها برمی‌گرده به شبیه خوانی و پرده خوانی یا تعزیه‌داری این‌ها در فرهنگ ما بوده است اما بحث خطبه خوانی حضرت زهرا در بحث شیعی ما وجود داشته و حالا متاسفانه کمرنگ شده است.
خود اهل بیت اهتمام عجیبی داشته‌اند به خطبه فدکیه یک نقلی از جناب زید بن علی بن الحسین جناب زید زید شهید ایشان فرزند امام سجاد علیه السلام است.
که جناب زید هم جزو شهدا هستند و شهادت مظلومانه‌ای هم داشته‌اند جناب زید در جلد ۲۹ بحار روایتی نقل می‌کند که مطلب مطلب عمیقی است.
ایشان می‌فرمایند من دیدم که بزرگان آل ابی طالب و آل بنی هاشم مشایخ و باسوادها دیده‌ام که این‌ها خطبه فدکی را بین خودشان روایت می‌کنند و به عنوان کلاس درسی بچه‌هایشان خطبه فدکیه را تدریس می‌کنند فکر کنید مدرسه سر رفتن بچه شیعه‌های آن موقع این بود که
خطبه فدکی را بخوانند
این خیلی حرف است چرا؟ چون ماده درسی شیعه اصیل خطبه فدکیه بوده. در قرن یک. این یک باب فرهنگ شیعه بوده است.
مطلب اصلی این است که در دوران رسول الله دو تا فرهنگ حاکم بوده که متاسفانه این حرف‌ها خیلی مظلوم واقع شده است.
ما فکر می‌کنیم دوران جاهلیت تا قبل از بعثت بوده و بعد که پیغمبر آمده‌اند همه را هدایت کرده‌اند.
این تعبیر تعبیر غلطی است منطقه منطقه پیشرفته‌ای بوده منطقه جزیرة العرب است ام القری کعبه آنجا قرار دارد کعبه محل تمدن دین است از دوران حضرت آدم کعبه بنا شده تا همان وقت درسته دست بت پرستان
افتاد اما محل خاص فرهنگی است بعد ادیان مختلف آنجا به خاطر مسائل مختلف جمع شدند در زمان پیغمبر یهودیان مسیحیان انجا بودند، بافت منطقه پخته است حالا چرا میگویند جاهلیت؟؟
پیغمبر اکرم توی فضایی آمده که دین خدا را عرضه کند توی این فضا افکاری نشات پیدا کرده و شکل گرفته، منطقه پیشرفته است از جهت علمی و نظامی پیشرفته بودند اما اینجا جاهلیت به آن معنایی که من و شما می‌دانیم نیست نباید جاهلیت را در برابر علم در نظر بگیریم. در باب‌اول اصول کافی آمده باب‌العقل و الجهل. پس عقل در برابر جهل می‌باشد یعنی عقل می‌داند چه چیزی را کجا بگذارد اما جهل یعنی اینکه امکاناتش را دارد اما توی استفاده از
آن ضعیف است این یعنی جهل.
فرهنگ حاکم بر جزیرة العرب فرهنگ جاهلیت بود پیامبر آمدند فرهنگی را آوردند که فرهنگ عاقلی بود فرهنگ عقل بود که خود پیغمبر هم که عقل کل بود اول چیزی که خدا خلق کرد عقل بود و اولین چیزی که خلق کرد نور پیامبر بود.
پس پیامبر فرهنگ عقل را آورد فرهنگی که مخالف فرهنگ پیامبر باشد چه می‌شود ؟ می‌شود فرهنگ جاهلیت.
رسول الله آمد فرهنگ را آورد و کمی پیشرفت کرد اما مردم هنوز گرایششان به فرهنگ جاهلیت بود تمایلاتشان به جهل بود.
به طور مثال شما فکر بکنید یک کاغذی در دست دارید که این کاغذ به مدت ۱۰ سال تا خورده بوده است و وقتی آن تا را باز می‌کنید کاغذ
هر لحظه ممکن است بعد از مدتی به همان شکل اصلی خود و تاخوردگی خود برگردد.
بعد چه اتفاقی افتاد به محض اینکه پیامبر رحلت فرمودند دوباره فرهنگ جاهلیت برگشت سر جای خودش نقطه درگیری کجاست؟ فاطمه زهرا کجا داشت می‌جنگید؟ ما بگوییم حضرت زهرا داشت با دشمنان می‌جنگید؟ اصلاً یعنی چه خانم داشت در چه میدانی می‌جنگید؟؟ توی عصر جاهلیت داشت مبارزه می‌کرد
سلاح جنگی فاطمه در چه میدانی بود؟ در خطبه فدکیه جنگ حضرت زهرا جنگ فرهنگ عاقلی با فرهنگ جاهلیت بود.
حالا فاطمه زهرا در خطبه دو جا به این نکته اشاره می‌کنند که شما هنوز در فرهنگ جاهلی هستید اینکه شما دارید هدیه مرا که از طرف پدرم به من رسیده است بالا می‌کشید این به این برمی‌گرده که شما هنوز حکومتتان به جاهلیت برمی‌گردد.
