پریسا احمدی منش
پریسا احمدی منش
خواندن ۸ دقیقه·۴ سال پیش

کوچ کیست و کوچینگ چیست ؟

کوچ کیست ؟ در ایران اکثر افراد وقتی کلمه  “کوچ”  را می شنوند،  تصورشان  به سمت فعالیت‌های ورزشی می‌رود اما کوچ درواقع یک مربی است ولی نه فقط در حوزه‌های ورزشی. فدراسیون بین‌المللی کوچینگ(ICF) در تعریف کوچ کیست و کوچینگ چیست، اینگونه بیان می‌کند:

کوچینگ یک همکاری و مشارکت بین کوچ و مراجع است؛ که در طی آن، مراجع با استفاده از تفکر عمیق و خلاقیت خود، توانایی‌های شخصی و حرفه‌ای خود را افزایش می‌دهد”

کوچینگ به جلساتی شبیه مشاوره گفته می‌شود، اما تفاوت‌هایی با مشاوره دارد. به فردی که فرایند کوچینگ را اجرا می کند کوچ گفته می‌شود. هریک از ما می‌توانیم در ابعاد مختلف زندگی مثل مسائل مربوط مدیریت کسب و کار، ارتباطات عاطفی، مسیر شغلی، هدف گذاری، رشد شخصی و اجتماعی و .. کوچ داشته باشیم و به سمت محقق کردن اهداف و آرزوهای خود با کمک یک مربی قدم برداریم.

اگر بخواهم خیلی ساده  به این سوال پاسخ دهم که کوچینگ (coaching) چیست؟  باید بگویم که کوچینگ به جلساتی شبیه مشاوره گفته می‌شود ( اما تفاوت‌های زیادی با مشاوره دارد ) و  شامل دو نقش است :  کوچ و کوچی

کوچ فردی است که فرایند کوچینگ را اجرا می‌کند  و به مراجع او ، کوچی گفته می‌شود.

کوچ، به کوچی خود کمک می کند تا با رسیدن به خودآگاهی بتواند با یک تفکر عمیق توانایی خود در حل مسائل را افزایش دهد.

من پریسا احمدی منش هستم . کوچ حرفه‌ای و عضو بنیاد کوچ‌های حرفه‌ای ایران

و در این مقاله قصد دارم به موضوع  کوچینگ چیست و کوچ کیست بپردازم و در ادامه سعی می‌کنم این مفاهیم را بصورت مفصل برای شما خواننده گرامی توضیح دهم پس با من همراه باشید.

کوچینگ چیست؟

کوچینگ فرایندی است که جهت بهبود عملکرد افراد در زندگی شغلی، اجتماعی و حتی عاطفی بکار می‌رود و  در بسیاری از زمینه‌های زندگی، برای پیشرفت و ارتقاء عملکرد می‌توان از کوچینگ کمک گرفت. تمرکز کوچینگ به جای گذشته بر حال و آینده فرد است و به کنکاش و رفع مسائل و مشکلات گذشته نمی‌پردازند چرا که معتقد است انسان ها صرفنظر از گذشته شان ، میتوانند  آینده ای که می خواهند را بسازند.

اگر بخواهیم یک تعریف کلی از کوچینگ ارائه دهیم می توانیم بگوییم، کوچینگ یک مهارت بین رشته ای و  مجموعه ای از علوم مدیریتی، روانشناسی و …. است  و کوچ (Coach)  با استفاده از این دانش و مهارت  به افراد کمک می‌کند تا درگیری‌های ذهنی، مسائل کاری و یا زندگی خود را پشت سر بگذارند.

از آنجایی که کوچینگ یک روش مبتنی بر پرسیدن سوالات اساسی است و کوچ با پرسشگری حرفه ای کوچی خود را به خودآگاهی و پاسخ مناسب می رساند، پس در جلسه کوچینگ خبری از نصیحت نیست و یک کوچ حرفه ای با گوش دادن فعال می تواند به یاری کوچی خود بشتابد و نتایج خارق العاده ای را رقم بزند.

کوچینگ و شفاف سازی راه حل مساله مراجع

یک کوچ معتقد است انسان بقدری توانمند است که اگر مساله‌ای درون او وجود دارد قطعا راه حل مساله نیز در درون خود او موجود است. فقط موضوع این است که مساله دیده نمی‌شود و لذا  کوچ به مراجع کمک می‌کند تا راه حل مساله از درون وی بیرون کشیده شود.

