دختر رعیت به قلم محمود اعتماد زاده(م.ا.به آذین) نگاشته شده است.
در قدم اول یک تصویر کوتاه از زمان و مکان و شخصیت های داستان ارائه میدهم تا تصویر روشنی از این رمان در ذهنتان شکل بگیرد!
رمان دختر رعیت یک رمان تاریخی میباشد که وقایع آن در سال ۱۲۹۰تا۱۳۰۰میگذرد.این داستان چهارشخصیت اصلی دارد که داستان حول محور ارتباطات این چهار نفر میچرخد.
پیرنگ داستان:
حوادث رمان بر پایه ی اتفاقات مهم بعد از انقلاب مشروطه در گیلان میباشد.
ورود قوای انگلیس و روسها به ایران همزمان با جنگ جهانی اول و قیام میرزا کوچک خان و اعلام حکومت جمهوری در گیلان محور اصلی اتفاقات رمان میباشد.
به آذین سعی کرده حوادثی که در بالااشاره شد در قالب رمان و در لابلای حوادث زندگی احمد گل و دخترانش شرح دهد.
اشاره به روابط ارباب رعیتی باعث شده تا این رمان رادر زمره ی رمانهای رسالتی _انتقاد اجتماعی به حساب آورد.
پیرنگ داستان:
احمد گل رعیت حاج ابراهیم که زنش نرجس را از دست داده است دختر نه ساله اش خدیجه را به خانه ی خان میبرد تا آنجا کار کند.چند روز قبل عید که احمد گل با صغری دختر هفت ساله اش به دیدن خدیجه میرود.برادر ارباب صغری را به بهانه ی بازی با بچه های خانه ی ارباب نگه میدارد.
احمد گل رعیت حاج ابراهیم کهگزنش نرجس را از دست داده است دختر نه ساله اش خدیجه را به خانه ی خان میبرد تا آنجا کار کند.چند روز قبل عید که احمد گل با صغری دختر هفت ساله اش به دیدن خدیجه میرود.برادر ارباب صغری را به بهانه ی بازی با بچه های خانه ی ارباب نگه میدارد.دختر نه ساله اش خدیجه را به خانه ی خان میبرد تا آنجا کار کند.چند روز قبل عید که احمد گل با صغری دختر هفت ساله اش به دیدن خدیجه میرود.برادر ارباب صغری را به بهانه ی بازی با بچه های خانه ی ارباب نگه میدارد.
صغری در خانه ی ارباب آشپزی و کلفتی میکند و همزمان احمد اقا برادر ارباب با ورود قشون روس عهده دار تامین آذوقه ی سربازان روس میشود و تجارتشرا از این روش رونق میدهد.
با قیام میرزا کوچک خان احمد گل به او میپیوندد و همراه نیروهای میرزا کوچک خان به انبار حاج احمد دستبرد زده و برنج احتکار شده را بین نیازمندان تقسیم میکند و این موضوع باعث متزلزل شدن موقعیت دخترها در خانه ی خان میشود.
با دستگیری میرزاکوچکی ها و اعدام برخی از انها توسط دولت مرکزی و ادامه ی درگیری بین دولت و میرزاکوچک خان و به اسارت گرفته شدن یاران میرزا احمد اقا صغری را فریب میدهد با وعده ی دیدار احمد گل در اسارت.
داستان با شکست نیروهای میرزا و به دنیا آمدن بچه ی صغری از پسر جوان احمد آقا در خفا و راندن صغری از خانه ی ارباب و فرار صغری به خانه ی خواهرش خدیجه به اتمام میرسد.
به آذین نویسنده ای کم کار است.زبان و قلم او قابل قبول و متناسب با هنر رمان نویسی زمان خودش میباشد.
چیزی که مسلم است دغدغه ی فکری به آذین و به نوعی رسالت او در بیان وقایع تاریخی و سیاسی دوره ی خود میباشد و بهترین راه برای بازگو کردن این وقایع یعنی داستان و روایتگری را انتخاب کرده است.
دختر رعیت به اندازه رمانهای هم عصر و دوره ی خود شناخته شده نیست ولی خواندنش هم برای آگاهی از چند و چون وقایع تاریخی قیام جنگل و تصویر سازی تقریبا شفاف از زمان هجوم روسها و سیستم ارباب رعیتی توصیه میشود.
رمان فارسی معاصر
آسیه محمودی