دینتان هنوز جاهلیت است.
حضرت زهرا با آدم‌هایی می‌جنگیدند که هنوز از عصر جاهلیت بیرون نیامدند این مطلب خیلی مهمی است.
پس خانم دو جا در خطبه به این اشاره کرد یکی صفحه ۲۶ و دیگری صفحه ۳۴ فرمودند پیغمبر فقط رسول است پیغمبر فرستاده خداست عصر جاهلیت آدم‌هایی هستند که پیغمبر را قبول دارند حرفش را قبول دارند اما نه به عنوان رسول خدا و فرستاده خدا
بلکه به عنوان رهبر پیامبر که رهبر سیاسی و رهبر خزانه نبوده اما جاهلیت قبول داشتند که پیامبر رهبر است و هر وقت نباشد باید یک رهبر دیگر جایگزین شود. این‌ها فرهنگ عمیق جاهلیت است.
حضرت زهرا فرمود عنوان پیغمبر فقط رسول الله است نه چیز دیگری.
در آیه ۱۵۴ سوره آل عمران آمده بعضی‌ها نگاهشان به خدا نگاه جاهلانه‌ای است در تفسیر این آیه آمده
یک عده در جنگ آمدند در کنار پیامبر با این پیش زمینه که پیامبر در همه جنگ‌ها پیروز می‌شود و غنیمت گیرشان می‌آید برای همین می‌آمدند و کمک پیغمبر می‌کردند.
ما فکر می‌کنیم کسی که مخالف پیغمبر است حتماً باید در مقابلش باشد اما نه.
این‌ها آمدند کمک پیامبر اما از ریشه جاهل بودند.
من مات و لم یعرف امام زمانه مات میتتا جاهلیتاً کسی بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است یعنی چه؟
یعنی چه که امام زمانش را نشناسد مردمی که به امیرالمومنین رای ندادند امام زمانشان که بود؟ امیرالمومنین را شناختند یا نشناختند؟ می‌شناختند فقط بهش رای ندادند حالا این‌ها به جاهلیت مردن ؟بله چرا؟
به این علت که امامشان را می‌شناختند، اما نه به عنوان امام زمان و اینکه خودشان را به امام زمانشان نسپردند .برای همین به مرگ جاهلیت مرده‌اند.
ممکن است همین حالا یکی محضر امام زمان مشرف شود بعد چند وقت بمیرد و با مرگ جاهلیت بمیرد شاید فقط امام را به عنوان یک آدم خوب می‌شناخته نه امام زمان می‌بینی چقدر عمیقه این بحث؟
پیغمبر اکرم یک عنوان بیشتر بین مردم نداشت آن چه بود رسول الله در آیه معروف سوره اعراف آمده
در این آن آیه آمده که پیغمبر را با عنوان رسول الله و خاتم النبیین باید بشناسید این تعبیری که شاید همه ما سهوا استفاده کنیم و بگوییم پیامبر اسلام. این غلط است پیامبر اسلام یعنی رسول الاسلام این غلطه درستش رسول الله است رسول خدا.
پس حواسمان باشد ایشان را درست نام ببریم.
حالا در ادامه آیه آمده اگر پیغمبر بمیرد شما از آن عقیده‌ای که دارید برمی‌گردید و به گذشته و عصر جاهلیت می‌روید؟؟
یعنی کسی اگر از امت رسول الله بود، در فرهنگ عاقلی بود و به فرهنگ جاهلی نرفت به این آدم میگویند شاکر از دید قرآن شاکر به این آدم میگویند.
خلاصه حضرت زهرا دو جا اشاره کرد به عصر جاهلیت جمع‌بندی می‌کنم اولین اشاره این بود که شما برگشتید به عصر جاهلیت و دومین اشاره این بود که شما پیامبر را به عنوان رسول الله نمی‌شناسید شما فقط یک رهبر می‌خواستید که به حرف‌هایش گوش بدهید تا زمان پیغمبر ایشان بود از فردا ابوبکر و عمر پس خلافت ابوبکر تا عثمان ریشه‌هایش جهالت است همین پیروی از عصر جاهلیت در بحث غدیر هم همان است پیامبر فرمود من کنت مولا فهذا علی مولا.
هر کس مولا و ولی‌اش من هستم اینک علی مولای اوست اگر امیرالمومنین را به عنوان ولی قبول ندارید یعنی من پیغمبر را هم به عنوان ولی قبول نداشتید اصلاً اصل ولایت ولی بودن پیامبر است عید غدیر روز جشن انتقال ولایت است.
بحث را همین جا جمع می‌کنم تا جلسه بعد امیدوارم همه شما این توانسته باشید
آنقدری که از خطبه حضرت زهرا برایتان نهایت استفاده را برده باشید.
ان شاءالله حضرت زهرا شفیع همه ما باشد به برکت صلواتی بر محمد و آل محمد.