مساله در درون ما است پس راه حل مساله هم درون ما است

بگزارید این موضوع را با یک مثال برایتان بگویم تا راحتتر درک شود :

شاید تا الان برایتان پیش آمده که برای یک درد و یا بیماری جسمی به پزشک مراجعه کرده باشید و پزشک برای شما ، سونوگرافی یا ام آر آی یا … بنویسد چرا ؟ بیماری در بدن شما وجود دارد اما دیده نمی شود   و پزشک با ابزارهای کمکی ، در قدم اول مشکل را آشکار می کند و در قدم بعدی به درمان می پردازد

فرایند کوچینگ نیز همینطور است

راه حل مساله در درون ما جود دارد اما آن را نمی بینیم همانطور که گاها بیماری در بدن وجود دارد اما دیده نمی شود

در حقیقت می‌توان گفت که اصطلاحا، کوچینگ به جای اینکه ماهی را در دهان افراد بگذارد، ماهیگیری را به مراجع خود می آموزد.  بنحوی که  خود فرد با کمک کوچ به مناسب ترین و بهترین راهکار برای خود می‌رسد.

برای آشنایی بیشتر با مفهوم کوچینگ حتما ویدئو زیر را ببینید:

کوچینگ و روانشناسی مثبت گرا

کوچینگ شاخه ای از علم روانشناسی و بر پایه روانشناسی مثبت گرا می‌باشد. جهت درک این مطلب لازم است بدانید دانش روانشناسی شامل دو حوزه روانشناسی مثبت گرا و روانشناسی نابهنجاری ها است.

روانشناسی نابهنجاری ها به شناخت و درمان اختلالات و بیماری‌های ذهنی و روانی می‌پردازد اما روانشناسی مثبت گرا می کوشد به انسانهای به لحاظ ذهنی سالم  و توانمند، جهت شکوفایی بیشتر و استقاده ار حداکثر توانمندی‌ها کمک کند.

کوچینگ و خلق نسخه اختصاصی موفقیت

خیلی وقت‌ها لازم است که برای برخی از موضوعات خود، برنامه‌ای متناسب با شخصیت و روحیات خود طراحی کنید و نه اینکه شخصی دیگر برای شما برنامه‌ریزی کند و شما مجبور به عمل به آن باشید. یکی از ایرادات وارده بر برنامه‌ریزی‌هایی که توسط مشاورین انجام می‌شود این است که در بسیاری از مواقع آن برنامه متناسب با شخصیت و روحیات شما نیست، بنابراین، به آن عمل نمی‌کنید یا عمل به آن آسیب‌هایی به شما وارد می‌کند.

اما در کوچینگ این خود شما هستید که با کمک و همراهی کوچ، بهترین برنامه را برای خود تنظیم می‌نمایید و این یعنی خلق نسخه اختصاصی و منحصر بفرد شما که بنظر من یکی از ارزشمندترین دستاوردهای کوچینگ است

در همین راستا بهتر است  یک کوچ ، در علوم شخصیت شناسی و رفتارشناسی نیز تخصص داشته باشد تا بتواند مراجع خود را در خلق نسخه اختصاصی موفقیت که متناسب با شخصیت وی است ، کمک نماید

برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می‌توانید مقاله شخصیت شناسی چیست ؟ را مطالعه کنید.

کوچ کیست؟

در ابتدای مقاله یک تعریف از کوچ ارائه دادیم. در این بخش قصد داریم تا بطور مفصل درباره تعریف کوچ صحبت کنیم.

کوچ (Coach) شخصی است که به افراد کمک می‌کند تا بر روی وضعیت فعلی خود تمرکز کرده و تغییرات لازم  را در زندگی خود ایجاد کنند و آن‌ها را یاری می‌کند تا با شناخت اهداف مثبت در زندگی خود به سمت آن‌ها قدم بردارند.

کوچ‌ها نه معلم هستند، نه روان شناس و نه مشاور

کوچ‌ها در حقیقت تسهیلگرانی هستند که به شما کمک می‌کنند به آگاهی برسید و مسائل تان را کشف و حل کنید. کوچ‌ها هرگز شما را نصیحت نمی‌کنند و به شما راهکار ارائه نمی‌دهند، بلکه آنها با استفاده از ابزارهایی کارآمد در حرفه خود (مانند گوش دادن فعال، پرسیدن سوالات موثر و قدرتمند و بازخورد)، به شما کمک می‌کنند تا نقشه راهی را برای پیشبرد اهداف‌تان بیابید یا پازل‌های درونی که موجب بروز مسائلی در زندگی شما شده‌اند را کنار هم ببینید و به نتیجه برسید.

حرکت به سمت رشد فردی با کمک کوچ‌های حرفه‌ای

?

کوچ یک مشوق، همراه مطمئن، شونده ای آگاه و فعال و حامی است که فرد را به چالش کشیده و صادقانه موارد و مسائل مربوط به فرد را به او گوشزد می کند. او با هدف رساندن فرد به شرایط مطلوب با مراجعه کننده وارد گفتگو شده و به فرد کمک می کند تا برای اهداف ارزشمند تلاش کند.

یک مثال از کوچینگ

فرض کنید برای تغییر شغل خود چند پیشنهاد مختلف از مجموعه‌های مختلف دارید. با اینکه تحقیقات لازم برای شناخت بیشتر هر یک از این محیط ها و خود موقعیت شغلی انجام داده اید اما بازهم برای انتخاب آنها مردد هستید. در این نقطه می‌توان به کوچ مراجعه کرد و تمام مسائل را برای او شرح داد.

در مکالمه ای که بین شما و کوچ شکل می‌گیرد، نقاطی روشن می‌شود که شاید چندان به آن توجه نداشته اید. در واقع این مکالمه به شما کمک می‌کند که در انتخاب مقصد نهایی دقیق تر عمل کرده و همه جوانب را بهتر بررسی کنید. در نهایت انتخاب با شماست و کوچ به جای شما انتخاب نخواهد کرد. اما بعد از مکالمه خود با او می دانید که می خواهید کدام راه را انتخاب کنید و دلایل روشنی هم برای انتخاب خود دارید.

ویژگی‌های یک کوچ حرفه‌ای

روند کوچینگ هم مثل روند مشاوره باید در کنار شخصی انجام شود که علاوه بر داشتن مهارت های پایه کوچینگ، صلاحیت‌های دیگری نیز داشته باشد.

  1. دارابودن گواهینامه رسمی و مورد تائید کوچینگ از مراکز معتبر

جالب است بدانید  برخی از افرادی که خود را کوچ‌ معرفی می‌کنند، هرگز کوچینگ را بطور رسمی آموزش ندیده اند !!

متاسفانه برخی افراد بدون آموزش رسمی و معتبر در حوزه کوچینگ ، خود را ” کوچ ” معرفی می کنند
  1. دارابودن صلاحیت‌های اخلاقی

اگر شما در کنار خود یک coach حرفه ای داشته باشید، او قطعا علاوه بر ایجاد احساس امنیت و اعتماد در شما، سعی می کند شما را قضاوت نکند و شما را باور داشته باشد. یک کوچ با تجربه نه تنها رازدار کوچی خود خواهد بود، بلکه می تواند کوچی را به سطحی از خودآگاهی برساند که کوچی با توجه به شرایط خاص خود و توانمندی‌هایش بهترین نتیجه را بگیرد و بهترین انتخاب را داشته باشد.

  1. تجربه کوچینگ

تجربه و سابقه تعداد جلسات برگزار شده توسط کوچ، باعث می‌شود تا کوچ بتواند سریع‌تر مراجعه‌کننده را به مقصود برساند.

  1. تسلط بر علوم شخصیت شناسی

دانش دیگری که می‌تواند مهارت یک کوچ را افزایش دهد، دانش شخصیت شناسی است و  به‌عنوان دانش مکمل برای روانشناسان و کوچ‌ها تجویز می‌شد. کوچی که شخصیت شناسی و رفتارشناسی بداند، خیلی بهتر می تواند به مراجع خود کمک کند و مسلماً نسبت به کوچی که این دانش را ندارد چندین قدم جلوتر است.

در این مقاله سعی کردم به ساده‌ترین شکل ممکن، شما را با کوچینگ آشنا کنم و پیشنهاد میکنم مقالات مرتبط در این سایت را نیز  مطالعه کنید.

چطور مهارت‌های کوچینگ را یاد بگیریم؟

کوچینگ  مهارت قرن 21 است و در دنیای امروز به‌عنوان فرایندی جهت پیشرفت فردی و سازمانی پذیرفته‌شده است و اکثر سازمان‌های حرفه ای، ارزشمندی این مهارت را درک کرده و در جهت آموزش کوچینگ سرمایه‌گذاری کنند

پیشنهاد ویژه : شرکت در دوره آموزشی مهارت های کوچینگ

پریسا احمدی منش

مربی تخصصی کوچینگ و شخصیت شناسی mbti ،رشد و توسعه فردی

پیج اینستاگرام P_AhmadiManesh

سایت اینترنتی www.pahmadimanesh.ir

کوچ کیستکوچینگ چیسترشد فردیمهارت کوچینگکوچینگ
مربی تخصصی کوچینگ و روانشناسی شخصیت/کوچ حرفه ای و عضو بنیاد کوچ های حرفه ای ایران
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید